Skąd się bierze niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby? Profesor wyjaśnia, jakie są jej przyczyny
„NAFLD jest jedną z najczęstszych przewlekłych chorób wątroby na świecie i dotyczy około 25% populacji oraz jedną z najczęstszych przyczyn marskości wątroby i transplantacji wątroby w krajach rozwiniętych.” - powiedział profesor dr n. med. Paweł Rajewski. Jakie są przyczyny występowania niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby? Artykuł powstał na podstawie rozmowy z dr med. Pawłem Rajewskim, Rektorem i Profesorem w Wyższej Szkole Nauk o Zdrowiu, hepatologiem, specjalistą transplantologii klinicznej, ekspertem w zakresie obesitologii, lipidologii i zaburzeń metabolicznych, specjalistą chorób wewnętrznych, specjalistą chorób zakaźnych.
Co to jest niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD)?
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (Nonalcoholic Fatty Liver Disease – NAFLD) jest przewlekłym schorzeniem charakteryzującym się z nadmiernym gromadzeniem się tłuszczów w wątrobie. W przeciwieństwie do alkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby, NAFLD nie wiąże się z nadmiernym spożyciem alkoholu. Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby jest najczęstszą przyczyną przewlekłej choroby wątroby na świecie i często występuje u osób z otyłością, cukrzycą typu 2 lub innymi zaburzeniami metabolicznymi.
Jako że niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby związana jest z zaburzeniami metabolizmu tłuszczów, glukozy i cholesterolu, nazywana jest także metaboliczną stłuszczeniową chorobą wątroby (MAFLD). „(…) od kliku lat dla podkreślenia związku stłuszczenia wątroby z zaburzeniami metabolicznymi, w celu konieczności ich identyfikacji i leczenia, zasugerowano zamianę nazwy na MAFLD - Metabolic Associated Fatty Liver Disease.” - powiedział profesor dr med. Paweł Rajewski.
Przyczyny NAFLD (MAFLD)
„Głównymi czynnikami ryzyka NAFLD są otyłość, zaburzenia lipidowe, cukrzyca, insulinooporność, nadciśnienie tętnicze, wiek oraz czynniki genetyczne – PNPLA3. Większość przypadków NAFLD powiązana jest z tzw. zespołem metabolicznym, czyli zbiorem czynników ryzyka sercowo-naczyniowego (otyłość brzuszna, cukrzyca typu 2 lub stan przedcukrzycowy, nadciśnienie tętnicze, wysokie stężenie trójglicerydów lub obniżone stężenie cholesterolu frakcji HDL) i rozumiana jest jako jego wątrobowa manifestacja.” - powiedział profesor dr med. Paweł Rajewski.
Czynniki ryzyka NAFLD:
- otyłość (zwłaszcza brzuszna),
- wysokie stężenie trójglicerydów we krwi,
- zbyt niski poziom cholesterolu HDL (tzw. dobrego cholesterolu),
- insulinooporność,
- cukrzyca,
- nadciśnienie tętnicze,
- wiek,
- predyspozycje genetyczne.
Dziedziczenie NAFLD (MAFLD)
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby może być spowodowana przez mutacje w różnych genach, jednak głównie jest to choroba związana z nieprawidłowymi nawykami, takimi jak niezdrowa dieta i brak aktywności fizycznej.
„MAFLD uwarunkowany genetycznie jest niezwykle rzadkim zjawiskiem, można go podejrzewać głównie u dzieci i młodzieży ze stłuszczeniem wątroby lub u dorosłych bez innych przyczyn stłuszczenia wątroby (np. gen PNPLA3 czyTM6SF2). Jednakże, główną przyczyną występowania MAFLD są czynniki środowiskowe – czyli nieprawidłowy styl życia, doprowadzający do otyłości, zaburzeń lipidowych czy węglowodanowych oraz brak aktywności fizycznej.” - powiedział profesor dr med. Paweł Rajewski.