Przyczyną nadciśnienia może być Twoja psychika. Efekt „białego fartucha” to fakt

Efekt białego fartucha – co jest?

Efekt białego fartucha, nazywany również syndromem białego fartucha, nie jest chorobą. Zjawisko jest reakcją psychiki na kontakt z personelem medycznym. Pojawia się u osób obawiających się wizyty u lekarza lub procedur medycznych – najczęściej u osób z wysokim poziomem lęku i zestresowanych. Najczęstszym objawem jest nagły wzrost ciśnienia. Towarzyszyć mu mogą też potliwość, uczucie niepokoju i mdłości. W tym stanie może nawet dojść do omdlenia.

„U większości pacjentów fakt pomiaru ciśnienia w gabinecie lekarskim wiąże się z reakcją stresową. Jej nasilenie może być różne, czasem jest ona zupełnie nieuświadomiona, ale zawsze skutkuje pewnym wzrostem ciśnienia tętniczego. Zjawisko to określamy efektem białego fartucha” – czytamy na portalu Medycyna Praktyczna. Syndrom może dotyczyć ok. 20% dorosłych pacjentów i ok. 45% dzieci i młodzieży, u których diagnozowane jest podwyższone ciśnienie. Częściej występuje u kobiet niż mężczyzn. Występować może w szczególności podczas kontaktu z lekarzem.

Przypadek nazywamy nadciśnieniem białego fartucha, gdy podczas pomiaru gabinetowego rozpoznane zostaje nadciśnienie tętnicze, a podczas pomiarów domowych lub podczas dobowego monitorowania ciśnienia, ciśnienie jest w normie. Dlatego też, by rozpoznać, że mamy do czynienia z nadciśnieniem, podczas diagnozy brane są pod uwagę pomiary z co najmniej dwóch wizyt.

Depresja i nadciśnienie często idą w parze

Jak wynika z badania przedstawionego na łamach „European Journal of Prevention Cardiology” ok. 8% pacjentów z chorobami sercowo-naczyniowymi miało zaburzenia lękowe. U sercowców częściej stwierdzane są także fobie społeczne, agorafobia, fobie specyficzne, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne i lęk napadowy: „Wykazano, że wszystkie te zaburzenia ściśle wiążą się z występowaniem chorób układu krążenia. Przy czym negatywnie do rokowania przyczyniają się przede wszystkim zaburzenia lękowe” — powiedział cytowany przez PulsMedycyny prof. Katarzyna Stolarz-Skrzypek.

Szwedcy naukowcy przebadali ponad 2 mln mieszkańców Szwecji, by sprawdzić zależność między nadciśnieniem tętniczym a zaburzeniami lękowymi. I zostało potwierdzone, że omawiana zależność faktycznie istnieje i jest silniejsza u kobiet. 

W 2007 r. Światowa Organizacja Zdrowia również przeprowadziła badania tego rodzaju, uwzględniające mieszkańców 18 krajów – eksperci z WHO również zauważyli, że między występowaniem zaburzeń lękowych i nadciśnieniem tętniczym istnieje wyraźna zależność.

Zaburzenia psychiczne i nadciśnienie – istotne problemy Polaków

Na depresję choruje co najmniej 1,5 mln Polaków. Co trzeci może mieć zaburzenia lękowe. Znaczne pogorszenie stanu psychicznego Polaków nastąpiło po pandemii COVID-19. Główny Inspektorat Sanitarny alarmował, że w pierwszym roku pandemii liczba zaburzeń lękowych i depresyjnych wzrosła o ponad 25%. Przyczyniła się do tego również wojna na Ukrainie. W przebiegu zaburzeń lękowych obserwuje się następujące objawy:

• trudności ze snem,
• wewnętrzny niepokój
• problemy z koncentracją uwagi,
• drażliwość,
• bezradność,
• nadmierne pocenie,
• czarnowidztwo

NFZ podaje, że 10 mln Polaków ma nadciśnienie tętnicze. Jednak aż 3,5 mln chorych nie ma świadomości, że ten problem ich dotyczy – w 42% dotyczy mężczyzn i 33% kobiet. Choć ryzyko zachorowania wzrasta z wiekiem, to coraz częściej nadciśnienie mają 30-40 latkowie. Objawami świadczącymi o chorobie są:

• ból w klatce piesiowej,
• nudności,
• nadmierne zmęczenie,
• pulsujące bóle głowy,
• szum w uszach,
• zaburzenia widzenia.

źródła: MedycynaPraktyczna, PulsMedycyny