Objawy rzeżączki pojawiają się po trzech dniach. Są bagatelizowane, a potem jest za późno
Z roku na rok rośnie liczba zachorowań na choroby weneryczne i to nie tylko w naszym kraju. Choć antybiotyki przez wiele lat radziły sobie z rzeżączką, to choroba wraca i jest coraz trudniejsza do wyleczenia. A nieleczona może mieć poważne konsekwencje. Czym jest rzeżączka, co robić, by się nie zarazić i jak leczyć ją, gdy jest już za późno na profilaktykę? Odpowiadamy.
Rzeżączka jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób płciowych. Zachorować może zarówno kobieta, jak i mężczyzna, jednak w zależności od płci, objawy są różne. Leczenie obejmuje terapię antybiotykową i choć może skutkować pełnym wyleczeniem, należy pamiętać, że nawrót choroby jest możliwy.
Rzeżączka – co to jest i jakie są przyczyny tej choroby?
Jak już wiemy, rzeżączka jest chorobą weneryczną przenoszoną drogą płciową (poprzez kontakt genitalno-genitalny, genitalno-analny, oralno-genitalny lub oralno-analny). Do zakażenia dochodzi w wyniku bezpośredniego kontaktu wydzieliny jednej błony śluzowej z drugą błoną śluzową, choć rzeżączka może być również przeniesiona z matki na dziecko podczas porodu . Powodują ją bakterie Gram-ujemne dwoinki rzeżączki. Czynnikami ryzyka są ryzykowne kontakty seksualne bez zabezpieczenia, obecność napletka u mężczyzn i inne zakażenia drogą płciową.
Jak się objawia rzeżączka?
Rzeżączka daje inne objawy u kobiet, a inne u mężczyzn . Pierwsze z nich pojawiają się od trzech do pięciu dni po zakażeniu. Najczęstsze objawy rzeżączki u kobiet to:
- śluzowo-ropna wydzielina z dróg rodnych,
- pieczenie i bolesność przy oddawaniu moczu,
- bóle podbrzusza,
- upławy,
- zaburzenia cyklu miesiączkowego - krwawienie między miesiączkami lub zbyt obfita lub przedłużająca się miesiączka,
- rzeżączkowe zapalenie odbytnicy.
Nieleczona rzeżączka u kobiet może prowadzić do stanów zapalnych błony śluzowej macicy, jajowodów, oraz jajników . W przypadku przewlekłego zapalenia przydatków konsekwencją może być ciąża pozamaciczna lub niepłodność .
Z kolei objawy rzeżączki u mężczyzn to:
- rzeżączkowe zapalenie odbytnicy powstałe w wyniku stosunków analnych,
- mniej lub bardziej nasilona wydzielina z cewki moczowej,
- zapalenie ujścia cewki moczowej,
- ból podczas oddawania moczu .
Jakie są objawy rzeżączki w gardle?
Objawy rzeżączki w gardle można łatwo pomylić ze zwyczajną infekcją gardła .
- Najczęściej jest to zaczerwienienie łuków podniebiennych oraz powiększenie migdałków. Może dojść także do zaczerwienienia tylnej ściany gardła i ropnej wydzieliny znajdującej się w tych miejscach. Tak przebiegająca infekcja bardziej skłania do diagnostyki. W przypadku gardła problem jest jednak większy niż w przypadku cewki moczowej, czy kanału szyjki macicy, ponieważ w gardle jest dużo więcej bakterii, które fizjologicznie występują w obrębie gardła – informowała w rozmowie z portalem pacjenci.pl dermatolog-wenerolog dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka, Ordynator Oddziału Dermatologii Dorosłych w Międzyleskim Szpitalu Specjalistycznym, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Rzeżączkowe zapalenie odbytu – objawy u kobiet i mężczyzn
Rzeżączkowe zapalenie odbytu może występować u kobiet i u mężczyzn. U płci pięknej pojawia się w wyniku zapalenia szyjki macicy, rzadziej na skutek kontaktów analnych. U mężczyzn nieutrzymujących kontaktów seksualnych z mężczyznami rzeżączka odbytu jest bardzo rzadka, a u mężczyzn mających kontakty seksualne z mężczyznami stanowi prawie połowę przypadków choroby.
U kobiet przebiega zwykle bezobjawowo. Może jednak przybrać formę objawową – wówczas pojawia się śluzowa, śluzowo-ropna lub krwawa wydzielina z odbytu pojawiająca się głównie podczas wypróżniania. Pacjenci skarżą się też na pieczenie i świąd w okolicy odbytu, czasem na bolesne parcie na stolec lub tępy ból nasilający się w czasie wypróżnienia. Mogą pojawić się też zaczerwienienie i obrzęk skóry w okolicy odbytu.
Rzeżączkowe zapalenie spojówek – symptomy choroby
Rzeżączkowe zapalenie spojówek występuje bardzo rzadko , jednak jest jak najbardziej możliwe jako zakażenie wtórne, czyli będące następstwem przeniesienia wydzieliny zakaźnej z miejsca pierwotnej infekcji (np. z narządów płciowych), najczęściej przez palce. Co ciekawe, zapalenie obejmuje zwykle jedno oko , a objawy mogą mieć różny stopień nasilenia – od niewielkiego podrażnienia spojówek do zapalenia z pojawieniem się wydzieliny ropnej.
