Czy te szczepienia będą obowiązkowe? Minister zdrowia zabrała głos
W poniedziałek w Warszawie odbyła się konferencja „Wiedza Świadomość Życie", która została zorganizowana z okazji Światowego Dnia Walki z Rakiem. Podczas spotkania, minister zdrowia poruszyła temat szczepień przeciwko HPV. Co zapowiedziała Izabela Leszczyna?
HPV - co to za wirus?
Zakażenie HPV, czyli wirusem brodawczaka ludzkiego należy do najczęstszych infekcji wirusowych przenoszonych drogą płciową. Szacuje się, że większość osób aktywnych seksualnie w ciągu swojego życia zostanie zakażonych HPV.
„Podaje się, że w ciągu życia, liczba osób, które możemy spotkać i zarażą się HPV wynosi około 80%. Statystycznie 8 na 10 osób będzie miało styczność z wirusem, jest to niezmiernie duża liczba, mimo że wbrew pozorom nie mówi się o tym szeroko.” - powiedziała w rozmowie dla Pacjentów dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka, specjalista dermatolog – wenerolog.
Do zakażenia wspomnianym wirusem może dojść nie tylko drogą kontaktów seksualnych, ale także poprzez dotyk dłoni zakażonej osoby czy przez wspólne korzystanie z przyborów do higieny osobistej.
Wyróżnia się dwa typy HPV:
- onkogenne - wywołujące zmiany nowotworowe,
- nieonkogenne - mniej groźne, niewywołujące nowotworów.
Onkogenne typy wirusa HPV są odpowiedzialne za rozwój aż 80% przypadków raka szyjki macicy. U mężczyzn HPV może powodować nowotwory odbytu i prącia.
„Kobiety mają ryzyko raka szyjki macicy, ale również u mężczyzn zakażenia będą wywoływały objawy chorobowe i nowotwory. Występowanie nowotworu okolicy odbytu, prącia czy w obrębie okolic intymnych nie jest częste, jednak jeżeli mężczyzna jest zaszczepiony wytwarza przeciwciała.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Skutkiem zakażenia nieonkogennymi typami HPV są m.in. powszechnie występujące w populacji kurzajki.
„Występuje w tej chwili kilkaset podtypów HPV, niektórzy twierdzą, że około 150 lub 200, więc to bardzo duża grupa wirusów, które powodują różnego rodzaju objawy chorobowe. Ograniczając się do okolic intymnych, będziemy mówić o wirusach onkogennych i nieonkogennych, jednak warto pamiętać, że wirus HPV to również zwykłe brodawki, kurzajki, które spotykamy często na przykład u małych dzieci, chodzących na basen, uprawiających różnego rodzaju sporty.” - wyjaśniła dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Minister zdrowia o szczepionkach przeciw HPV - na co się nie odważy?
Od czerwca 2023 roku, w Polsce istnieje możliwość bezpłatnego zaszczepienia się przeciw HPV, aby zapobiegać zachorowaniom na nowotwory związane z tym wirusem. Bezpłatne szczepienia przeciw HPV obejmują dzieci w wieku 12 i 13 lat.
Niestety, jak podają ostatnie dane, zainteresowanie jest niewielkie - zaszczepiono zaledwie ok. 20% uprawnionych pacjentów. Z tego względu pojawiły się głosy, aby szczepienie przeciw HPV włączyć do kalendarza szczepień obowiązkowych.
Podczas poniedziałkowej konferencji głos w tej sprawie zabrała minister zdrowia. Izabela Leszczyna poinformowała, że nie zamierza wprowadzać obowiązku szczepień przeciw HPV, zwracając szczególną uwagę na rolę edukacji prozdrowotnej.
“Nie odważę się wprowadzić tego do kalendarza szczepień obowiązkowych. Nie wywołam wojny społecznej, nie na tym mi zależy. Zależy mi na tym, żeby przekonywać i zwiększać naszą świadomość, i w ten sposób docierać do ludzi” – powiedziała Izabela Leszczyna.
