Te trzy nawyki to pewna droga do hemoroidów. Zmień je, póki możesz
Choroba hemoroidalna to problem większości dorosłej populacji krajów rozwiniętych. Może być uwarunkowana genetycznie, jednak najczęściej do jej rozwoju dochodzi przez nieprawidłowe nawyki. Co jest główną przyczyną choroby hemoroidalnej i jak się przed nią uchronić? Odpowiadamy.
Główna przyczyna choroby hemoroidalnej
Hemoroidy to poduszkowate połączenia tętniczo – żylne, które zlokalizowane są w odbytnicy. Ich główną funkcją jest doszczelniane odbytu, umożliwiając prawidłowe utrzymywanie stolca. Zdarza się, że hemoroidy ulegają dysfunkcji, powodując nieprzyjemne objawy. Wówczas mówimy o chorobie hemoroidalnej, potocznie zwanej hemoroidami.
Najczęstszą przyczyną choroby hemoroidalnej są zaparcia, które w większości przypadków są związane z nieprawidłowym stylem życia (niezdrowymi nawykami żywieniowymi oraz brakiem ruchu).
„Zaparcia powodują, że wypróżnienia trwają zbyt długo, są forsowne, czyli generują większe ciśnienia i nie dochodzi do prawidłowego rozciągania odbytnicy. Wszystko to prowadzi do poszerzenia się splotów hemoroidalnych.” - powiedział w rozmowie dla Pacjentów dr n. med. Andrzej Berman, proktolog, chirurg transplantolog.
Mała podaż błonnika w diecie a hemoroidy
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na podaż błonnika w diecie, ponieważ jego niedobór prowadzi do rozwoju wielu schorzeń układu pokarmowego, w tym choroby hemoroidalnej. Jeśli w naszym codziennym jadłospisie przeważają produkty typu fast food, podaż błonnika jest znikoma, co przekłada się na nieprawidłową objętość stolca i problemy zdrowotne.
„Jest to największy problem dietetyczny naszych czasów. Często spożywamy produkty wysokobiałkowe i wysokocukrowe, o śladowej ilości błonnika. Brakuje nam więc tej części pokarmu, która wypełnia jelito, nie ulega strawieniu i zatrzymuje wodę. W prawidłowym procesie trawienia błonnik odgrywa istotną rolę, ponieważ tworzy masę stolca. Aby jelito mogło prawidłowo funkcjonować i aby odbytnica prawidłowo się rozciągała podczas wypróżniania, stolca powinno być objętościowo dużo.” - powiedział w rozmowie dla Pacjentów dr n. med. Andrzej Berman, proktolog, chirurg transplantolog.
„Spożywając fast food, w którym błonnika praktycznie nie ma, z naszego jelita wylatuje “popiół”, który nie zatrzymuje wody. Skutkiem tego nasz stolec ma małą objętość, jest trudniej pasażowany i tym samym zwiększa się ryzyko rozwoju innych chorób przewodu pokarmowego, takich jak m.in. rak jelita grubego, choroba uchyłkowa, czy choroby odbytu.” - dodał dr n. med. Andrzej Berman.
Wyróżnia się dwa rodzaje błonnika pokarmowego: rozpuszczalny i nierozpuszczalny. Błonnik rozpuszczalny po wymieszaniu się wodą tworzy żelową konsystencję, która wyściela ściany przewodu pokarmowego i zapobiega ich podrażnianiu. Błonnik nierozpuszczalny nie rozpuszcza się w wodzie, jednak posiada zdolność do zwiększania objętości masy kałowej, dzięki czemu umożliwia regularne wypróżnianie.
Główne źródła błonnika rozpuszczalnego to między innymi:
- jabłka,
- gruszki,
- cytrusy,
- morele,
- owoce jagodowe (głównie porzeczki),
- pieczywo pełnoziarniste,
- płatki owsiane,
- warzywa strączkowe.
Główne źródła błonnika nierozpuszczalnego to między innymi:
- warzywa kapustne,
- szparagi,
- łupiny fasoli,
- otręby pszenne,
- pełne ziarna zbóż,
- ryż,
- orzechy,
- kukurydza.
Brak ruchu a hemoroidy
Istotnym czynnikiem ryzyka choroby hemoroidalnej jest również brak ruchu i spędzanie większości czasu w pozycji siedzącej.
„Pozycja siedząca powoduje utrudnienie odpływu krwi ze splotów hemoroidalnych i ich poszerzenie.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.
Aktywność fizyczna to nieodłączny element profilaktyki oraz leczenia choroby hemoroidalnej. Należy jednak mieć na uwadze, że niektóre rodzaje aktywności nie są zalecane, gdyż sprzyjają rozwojowi tego schorzenia. Są to między innymi sporty siłowe.
„Ryzyko choroby zwiększa także wysiłek fizyczny ze zwiększoną tłocznią brzucha uciskającą na żyłę główną dolną, którą krew odpływa z dolnej połowy ciała. W związku z tym nie zaleca się wykonywania ćwiczeń siłowych (zwłaszcza z dużymi ciężarami), które sprawiają, że brzuch jest cały czas napięty, bez momentów rozluźnienia, kiedy krew mogłaby swobodnie odpłynąć.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.
„Wskazane są natomiast ćwiczenia aerobowe, które poprawiają opróżnianie splotów hemoroidalnych.” - dodał dr n. med. Andrzej Berman.
Warto postawić na ćwiczenia aerobowe, do których należą między innymi:
- bieganie,
- spacerowanie,
- fitness,
- jazda na rowerze,
- jazda na nartach,
- pływanie.
Brak nawodnienia a hemoroidy
To, o czym często zapominamy jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Pamiętajmy, że bez wody błonnik nie zadziała tak jak powinien, a wręcz przeciwnie – będzie wzmagać zaparcia. Bez odpowiedniego nawodnienia błonnik będzie wiązać wodę obecną w przewodzie pokarmowym, co spowoduje wysychanie mas kałowych, prowadząc do zaparć. Warto więc wyrobić sobie nawyk, aby w ciągu dnia sięgać po wodę.
„Stolec jest wykorzystywany przez nasz organizm jako rezerwuar płynów. W przypadku ich względnego deficytu, organizm jest w stanie odzyskać wodę w jelicie grubym, ale kosztem jakości stolca.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.