Powodują raka wątroby i niepłodność. Naukowcy już wiedzą jak unicestwić „wieczne chemikalia”
Szkodliwe substancje per- i polifluoroalkilowe (PFAS), które znajdują się w materiałach przedmiotów codziennego użytku, są dla człowieka niezwykle niebezpieczne. Zwiększają ryzyko raka wątroby, chorób tarczycy oraz jak wskazują badania, mają duży wpływ na niepłodność. Na szczęście naukowcy znaleźli rozwiązanie. Wiedzą, jak z nimi walczyć.
W czasopiśmie "Angewandte Chemie International Edition" opublikowano badania naukowców z Ritsumeikan University w Japonii. Okazało się, że odkryli sposób na usunięcie „wiecznych chemikaliów”. Z ich odkryć wynika, że za pomocą światła widzialnego i kropek kwantowych.
Te związki chemiczne są niezwykle niebezpieczne
Substancje per- i polifluoroalkilowe (PFAS) to grupa około 15 tys. związków chemicznych , które zawierają bardzo trwałe wiązania węgiel-fluor. Nie bez powodu nazywa się je "wiecznymi chemikaliami" – rozkładają się niezwykle wolno i mają zdolność do doskonałego kumulowania się w środowisku. Można znaleźć je w wodzie, a nawet ludzkich tkankach.
PFAS cechują się też niezwykłą odpornością na wysokie temperatury. Ponadto powierzchnie nimi pokryte mogą odpychać wodę i tłuszcz. Gdzie są stosowane? Głównie w materiałach do pakowania żywności, papierze toaletowym, tkaninach wodoodpornych, naczyniach kuchennych i gaśnicach, a także w farbach, detergentach, kosmetykach , izolacjach przewodów elektrycznych i innych. Trudne jest więc ich unikanie.
Naukowcy odkryli, jak zniszczyć PFAS
Do tej pory substancje PFAS niszczono za pomocą wysokiej temperatury – ponad 400 stopni Celsjusza – lub wysokiego ciśnienia. Nowa metoda polega na eliminacji „wiecznych chemikaliów” przy użyciu zwykłych diod LED , które emitują światło widzialne oraz kropek kwantowych (QD), czyli półprzewodnikowych nanokryształów. Jak wyjaśnili naukowcy, elektrony w kropkach kwantowych pochłaniają określone długości fal światła, co wprowadza je w stan wzbudzenia, dając im większy potencjał do zrywania silnych wiązań w PFAS.
Co ciekawe, wystarczy tylko 8 godzin działania światła LED w temperaturze pokojowej i pod ciśnieniem atmosferycznym, by zniszczyć wiązania.
Jak PFAS wpływają na ludzkie zdrowie?
Badania wykazują, że substancje PFAS mają negatywny wpływ na zdrowie ludzi i zwierząt. Mogą negatywnie wpływać na płodność, zaburzenia hormonalne, zaburzać pracę tarczycy, narażać płód, zwiększać poziom cholesterolu i kwasów żółciowych oraz zwiększać ryzyko wystąpienia pewnych rodzajów nowotworów, takich jak rak jądra czy rak nerki .
Czy da się uniknąć PFAS?
Tylko niewielka ilość PFAS przedostaje się do organizmu człowieka, jednak mimo to jest bardzo groźna. Najczęściej mamy kontakt z tymi substancjami pijąc skażoną wodę, spożywając ryby ze skażonej wody lub żywność uprawianą w pobliżu wytwarzania związków PFAS.
Jak uniknąć PFAS? To trudne. Wiele krajów podjęło jednak walkę z produkcją tych związków. Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA) zaproponowała Komisji Europejskiej wydanie zakazu produkcji i wprowadzania PFAS do obrotu. Decyzja może jednak pojawić się najwcześniej w 2025 roku.
Zobacz też:
Czy można pić kawę w ciąży? Krąży o tym wiele mitów. Oto jasna odpowiedź
Lekceważymy ten ból, a Magdalenie Schejbal niemal zrujnował życie. Przeszła poważną operację
Tak boli rak kręgosłupa. Nigdy nie lekceważ tego objawu
