To jedna z najczęstszych obaw przyszłych mam. To już prawdziwa plaga
Strach przed zostaniem mamą odczuwa wiele kobiet zarówno dopiero rozmyślających o macierzyństwie, jak i tych, które już czekają na narodziny potomka. Okazuje się, że jest to problem coraz większej liczby Polek. Co jest przyczyną tego strachu? O odpowiedź poprosiliśmy psychologa. Artykuł powstał na podstawie rozmowy z psychoterapeutą i seksuologiem Marią Kamińską.
Strach przed rodzicielstwem – czy to normalne?
Ciąża i macierzyństwo to wydarzenia, które niewątpliwie powodują, że kobieta zaczyna konfrontować się z wieloma lękami. Zaczynają pojawiać się refleksje dotyczące tego, jak będzie wyglądało dalsze życie. U przyszłych matek obawy budzi konieczność poświęcenie kariery na rzecz opieki nad dzieckiem, utrata atrakcyjności i poród. Obawy budzi także samo bycie mamą: „ Strach przed macierzyństwem jest zupełnie normalną kwestią. Jest to kompletnie nowa sytuacja, w której musimy się odnaleźć. Kiedy rodzi się dziecko jest to indywidualny, wyjątkowy człowiek, którego zachowań nie znamy. Nie wiemy, czy będzie podobny do nas, czego będzie potrzebować ”. - powiedział psychoterapeuta i seksuolog Maria Kamińska.
Żadna kobieta nie rodzi się matką, tylko nią zostaje. Również tej funkcji można się nauczyć: „ Kobiety w ciąży bardzo często edukują się, czytają książki, oglądają jak zajmować się dzieckiem, uczęszczają do szkoły rodzenia i właśnie wtedy uczymy się tego wszystkiego i nie jest to powiązane z instynktem, lecz z nauką która nas oswaja z tematem”. - powiedział psychoterapeuta i seksuolog Maria Kamińska.
Jakie są przyczyny strachu przed rodzicielstwem?
Strach przed posiadaniem dzieci związany jest często ze statusem materialnym i kwestią zdrowotną: „ Zdecydowanie naprzeciw wychodzi strach o własne zdrowie i życie podczas porodów i to na pewno może wzbudzać niechęć przed posiadaniem dzieci tym bardziej w obecnej sytuacji w Polsce dotyczącej zakazu aborcji. Obawa przed zajściem w ciążę związana jest z tym, że nie wszystko może pójść zgodnie z planem. Często słyszy się o różnych nieszczęściach, które się wydarzyły, o śmierci kobiet. Nie tylko jest to niepewność ze strony kobiet, ale par które podejmują decyzję o potomstwie. Kolejnym czynnikiem może być faktycznie status materialny potencjalnych rodziców, którzy muszą jednak zadbać o dziecko, co wiążę się z dodatkowymi finansami niż dotychczas”. - powiedział psychoterapeuta i seksuolog Maria Kamińska.
Przyczyn strachu przed zostaniem mamą może być wiele. Jedną z nich jest obawa, czy uda się podołać obowiązkom związanymi z nową funkcją. Kobiety obawiają się macierzyństwa również z powodu wątpliwości, które mają w związku z partnerem – gdy mąż lub partner nie są przekonani co do dziecka, lub nie wykazują zainteresowania zarówno kobietą, jak i dzieckiem, wiele kobiet zaczyna mieć obawę, że obowiązki dotyczące dziecka spadną na ich barki. I to także powoduje strach przed zostaniem matką.
Strach przed rodzicielstwem bywa spowodowany traumatycznymi doświadczeniami z przeszłości. Kobiety maltretowane przez własne matki, gdy urodzą własne dziecko, mogą ponownie odczuwać trudne doświadczenia z przeszłości np. rozpacz, bezsilność i lęk. Źródłem lęku bywają też nadopiekuńczy rodzice. Niektóre kobiety (choć dotyczy to również mężczyzn) otaczane w dzieciństwie maksymalną opieką, mogą być niezdolna do budowania intymnych relacji i bronić się przed wejściem w związek małżeński lub zostania rodzicem.
Strach przed rodzicielstwem – czy to dowód, że kobieta nie ma instynktu macierzyńskiego?
Od kobiet oczekuje się, że wraz z pojawieniem się dziecka, powinien ujawnić się instynkt macierzyński, którym sam „podpowie” im, w jaki sposób mają zając się dzieckiem.: „ Istnieje dużo rozważań na ten temat i nauka zajęła się tym, czy faktycznie instynkt macierzyński istnieje. Tak naprawdę jest to konstrukt społeczny, który sugeruje, że kobieta powinna mieć ten instynkt macierzyński i normą jest go mieć, a czymś nienaturalnym jest go nie mieć. Niestety o wiele łatwiej byłoby go mieć, ale tak naprawdę nie mamy takiej wrodzonej instrukcji co do tego, jak zajmować się dzieckiem. Trzeba się tego wszystkiego nauczyć, tak aby móc odnaleźć się w nowej roli”. - powiedział psychoterapeuta i seksuolog Maria Kamińska.