Czy choroba afektywna dwubiegunowa jest dziedziczna? Mamy odpowiedź specjalisty
![ChaD](https://images.iberion.media/images/1920/Projekt_bez_nazwy_2023_07_11_T130036_307_434c96d339.png)
Choroba afektywna dwubiegunowa, w skrócie ChAD, to zaburzenie psychiczne, które objawia się naprzemiennym występowaniem epizodów depresji i manii. Jak podają statystyki, cierpi na nią około 2% społeczeństwa. Co powoduje chorobę afektywną dwubiegunową? Czy jest to choroba dziedziczna? Zapytaliśmy lek. psychiatrę Adama Bełdę.
Czym charakteryzuje się choroba afektywna dwubiegunowa?
Choroba afektywna dwubiegunowa jest jednym z rodzajów chorób afektywnych. Wyróżniamy dwa główne typy chorób afektywnych: jednobiegunową i dwubiegunową. Choroba afektywna jednobiegunowa objawia się nawracającymi epizodami depresji, podczas których występuje obniżony nastrój. W chorobie afektywnej dwubiegunowej pojawiają się zarówno epizody depresyjne, jak i inne rodzaje epizodów, wśród których wyróżniamy trzy główne typy: maniakalne, hipomaniakalne i depresyjne.
„Skupiając się na podstawowych objawach choroby, mamy dwa zasadnicze stany, z których jeden wiąże z obniżonym samopoczuciem, a drugi z podwyższonym nastrojem. Epizody maniakalne i hipomaniakalne w rzeczywistości mają niewiele wspólnego z realnie podwyższonym nastrojem i dobrym samopoczuciem, chociaż takie sytuacje też się zdarzają. Epizody maniakalne są bardzo wyczerpujące dla układu nerwowego i dla całego organizmu." - powiedział lek. psychiatra Adam Bełda.
Znaczenie czynników genetycznych w patogenezie ChaD
Przyczyny choroby afektywnej dwubiegunowej (ChaD) są złożone i jeszcze nie do końca poznane. Na jej wystąpienie i przebieg wpływają różne czynniki, w tym genetyczne. Badania wskazują na istotną rolę dziedziczności. „Zgodność zachorowania wśród bliźniąt monozygotycznych wynosi między 60 a 80%. Oznacza to, że jeżeli mamy bliźnięta jednojajowe i jedno z nich cierpi na chorobę dwubiegunową, ryzyko, że zachoruje drugie z bliźniąt wynosi około 60-80%. Jest to wysoki wskaźnik, jednak nie oznacza to, że choroba u drugiego dziecka na pewno wystąpi.” - powiedział lek. psychiatra Adam Bełda.
Znaczącą rolę odrywają także czynniki środowiskowe. Sytuacje stresowe mogą wywołać pierwszy epizod choroby. „Mamy tutaj do czynienia z interakcją czynników genetycznych i środowiskowych. Oprócz czynników biologicznych, dużą rolę odgrywają także najróżniejsze czynniki rozwojowe. Sytuacje stresowe mogą być czynnikiem wyzwalającym pierwszy epizod ChaD, co tak na prawdę dotyczy praktycznie każdej choroby psychiatrycznej.” - powiedział lek. psychiatra Adam Bełda.
Podsumowując, choroba afektywna dwubiegunowa związana jest z oddziaływaniem zarówno czynników genetycznych, jak i środowiskowych. U osoby z predyspozycjami genetycznymi, działanie czynników środowiskowych może spowodować ujawnienie się choroby.
Choroba afektywna dwubiegunowa typ I i typ II - czym się różnią?
Choroba afektywna dwubiegunowa podzielona została na dwa główne typy: I i II. W przypadku typu pierwszego, choroba ta dotyka mężczyzn i kobiet w równym stopniu. Natomiast typ drugi ChaD jest częstszy u kobiet.
Typ 1 choroby afektywnej dwubiegunowej charakteryzuje się występowaniem epizodów depresji i manii. Stosunek tych epizodów wynosi około cztery do jednego, co oznacza, że epizody depresji są cztery razy częstsze niż manii. Niektóre źródła wskazują, że depresje mogą zajmować nawet 30% czasu życia pacjenta, co stanowi poważny problem.
Typ 2 choroby afektywnej dwubiegunowej charakteryzuje się tym, że epizody depresyjne są znacznie częstsze i mogą zajmować nawet 50% czasu życia pacjenta. Epizody maniakalne praktycznie nie występują, natomiast pojawiają się epizody hipomaniakalne, czyli okresy podwyższonego nastroju bez dodatkowych objawów manii. Może to utrudniać diagnozę, ponieważ w trakcie epizodów hipomaniakalnych pacjenci często nie dostrzegają objawów choroby i mogą otrzymywać nieodpowiednie leki, co opóźnia wdrożenie właściwej terapii.
