Jeszcze do niedawna ADHD przypisywano tylko dzieciom. W rzeczywistości z ADHD się nie wyrasta i jest diagnozowane u coraz większej liczby osób dorosłych. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej może znacznie utrudniać życie codzienne, jednak ma też swoje zalety. Artykuł powstał na podstawie rozmowy z psychiatrą dr n. med. Joanną Łazarczyk.
Co to jest ADHD?
ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej to neurorozwojowe zaburzenie psychiczne, powodujące hiperaktywność, impulsywność, zaburzenia uwagi i koncentracji oraz nadpobudliwość ruchową. Występuje u obu płci, jednak objawy u dziewczynek i chłopców nieco się różnią. U chłopców dominują objawy nadpobudliwości, natomiast u dziewczynek występują głównie zaburzenia koncentracji, przez co często bywają błędnie diagnozowane.
„Powoli zaczynamy odchodzić od określenia zaburzenie, żeby nie było to w jakiś sposób dla pacjentów stygmatyzujące. Zaczynamy raczej mówić o neuroróżnorodności, natomiast jest to w tym momencie zaburzenie, które ma w sobie z jednej strony zaburzenia koncentracji uwagi, a z drugiej strony nadruchliwość.” - powiedziała psychiatra dr n. med. Joanną Łazarczyk.
Depresja czy bunt nastolatka? Psycholog tłumaczy, na co zwrócić uwagę
CZYTAJ DALEJ
Depresja to nie tylko ciągłe uczucie smutku. Alarmujące są także te objawy
CZYTAJ DALEJJakie są objawy ADHD u osób dorosłych?
Przez długi czas panowało przekonanie, że ADHD występuje tylko u dzieci. W rzeczywistości z ADHD się nie wyrasta, a po prostu objawy ulegają pewnym modyfikacjom. Dorosły człowiek zwraca uwagę na swoją postawę i dostosowuje się do otoczenia. Nie może sobie pozwolić na niektóre zachowania, a jego objawy nadruchliwości przechodzą w wewnętrzny niepokój.
Główne symptomy świadczące o ADHD u osoby dorosłej:
- problemy z koncentracją
- łatwe rozpraszanie się i bujanie w obłokach
- słaba umiejętność słuchania
- dezorganizacja
- trudności w priorytetyzacji zadań
- nieustanne odkładanie obowiązków na później
- zwlekanie i wykonywanie obowiązków na ostatnią chwilę
- trudności z kończeniem zadań (tzw. „słomiany zapał”)
- słabe umiejętności rozwiązywania problemów, uciekanie przed problemami
- nieumiejętne zarządzanie czasem
- częste spóźnianie się
- zapominanie o ważnych wydarzeniach i spotkaniach
- permanentne odczuwanie niepokoju i zniecierpliwienia
- wchodzenie w słowo i przerywanie wypowiedzi innych
- impulsywność i wybuchowość
- niecierpliwość i irytacja podczas oczekiwania, np. w kolejce czy w korku ulicznym
- problemy z usiedzeniem w jednym miejscu
- nawyki ruchowe, np. machanie nogami, obgryzanie paznokci
- problemy z zarządzaniem pieniędzmi
- poszukiwanie wrażeń i skłonności do uzależnień
Jeżeli w wieku dorosłym objawy ADHD są nienasilone i nie powodują znacznych utrudnień w życiu codziennym, leczenie nie jest koniecznością. Jeśli jednak są uciążliwe i mają duży wpływ na codzienne funkcjonowanie, należy podjąć terapię. W zależności od natężenia objawów, zaleca się psychoterapię bądź też połączenie psychoterapii z farmakoterapią.
Jakie są zalety ADHD?
ADHD pomimo swoich uciążliwości ma również pozytywne strony. Osoby z ADHD lubią wyzwania i osiągają sukcesy w zawodach wymagających niekonwencjonalnego funkcjonowania. Jeśli wykonują interesujące dla nich zadanie, często osiągają stan hiperfokusa, czyli bardzo dużego skupienia i zaangażowania.
„Kiedy osoby z ADHD są w stanie hiperfokusa i mają deadline w pracy, są w stanie w ciągu jednej nocy zrobić tyle, ile normalna osoba wykona przez tydzień. Osoby z ADHD doskonale wejdą i będą perfekcyjne w tych elementach, które są dla nich fascynujące. Jeśli więc będą wykonywać pracę, która jest dla nich pasjonująca (przykładowo chirurg czy naukowiec z ADHD), będą realizować ją doskonale.” - powiedziała psychiatra dr n. med. Joanną Łazarczyk.
Osoby z ADHD są bardzo kreatywne i wykazują zdolności widzenia rzeczy z innej perspektywy. Często mają artystyczną duszę, są niezwykle twórcze i potrafią kreować nowe idee oraz technologie. Mają w sobie duże pokłady energii i optymizmu którymi „zarażają” i motywują innych do działania. Większość osób z ADHD cechuje się dużym poczuciem humoru, charyzmą, wrażliwością i otwartością na innych, dzięki czemu są lubiani w swoim otoczeniu.
„Osoba z ADHD będzie napędzać zespół, znajdzie pomysł i doda mu energii. Najgorsze jest dla niej ukończenie projektu, ale zacząć jest super! Pozostała część zespołu może pewne rzeczy przejąć i osoby, które lubią zajmować się szczegółami mogą pracę wykończyć.” - powiedziała psychiatra dr n. med. Joanną Łazarczyk.
Zalety ADHD:
- kreatywność
- duże pokłady energii
- innowacyjne myślenie
- wysoka motywacja
- umiejętność hiper skupienia
- charyzma i poczucie humoru
- duża wrażliwość
„Mówię swoim pacjentom, że każdy jest potrzebny, to jest neuroróżnorodność, całe bogactwo człowieka. Oczywiście w pewnych zakresach funkcjonują te osoby gorzej, czy też będą mieć większe problemy, ale są też zakresy, w których będą genialne. Będą świetnie nadawały się do rzeczy, które naprawdę wymagają tej energii, wejścia i bycia w tym, co naprawdę lubią robić.” - powiedziała psychiatra dr n. med. Joanną Łazarczyk.
Z ADHD się nie wyrasta. Objawy, diagnoza i leczenie ADHD w wieku dorosłym. Ekspert tłumaczy
CZYTAJ DALEJ
Depresja - przyczyny, objawy, leczenie. Ekspert tłumaczy
CZYTAJ DALEJ
