Nie możesz skończyć tego, co zacząłeś? Psycholog wskazał przyczynę, której wielu się nie spodziewa
Osoby mające problem z ukończeniem czynności, które zaczęły, zazwyczaj są uważane za ludzi leniwych, mało ambitnych czy kogoś bez tzw. charakteru. Często pod wpływem takich opinii również one zaczynają tak o sobie myśleć, co nie przynosi poprawy jakości ich życia. Okazuje się, że niemożność ukończenia danej czynności to częsty objaw zaburzenia rozwijającego się już we wczesnym dzieciństwie, o którym przez wiele lat w Polsce się nie mówiło. Co to za zaburzenie? Odpowiedzi udzielił nam specjalista. Artykuł powstał na podstawie rozmowy z psychiatrą dr n. med. Joanną Łazarczyk.
ADHD – zaburzenie, o którym zaczęło się mówić późno
ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej, jest zaburzeniem, łączącym w sobie zaburzenie koncentracji uwagi i nadruchliwość. O ADHD obecnie słyszała większość ludzi, a wielu z nas jest nawet w stanie wymienić niektóre objawy. Jednak nie zawsze tak było: „ W czasach, gdy obecni pacjenci byli dziećmi, temat był w Polsce w pewnym stopniu zaniedbany. Objawy występowały, jednak były składane na zupełnie inne czynniki, np. twierdzono, że dana osoba nie jest inteligentna. Oznaki zaburzeń u osób, które aktualnie diagnozuję, przez wiele lat były bardzo dokuczliwe. Najstarszym zdiagnozowanym przeze mnie pacjentem jest osoba po 50. roku życia”. - powiedział psychiatra dr n. med. Joanna Łazarczyk.
Część z osób wyrasta z niektórych objawów choroby np. nadruchliwości. Jednak inne symptomy, np. pochodzące z kręgu zaburzeń koncentracji uwagi, często nie ulegają poprawie.
Nie możesz skończyć tego, co zacząłeś? Być może to ADHD
„Rozmawiając z pacjentami, obserwuję oznaki w ciągu ich życia. Często zwracają uwagę, że koncentracja we wczesnych etapach nauki nie była trudna, jednak wraz z czasem stała się coraz bardziej problematyczna. Osoby z ADHD mają dużą trudność, by skończyć rozpoczętą aktywność”. - powiedział psychiatra dr n. med. Joanna Łazarczyk.
Zaburzenia koncentracji to jeden z najczęstszych problemów u osób z ADHD. Objawia się to trudnością z wykonywaniem zadań, byciem zorganizowanym i wykonywaniem czynności zgodnie z instrukcją. Osoba taka może mieć problem ze zwracaniem uwagi na szczegóły i utrzymywaniem uwagi na jednym zadaniu przez dłuższy czas. Deficyt uwagi może powodować zapominanie np. poleceń przełożonego lub niedokładne wykonywanie powierzonych zadań.
Inne objawy mogące świadczyć o ADHD u osoby dorosłej to:
- trudności ze słuchaniem,
- wchodzenie w słowo,
- przerywanie wypowiedzi,
- gubienie rzeczy,
- nieprzywiązywanie uwagi do szczegółów,
- nawyki ruchowe np. tupanie stopami, stukanie palcami,
- wykonywanie obowiązków na ostatnią chwilę.
„U dziewczyn występują większe problemy z koncentracją uwagi. Moje dorosłe pacjentki często nie otrzymały odpowiedniego rozpoznania w wieku dziecięcym”. - powiedział psychiatra dr n. med. Joanna Łazarczyk.
Jak rozpoznać ADHD?
Diagnoza w kierunku ADHD jest złożonym procesem. W tym celu należy cofnąć się do czasu dzieciństwa, ze względu na to, że objawy pojawiają się właśnie wtedy:
„Diagnostyka to z jednej strony psychiatria, z drugiej psychologia, ale także dużo wywiadów, czasem badania laboratoryjne. Nie ma kryteriów mówiących, że trzeba wykonać konkretny test. Mamy natomiast testy pomocne w postawieniu diagnozy, które systematyzują zadane pytania i odpowiedzi. W tej chwili korzystam z testu DIVA. Dopytuję o aktualne i dawne symptomy. Objawów do rozpoznania w życiu dorosłym jest pięć. Ich opis jest także inny u pacjenta dorosłego niż dziecka. W internecie można znaleźć kwestionariusze do samooceny. Wyniki będą mówiły, czy możemy szukać w tym kierunku. W celu postawienia diagnozy jest jednak potrzebny dokładny wywiad”. - powiedział psychiatra dr n. med. Joanna Łazarczyk.