![Depresja, leki przeciwdepresyjne, antydepresanty, interakcje z lekami](https://images.iberion.media/images/origin/Antydepresanty_cd71137b25.png)
![Pragnienie i suchość w ustach mogą być objawami cukrzycy.](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_ccba3bd203.png)
![Demencja / lek. Mateusz Gajda](https://images.iberion.media/images/origin/Archiwum_prywatne_77aba06204.png)
![Opuchnięte stopy](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_2de6b7e592.png)
![Psychiatra, objawy skórne zaburzeń psychicznych](https://images.iberion.media/images/origin/Psychiatra_81c381ec7f.png)
![lekarz](https://images.iberion.media/images/origin/lekarz_4f583f9892.jpg)
![schizofrenia](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_48_04bcce0144.png)
![depresja](https://images.iberion.media/images/origin/29i_E_Df_YWVF_3t_Pjy3x_Yi11_O_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Choroba_Wiencowa_20_1537439136.png)
![Chrapanie może być objawem niedoczynności tarczycy.](https://images.iberion.media/images/origin/11_cc6858dc63.jpg)
![dr n med. Ewa Uścińska, kardiolog, objawy zawału, zlewne poty](https://images.iberion.media/images/origin/dr_Ewa_Uscinska_kardiolog_65c94f64e1.png)
![Wirus z Indii](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_a1755078dd.png)
![Użądlenia osy, osa, pszczoła](https://images.iberion.media/images/origin/Co_robic_przy_uzadleniach_osy_Jak_postepowac_a1a5d39c3a.jpg)
![rehabilitacja, świadczenie](https://images.iberion.media/images/origin/W_tych_sytuacjach_mozna_dostac_swiadczenie_rehabilitacyjne_e163f7d96e.jpg)
![Witamina D, suplementacja](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_3_f154b3d164.jpg)
![Bruksizm, fizjoterapia, masaż](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_9_4127152d96.jpg)
![emerytura, pieniądze, seniorzy](https://images.iberion.media/images/origin/emerytura_5831ed7061.jpg)
![Okulista dr hab. n. med. Janusz Skrzypecki, zaćma](https://images.iberion.media/images/origin/Okulista_4513de2125.png)
![dieta](https://images.iberion.media/images/origin/dieta_0230450df6.png)
![Lekarz radzi, jak uniknąć anginy latem.](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_6a7b6f1554.png)
![Świadczenia dla niepełnosprawnych](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_ecccc6c6a9.png)
![Wędlina](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_2d96316f5d.png)
![Pieniądze, ZUS, świadczenie, renta](https://images.iberion.media/images/origin/pieniadze_zus_4a4fc88575.png)
![Joe Biden, demencja, prezydent USA](https://images.iberion.media/images/origin/Na_co_choruje_Joe_Biden_Podejrzenia_o_demencje_to_nie_jedyny_problem_82c708dc4d.jpg)
![kardiolog, kardiologia, choroby serca, lotnisko, latanie samolotem – przeciwskazania, dr n. med. Joanna Bidiuk](https://images.iberion.media/images/origin/kardiolog_samolot_0c30430109.png)
![Ginekolog, dr dr n.med. Agnieszka Nalewczyńska, tampon, TSS](https://images.iberion.media/images/origin/Ginekolog_a24e9b94bf.png)
![Demencja, refluks](https://images.iberion.media/images/origin/Ten_popularny_lek_moze_zwiekszac_ryzyko_demencji_6b20333e04.jpg)
![Występ Lady Gagi na Igrzyskach Olimpijskich](https://images.iberion.media/images/origin/Wystep_Lady_Gagi_na_Igrzyskach_Olimpijskich_c57c60b176.png)
![Wulkan](https://images.iberion.media/images/origin/wulkan_turysci_pl_nowe_bd7df8b62a.jpg)
![Rak szyjki macicy, rak](https://images.iberion.media/images/origin/Co_roku_z_powodu_tego_raka_umiera_1600_Polek_9631c7e88a.jpg)
![Bożena Dykiel, Mieczysław Hryniewicz](https://images.iberion.media/images/origin/Bozena_Dykiel_Mieczyslaw_Hryniewicz_f9de23f40d.jpg)
![Był sobie kot](https://images.iberion.media/images/origin/Byl_sobie_kot_d3edad37dc.jpg)
![Kot i Pies](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_1_40e6b73458.png)
![Materiały promocyjne](https://images.iberion.media/images/origin/Kobieta_w_ogrodzie_a42c929a56.png)
![Chrome](https://images.iberion.media/images/origin/chrome_ochrona_fot_pxhere_DALL_E_897cb3f8b6.png)
![Wakacje](https://images.iberion.media/images/origin/upadek_biura_1831724a08.png)
![Celine Dion](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_WZORY_DLA_SG_2024_07_26_T233159_059_b0fccb9d4f.jpg)
![Celine Dion](https://images.iberion.media/images/origin/Szablony_Lelum_1200x700_88_20cfa0db40.png)
![tarcie jabłek](https://images.iberion.media/images/origin/kolacja_na_cieplo_b4401f9f16.jpg)