Zmiany w opiece okołoporodowej. Jeden bezwzględny zakaz – w końcu

Zmiany w opiece okołoporodowej

Do konsultacji publicznych trafił właśnie projekt zmian w obszarze standardów dotyczących opieki okołoporodowej. Resort zdrowia chce wprowadzić do standardów bezwzględny zakaz umieszczania kobiet, które poroniły lub urodziły chore dziecko na tej samej sali, na której przebywają kobiety w ciąży lub które urodziły zdrowe dzieci. Do tej pory, choć to skandaliczne i nieetyczne, zdarzało się to nader często. 

Inną planowaną zmianą jest wzmocnienie znaczenia „kangurowania”, czyli umożliwienia nieprzerwanego kontaktu „skóra do skóry” matki i dziecka przez 2 godziny po porodzie i faktycznie, nieprzerywanie go np. z powodu mierzenia czy ważenia dziecka. Wśród zmian znalazła się także możliwość jedzenia podczas porodu bez pytania się o pozwolenie (!), szerszy dostęp do środków łagodzących bóle porodowe oraz generalnie nacisk na to, by personel medyczny traktował kobietę rodząca oraz jej dziecko podmiotowo. 

Standard opieki okołoporodowej – planowane zmiany

W nowym standardzie wprowadzono wiele zmian. Oto szczegóły:

Nowe badania w ciąży – rozszerzono zakres badań profilaktycznych i diagnostycznych dla kobiet w ciąży. Do 10. tygodnia ciąży lub przy pierwszej wizycie zaleca się m.in. testy na obecność HBV oraz cytomegalii (IgG, IgM). W 33.–37. tygodniu ciąży u kobiet z wcześniejszymi ujemnymi wynikami dodano badanie na toksoplazmozę (IgM).

Zmiana terminu badania glukozy – korekcie uległ termin wykonania doustnego testu obciążenia glukozą (75 g). Test powinien być przeprowadzany między 24. a 28. tygodniem ciąży, a nie jak wcześniej wskazywano – w 21.–26. tygodniu.

Informowanie o szczepieniach – kobiety w ciąży mają być informowane o zalecanych szczepieniach od 10. tygodnia ciąży lub podczas pierwszej wizyty u lekarza lub położnej.

Badanie USG piersi – wprowadzono zalecenie wykonywania badania ultrasonograficznego piersi u kobiet z ryzykiem raka piersi, szczególnie powyżej 35. roku życia lub z obciążeniami genetycznymi.

Identyfikacja chorób przewlekłych – rozszerzono listę czynników ryzyka, które należy uwzględnić w wywiadzie, dodając m.in. wrodzone wady metabolizmu i inne choroby przewlekłe.

Edukacja przedporodowa – zniesiono ograniczenie czasowe (do tej pory 21.–26. tydzień ciąży) jako momentu rozpoczęcia zajęć edukacyjnych dla kobiet w ciąży.

Zapoznanie z miejscem porodu – zobowiązano podmioty lecznicze do zapewnienia kobiecie w ciąży możliwości zapoznania się z wybranym miejscem porodu i wcześniejszej konsultacji z anestezjologiem w celu przekazania informacji o wskazaniach i przeciwskazaniach do zastosowania u niej analgezji regionalnej.

Plan porodu – określono najważniejsze kwestie, które powinny być zawarte w planie porodu.

Reakcja na przemoc – przypomniano o obowiązku rozpoczęcia procedury „Niebieskiej Karty” w przypadku podejrzenia przemocy domowej.

Jedzenie w trakcie porodu – rodzące mogą spożywać posiłki w trakcie porodu bez konieczności uzyskiwania zgody personelu medycznego.

Łagodzenie bólu porodowego – usprawniono organizację znieczulenia zewnątrzoponowego, w tym obowiązek publikacji informacji o dostępnych metodach łagodzenia bólu na stronach internetowych placówek medycznych, regularnej aktualizacji tych danych oraz wyeliminowanie petydyny z metod farmakologicznych. Doprecyzowano warunki, które muszą zostać spełnione, aby zagwarantować możliwość wykonania równolegle wielu analgezji rodzącym, zapewniając z jednej strony bezpieczeństwo wszystkim znieczulonym rodzącym oraz gwarantując efektywne wykorzystanie kadry medycznej, wprowadzono rozwiązania zwiększające udział położnych anestezjologicznych w opiece nad rodzącą w warunkach analgezji regionalnej.

Kontakt „skóra do skóry” – wzmocniono znaczenie dwugodzinnego nieprzerwanego kontaktu matki z dzieckiem bez przerywania go na ważenie czy mierzenie noworodka.

Wsparcie laktacyjne – zebrano w jednej części standardu kwestie związane z karmieniem piersią, uwzględniając opiekę laktacyjną w okresie ciąży, po porodzie, w sytuacjach trudnych (np. poronienie, zgon dziecka) oraz edukację na temat metod hamowania laktacji, doborze akcesoriów do karmienia i preparatów do początkowego żywienia niemowląt.

Opieka położnej w połogu – zapewniono dostęp do opieki położnej w miejscu zamieszkania dla każdej kobiety w połogu, nawet w sytuacji hospitalizacji noworodka, urodzenia martwego dziecka lub jego zgonu.

Wizyty patronażowe – umożliwiono wizyty patronażowe u dzieci urodzonych przedwcześnie lub długotrwale hospitalizowanych.

Oddzielne sale dla kobiet w trudnych sytuacjach – wprowadzono zakaz umieszczania kobiet, które doświadczyły poronienia, urodziły martwe dziecko lub dziecko z wadami letalnymi, w salach z kobietami, których ciąża zakończyła się narodzinami zdrowego dziecka.

Indywidualna opieka położnej – kobiety w trudnych sytuacjach mogą skorzystać z ciągłej opieki położnej w domu, dostosowanej do ich stanu zdrowia i potrzeb.

Wsparcie dla osób ze szczególnymi potrzebami – uwzględniono konieczność dostosowania opieki okołoporodowej do potrzeb osób wymagających szczególnego wsparcia.

Projekt przekazano do konsultacji publicznych

Standardy opieki okołoporodowej teoretycznie obowiązują od lat. Teoretycznie – bo w wielu placówkach przestrzegane są w sposób „umowny”, albo w ogóle. Fakt zajęcia się nimi przez Ministerstwo Zdrowia, a także poprawienie ich, miejmy nadzieję, że przyniesie coś dobrego w tej kwestii. Projekt nowelizacji podkreśla konieczność nie tylko zapewnienia opieki medycznej na najwyższym poziomie, ale także poszanowania praw pacjentek, ich komfortu psychicznego i godności.

Nowy standard ma stawiać „kobietę w okresie okołoporodowym i jej dziecko w centrum zainteresowania personelu medycznego sprawującego nad nimi opiekę zapewniając podmiotowe traktowanie, współpracę i respektowanie praw pacjenta. Wyposaża kobietę i osobę jej bliską (jeżeli taką wskaże) w wiedzę i możliwość odniesienia, porównania, czy zastosowane wobec niej działania były właściwe. Zapewnia jednolity sposób postępowania personelu medycznego wobec kobiety w okresie okołoporodowym i jej dziecka, bez względu na miejsce zamieszkania kobiety". Projekt został przekazany do 45-dniowych konsultacji.

Zobacz także:

"Poród w Polsce to trauma. Nie chcę mieć przez to więcej dzieci" [LIST]

Śmierć po cesarce. Mąż kobiety oskarża szpital

Tego nie rób w czasie porodu. Położna wymienia 5 najczęstszych błędów