Czy można się wyleczyć z choroby dwubiegunowej? Lekarz wyjaśnia, jak to wygląda
Choroba afektywna dwubiegunowa to choroba o podłożu psychicznym, na którą choruje coraz więcej osób. Jest to jedna z chorób afektywnych i wyróżniamy kilka jej typów. Leczenie jej jest złożonym procesem. Czy jest możliwość, aby wyleczyć się niej całkowicie? Odpowiedź poniżej. Artykuł powstał na podstawie rozmowy z lek. psychiatrą Adamem Bełdą.
Czy chorobę afektywną dwubiegunową leczymy przewlekle?
„Jest to problem całej psychiatrii, zwłaszcza jeśli chodzi o choroby uwarunkowane biologicznie: kiedy i czy w ogóle odstawiać leki? Ryzyko nawrotu po odstawieniu leków istnieje zawsze, w związku z tym trzeba się nad tym bardzo dobrze zastanowić. Leki mogą powodować działania niepożądane, więc może pojawić się chęć ich odstawienia. Należy jednak przedyskutować to z lekarzem i przed podjęciem decyzji wziąć pod uwagę wszystkie za i przeciw. Dynamika odstawiania leków odgrywa bardzo istotną rolę, a najgorszym możliwym scenariuszem jest ich ostawienie samemu i nagle. Generalnie leczenie jest długotrwałe, dlatego warto włożyć trochę wysiłku w to, żeby ustawić leki tak, aby wyeliminować bądź zminimalizować działania niepożądane.” – powiedział lek. psychiatra Adam Bełda.
To, przez jaki okres pacjent powinien brać leki, zależy od indywidualnego przypadku oraz od zaleceń lekarza. Leczenie to na pewno jest długotrwałym i niełatwym procesem. Ważne jest, aby pacjent współpracował z lekarzem, który umiejętnie dostosuje farmakoterapię. Priorytetem w leczeniu jest wydłużanie okresu remisji i uniknięcie nawrotów. Ważne jest, aby pacjent nie odczuwał uciążliwych objawów, które utrudniają codzienne funkcjonowanie.
Leczenie choroby dwubiegunowej
„Choroba afektywna dwubiegunowa jest schorzeniem uwarunkowanym biologicznie, w związku z czym trzeba oddziaływać na nią biologicznie. Podstawą leczenia jest farmakoterapia, a psychoterapia ma znaczenie wspomagające leczenie. W leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej standardowo stosuje się leki normotymiczne. Zdarza się, że pacjenci otrzymują leki przeciwdepresyjne, które w tej jednostce chorobowej działają dość kiepsko.” – powiedział lek. psychiatra Adam Bełda.
Poza farmakoterapią również psychoterapia oraz psychoedukacja są niezbędnymi elementami w leczeniu tej przypadłości. Z reguły stosowane są leki z grupy normotymicznych, czyli tych, które stabilizują nastrój. Skutecznie działają one w epizodach maniakalnych i depresyjnych oraz nie powodują przejścia jednej fazy w drugą. Leki te można podzielić na klasyczne leki normotymiczne i atypowe. W leczeniu tej choroby wykorzystywane są również leki przeciwpsychotyczne, czyli neuroleptyki. Jeżeli chodzi o leki przeciwdepresyjne, nie są one wskazane. Jednak jeśli zaburzenie zawiera znaczną część objawów depresyjnych, można ewentualnie wziąć je pod uwagę. Nieodpowiednie środowisko i otoczenie, sytuacje stresowe, używki, presja i napięcie, złe relacje międzyludzkie oraz niekorzystny tryb życia to czynniki, które również będą istotne w kwestii leczenia. Ważne, aby te elementy odsunąć od siebie, gdyż mogą być przyczyną pogłębienia objawów tej choroby.
Podział choroby afektywnej dwubiegunowej
W chorobie afektywnej dwubiegunowej, poza epizodami depresyjnymi możemy wyróżnić przewodzące epizody. Są to epizody:
- maniakalne (drażliwy nastrój, wzmożona ruchliwość, niepokój psychoruchowy, nierealistyczne postrzeganie rzeczywistości),
- hipomaniakalne (stany przypominające manię, jednak o wiele mniej nasilone),
- depresyjne (drażliwość, obniżony nastrój, niechęć kontaktów z ludźmi, hiperfagia)
- mieszane (objawy depresyjne i maniakalne są obecne jednocześnie).
„Możemy wyodrębnić epizod mieszany depresyjny oraz epizod mieszany maniakalny. Skupiając się na podstawowych objawach choroby, mamy dwa zasadnicze stany, z których jeden wiąże z obniżonym samopoczuciem, a drugi z podwyższonym nastrojem. Epizody maniakalne i hipomaniakalne w rzeczywistości mają niewiele wspólnego z realnie podwyższonym nastrojem i dobrym samopoczuciem, chociaż takie sytuacje też się zdarzają. Generalnie w przebiegu ChaD wyróżniamy epizody choroby oraz epizody remisji, a celem leczenia jest to, aby epizodów remisji było jak najwięcej w stosunku do epizodów choroby. Nie jest to takie proste, ponieważ po pierwsze odpowiedź na leki jest różna, a po drugie istnieją odmienne typy choroby.” – powiedział lek. psychiatra Adam Bełda.