Uchyłki jelita grubego - co jeść, a czego unikać? Pięć złotych zasad diety

Dieta głównym czynnikiem ryzyka choroby uchyłkowej jelita grubego

Uchyłek jelita grubego jest małą przepukliną ściany jelita. Liczba uchyłków może się wahać od kilku do kilkudziesięciu. W zależności od tego, która część ściany jelita uległa uwypukleniu, wyróżniamy dwie grupy uchyłków: rzekome oraz prawdziwe.

- Uchyłki, a tak naprawdę uchyłek jelita grubego, to uwypuklenie, mała przepuklina ściany jelita. Można je podzielić na dwie grupy, w zależności od tego, która część ściany się uwypukliła – powiedział w rozmowie z Pacjentami gastroenterolog lek. med. Jacek Kowerzanow.

- Wyróżniamy uchyłki rzekome, kiedy uwypukleniu ulega błona śluzowa i podśluzowa, bądź prawdziwe, gdy uwypukleniu ulega cała ściana jelita grubego. Różnica polega na tym, że uchyłki rzekome występują częściej i głównie lokalizują się po lewej stronie jelita grubego, a prawdziwe pojawiają się rzadziej i wówczas znajdują się po prawej stronie – wyjaśnił lek. med. Jacek Kowerzanow.

Chorobę uchyłkową jelita grubego zaliczamy do chorób cywilizacyjnych. Głównym czynnikiem ryzyka jest nieprawidłowa dieta – uboga w błonnik rozpuszczalny oraz bogata w tłuszcze zwierzęce i czerwone mięso. Do pozostałych czynników ryzyka należą otyłość i niska aktywność fizyczna.

- Przyjmuje się, że około 60% osób powyżej 60. roku życia będzie miało uchyłki. Dotyczy to głównie krajów rozwiniętych i związane jest bardzo ściśle z dietą. Dieta bogata w tłuszcze zwierzęce i czerwone mięso, a uboga w błonnik, szczególnie rozpuszczalny, prowadzi do mniejszego gromadzenia się wody w masie stolca. Powoduje to opóźnienie pasażu jelitowego, a jednocześnie podnosi ciśnienie w świetle jelita grubego, przez co powstają uchyłki.  – wyjaśnił lek. med. Jacek Kowerzanow.

Uważa się, że dieta jest najważniejszym czynnikiem ryzyka, innymi są otyłość, a także niska aktywność fizyczna – dodał lek. med. Jacek Kowerzanow.

Objawy choroby uchyłkowej jelita grubego

U większości pacjentów uchyłki jelita grubego nie powodują objawów, jednak u niektórych osób może dojść do poważnych powikłań. Część chorych odczuwa ból, który najczęściej lokalizuje się w lewym dolnym kwadrancie . Mogą towarzyszyć mu wzdęcia oraz zaburzenia rytmu wypróżnień.

- U większości osób uchyłkowatość jelita grubego przebiega bezobjawowo, jednak u niektórych pacjentów może dojść do poważnych powikłań. Część osób odczuwa ból, który najczęściej zlokalizowany jest w lewym dolnym kwadrancie. Mogą towarzyszyć mu wzdęcia, a także zaburzenia rytmu wypróżnień - wyjaśnił lek. med. Jacek Kowerzanow.

W sytuacji, kiedy masa stolca bądź kamienie kałowe zamkną światło uchyłka, w zalegającej treści zaczynają namnażać się bakterie, co prowadzi do zapalenia uchyłka . Wówczas może pojawić się gorączka. Wraz z toczącym się procesem zapalnym może dojść do pęknięcia ściany uchyłka, co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia pacjenta.

- Do zapalenia uchyłków dochodzi, gdy zamyka się światło danego uchyłka, w większości przypadków poprzez masę stolca bądź kamienie kałowe. Zalegająca treść prowadzi do namnażania się flory jelitowej, czyli bakterii, które zaczynają produkować coraz więcej toksyn i gazów. Dochodzi do miejscowego niedokrwienia i aktywowany jest stan zapalny - wyjaśnił lek. med. Jacek Kowerzanow.

Pięć złoych zasad diety w chorobie uchyłkowej jelita grubego

Bezobjawowa postać choroby uchyłkowej jelita grubego nie wymaga specjalistycznego leczenia, jednak należy zmodyfikować styl życia, wprowadzić zmiany w jadłospisie i zadbać o codzienny ruch. Jeśli występuje nadwaga lub otyłość, powinno się zredukować masę ciała.

W sytuacji występowania objawów, może zaistnieć potrzeba wdrożenia leków. Jeśli doszło do ciężkiego zapalenia uchyłków, wymagane jest leczenie w warunkach szpitalnych.

Złote zasady diety w chorobie uchyłkowej jelita grubego:

1. Należy wzbogacić dietę w produkty bogate w błonnik rozpuszczalny, np. jabłka, gruszki, śliwki, morele, warzywa strączkowe, płatki owsiane, kasza jęczmienna.

2. Należy ograniczyć czerwone mięso i produkty bogate w tłuszcze zwierzęce.

3. Należy zrezygnować z używek, takich jak alkohol i papierosy.

4. Należy dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu.

5. Przy zapaleniu uchyłków dieta powinna być łatwostrawna, półpłynna i płynna.

- Zalecam przede wszystkim konsultację z dietetykiem. Dieta powinna być bogata w błonnik rozpuszczalny w wodzie. Według mojej wiedzy produkty, które są bogate w ten błonnik to przede wszystkim suszone owoce, takie jak: morele, śliwki oraz jabłka czy gruszki. Powinniśmy unikać pokarmów bogatych w tłuszcze zwierzęce, a także czerwonego mięsa. Ważne jest także spożywanie jak największej ilości płynów. W momencie zapalenia powinno unikać się alkoholu - zalecił lek. med. Jacek Kowerzanow.

Przeczytaj też:

Uchyłki jelita grubego. Kiedy trzeba je leczyć? (pacjenci.pl)

Jak wykryć uchyłki jelita grubego? Zapytaliśmy specjalistę (pacjenci.pl)

Cierpisz na zgagę i refluks? Tych produktów lepiej unikaj (pacjenci.pl)

Źródła: pacjenci.pl, ncez.pzh.gov.pl