Rzeżączka u noworodków najczęściej występuje właśnie jako rzeżączkowe zapalenie spojówek. Objawy są podobne do tych, na które skarżą się dorośli. Pojawiają się zmiany skórne, stawowe, możliwe jest też zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Rzeżączkę zarówno u dorosłych, jak i dzieci, należy natychmiast leczyć.
Co to jest guz rzeżączki?
Guzki rzeżączki mogą pojawić się w konsekwencji zachorowania na rzeżączkę – zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Jest to jednak dość rzadka dolegliwość , zlokalizowana głównie dłoniach lub stopach. Zmiany skórne są wypukłe – ich wygląd przywodzi na myśl kurzajkę lub krostę z obwódką zapalną. Objawami współistniejącymi są ból stawów i gorączka.
Diagnostyka rzeżączki – jak sprawdzić, czy ma się rzeżączkę?
Diagnostyka rzeżączki opiera się przede wszystkim na identyfikacji obecności bakterii Gram-ujemnych w wydzielinie z dróg moczowo-płciowych, odbytnicy, gardła lub spojówek. Na podstawie pobranego materiału biologicznego przeprowadzany jest posiew , czyli hodowla bakterii na specyficznym podłożu. Można również wykonać antybiogram oraz szybkie badanie diagnostyczne - mikroskopową obserwację barwionego preparatu z wymazu uwidaczniającą dwoinki w obrębie krwinek białych. Kolejnym sposobem wykrycia rzeżączki jest niezwykle czuła metoda PCR , która wykrywa materiał DNA dwoinki rzeżączki w badanej próbce.
Jak wygląda leczenie rzeżączki?
Wiele osób, wstydząc się przyznać do zakażenia chorobą weneryczną, zadaje sobie pytanie, czy rzeżączka sama minie. Niestety, rzeżączka nie przechodzi sama i potrzebne jest odpowiednie leczenie. Należy odpuścić sobie domowe metody. Leczenie rzeżączki polega na przyjmowaniu antybiotyków – leków z grupy cefalosporyn (cefiksym i ceftriakson) i fluorochinolonów (ofloksacynę). Co ciekawe, jeszcze do niedawna uważano, że najskuteczniejszy antybiotyk w leczeniu rzeżączki to penicylina prokainowa. Bakterie rzeżączki mają jednak dużą zdolność do nabywania odporności na stosowane leczenie.
- Z czasem, kiedy bakterie wytworzyły oporność, czyli β-lektamazę to antybiotyków z grupy penicyliny jest coraz mniej. Wytyczne opublikowane w 2020 roku przez dwa towarzystwa zajmujące się chorobami przenoszonymi drogą płciową (towarzystwo amerykańskie i europejskie), zgodnie podają, iż leczenie powinno być oparte głównie na leku ceftriakson. Z reguły jest to terapia jednorazowa i powinna wystarczyć – informuje dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Po wykryciu rzeżączki u pacjenta należy objąć leczeniem wszystkich jego partnerów seksualnych sprzed 60 dni. Na czas terapii i tydzień po jej zakończeniu należy zachować wstrzemięźliwość seksualną. Ekspertka zaleca, by po leczeniu wykonać badania kontrolne , by mieć pewność, że rzeżączkę udało się wyleczyć. Badanie na aktywność infekcji należy przeprowadzić maksymalnie do 14 dni od zastosowanej terapii. Przypomina też, że uleczona rzeżączka może powrócić, gdyż nie pozostawia odporności.
Warto też wiedzieć, że nieleczenie rzeżączki może skończyć się bardzo źle. Może ona prowadzić do zapalenia prostaty i najądrzy u mężczyzn oraz zapalenia narządów miednicy mniejszej u kobiet. Kolejne powikłania to rozsiane zakażenie rzeżączkowe, które prowadzi do zapalenia stawów i zespołu Fitz-Hugha i Curtisa, czyli zapalenia tkanki okołowątrobowej, któremu u kobiet towarzyszy zapalenie przydatków.
Jak zapobiegać rzeżączce?
Zapobieganie rzeżączce ma głównie działanie profilaktyczne. Niezwykle ważna jest edukacja zdrowotna i budowanie świadomości na temat tego, jak ważne jest, by w razie niepokojących objawów jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Wówczas jest duża szansa na to, że choroba się nie rozwinie i szybciej uda się ją wyleczyć.
Czy prezerwatywa chroni przed zakażeniem rzeżączką?
Należy pamiętać, że prezerwatywa nie działa w 100%, jednak zdecydowanie warto ją używać. Jej skuteczność wynosi 90% , co oznacza, że można zarazić się rzeżączka przez prezerwatywę męską lub żeńską (femidom). Taka mechaniczna ochrona jest jednak pewnego rodzaju barierą przed wydzieliną, którą mamy w obrębie nabłonka, czyli wydzieliną z cewki moczowej.
Zobacz też:
Przypadkowo nagrał cały przebieg zawału serca. „Myślałem, że umieram”
Dziewczynka dostała lek za 9 mln złotych. Nie uwierzysz, co stało się po 20 godzinach