Minister zdrowia podkreśliła, że prowadzi rozmowy z minister edukacji narodowej odnośnie upowszechnienia profilaktyki prozdrowotnej.
“Rozmawiamy o szczepieniach i o tym, co można zrobić w szkole, oprócz oczywiście takiej akcji, kampanii uświadamiającej do rodziców i do dzieci, kierowanej oczywiście różnymi metodami” - powiedziała Izabela Leszczyna.
“Dzieci chodzą do szkoły w danym rejonie i w tym rejonie też są POZ-y, to bardzo często byliby ci sami lekarze i nie wyobrażamy sobie tego oczywiście inaczej niż tak, że szkoła robi akcję, tak jak robimy białe niedziele, i szczepimy. Wtedy lekarze z POZ-u przychodzą, oczywiście jest dziecko z rodzicem” – dodała minister zdrowia.
Źródła: gov.pl, cowzdrowiu.pl
Czy warto się szczepić przeciw HPV?
Typy onkogenne HPV wywołują zmiany nowotworowe. Większość przypadków raka szyjki macicy, bo aż 80% spowodowanych jest zakażeniem HPV. Warto się szczepić, ponieważ w ten sposób możemy zapobiegać rozwojowi raka szyjki macicy, a także innych nowotworów.
„Stykając się z osobą zakażoną, osoba zaszczepiona nie zarazi się i nie będzie czynnikiem rozprzestrzeniania wirusa wśród innych osób, dlatego sens szczepienia jest na pewno. Obecnie na rynku mamy trzy typy szczepionek: szczepionkę dwuwalentną, czyli posiadającą możliwość zaszczepienia się przeciwko dwóm typom wirusa, czterowalentną i dziewięciowalentną, czyli najpełniejszą w danym momencie. Najlepiej wykorzystać szczepionkę dziewięciowalentną ze względu na większą liczbę typów wirusa, które powodują objawy chorobowe i nowotworowe.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Specjaliści uspokajają, że szczepionka przeciw HPV jest bezpieczna. Jako produkt leczniczy przeszła wszystkie etapy badań klinicznych, zanim została dopuszczona do stosowania. Mogą pojawić się pewne działania niepożądane, jednak nie stanowią one większego zagrożenia dla zdrowia.
„Czasami zdarzają się dolegliwości bólowe głowy czy osłabienie, ponieważ system immunologiczny musi popracować, żeby wytworzyć odporność na dane wirusy. Może występować także złe samopoczucie i nudności.”
- powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Kiedy najlepiej się szczepić przeciw HPV?
Poddanie się szczepieniu przeciw HPV zalecane jest osobom w wieku 9 – 25 lat, przed rozpoczęciem współżycia. Nie oznacza to jednak, że osoby starsze i aktywne seksualnie nie mogą się zaszczepić (pod warunkiem, że nie są zakażone onkogennymi typami wirusa).
"Jeżeli dana osoba nie rozpoczęła współżycia, nie występuje zakażenie, nie ma wytworzonych przeciwciał, jest to idealny moment, żeby się zaszczepić. Pierwszym zamysłem zmniejszenia ryzyka występowania zakażeń było szczepienie we wczesnym wieku, żeby chronić młode osoby wchodzące w okres dojrzewania, pierwszej inicjacji płciowej. Również obecnie zaleca się szczepienie osób młodych, od 9. roku życia, zarówno dziewczynki i chłopców.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
"Nawet zakażone osoby warto zaszczepić, ponieważ dodatkowo uzyskujemy przeciwciała przeciwko pozostałym typom wirusa, zmniejszając ryzyko nabycia typu onkogennego. Starsza osoba może się zaszczepić, jeżeli w badaniach nie ma infekcji, typów onkogennych, a może występować czynnik ryzyka zakażenia.” - dodała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.