Jak zapobiegać haluksom, jak je leczyć? Wyjaśnia fizjoterapeutka
Z paluchem koślawym zmagamy się nieraz przez długie lata. Ta uciążliwa deformacja stopy dotyczyła zwykle starszych kobiet, jednak w związku z genetyką i noszeniem niewłaściwego obuwia, coraz częściej zmagają się z nią młodsze osoby. Zmiany na stopie, widoczne gołym okiem, często uniemożliwiają wybór wygodnego obuwia, do tego z czasem stają się bardzo bolesne utrudniając codzienne funkcjonowanie. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z powagi problemu – wymaga on nie tylko leczenia, zachowawczego lub operacyjnego, ale przede wszystkim profilaktyki. Anna Kielak, specjalistka w zakresie fizjoterapii, stóp, wyjaśnia, na czym polega skuteczna profilaktyka i leczenie haluksów.
Haluks jest łatwy do rozpoznania
Łacińska nazwa haluks oznacza po prostu paluch, zaś hallux valgus o bolesna, widoczna gołym okiem deformacja, czyli tzw. paluch koślawy. W tym wypadku mówimy już o jednostce chorobowej. Deformacja objawia się koślawym ustawieniem palucha, który przechyla się w stronę pozostałych palców , prowadząc do szpotawości śródstopia oraz powstawania bolesnych odcisków, modzeli i nagniotków na podeszwie stopy. Choć zmiany są widoczne gołym okiem, wiele osób ignoruje problem, traktując go wadę estetyczną.
Skąd biorą się haluksy?
Najczęściej pojawiają się u osób, które mają predyspozycje genetyczne. Jak podkreśla Anna Kielak, główną przyczyną deformacji palucha koślawego jest tendencja genetyczna, choć nie musi być czynnikiem decydującym. Ważne znaczenie mają również nawyki związane z noszeniem obuwia.
– „Każdy obcas zwiększa nacisk na przodostopie. Noszenie takich butów nie jest dla nas fizjologiczne. Każdy centymetr obcasa, podwyższenie pięty będzie miało wpływ na obciążenie stopy i jej deformację w przednim odcinku. Ściśnięte palce nie mają możliwości ruchu” – wyjaśnia.
Problemem są również popularne wśród kobiet klapki japonki oraz buty z wąskimi czubami. Według ekspertki będą one nasilały deformację, szczególnie u osób, które mają tendencję do powstawania haluksów. Profilaktyka palucha koślawego polega głównie na noszeniu wygodnych butów z szerokimi czubkami.
– „Ważne, aby buty były odpowiednio dopasowane do stopy, a nie na odwrót. Wybieranie butów na miarę, które mają szeroki przód, jest kluczowe w zapobieganiu dalszemu pogłębianiu się deformacji” – podkreśla fizjoterapeutka.
Haluks – problem nie tylko estetyczny
Deformacja palucha koślawiego to nie tylko kwestia wyglądu stopy. Jest to także poważny problem zdrowotny, który może prowadzić do innych schorzeń.
– „Haluks to złożona deformacja, która nie ogranicza się tylko do wyrostka kostnego. To wykrzywienie całej pierwszej kości śródstopia, a paluch wtórnie również zmienia swoje ustawienie” – wyjaśnia Kielak. Wielu ludzi popełnia błąd, myśląc, że wystarczy ściąć narośl, by pozbyć się problemu. „To jednak nie rozwiązuje głównego problemu, który tkwi w samej kości śródstopia. Warto o tym pamiętać, ponieważ ignorowanie przyczyny może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych” – zaznacza ekspertka.
Choć fizjoterapeuci mogą pomóc zmniejszyć ból i poprawić komfort życia pacjentów z haluksami, skuteczne wyleczenie deformacji wymaga zwykle interwencji chirurgicznej .
– „Chociaż kiedyś operacje haluksów nie były zbyt skuteczne i wiązały się z dużym ryzykiem powikłań, dzisiejsze metody chirurgiczne są zdecydowanie bardziej efektywne, a ryzyko powikłań wynosi zaledwie 2%” – zapewnia Kielak.
Ekspertka przypomina jednak, że operacja nie jest jedynym rozwiązaniem. Fizjoterapia może pomóc w łagodzeniu dolegliwości bólowych i spowolnieniu rozwoju deformacji. Chociaż nie jest to metoda, która wyleczy haluks na stałe, to może znacznie poprawić komfort życia pacjenta . Leczenie zachowawcze obejmuje m.in. ćwiczenia, pracę manualną, techniki manualne wykonywane przez fizjoterapeutę oraz aktywowanie mięśni stopy.
Profilaktyka i skuteczne metody leczenia
Jeśli zauważymy pierwsze oznaki deformacji w młodszym wieku, warto podjąć działania profilaktyczne, aby zapobiec pogłębianiu się haluksów.
– „Jeżeli w rodzinie występuje tendencja do haluksów, warto zainwestować w odpowiednie buty, a także rozpocząć terapię fizjoterapeutyczną” – radzi Anna Kielak.
Zdecydowana większość dostępnych na rynku gadżetów, takich jak separatory, ortezy czy kliny międzypalcowe, jest mało skuteczna . Kielak szczególnie przestrzega przed ich stosowaniem.
– „Separatory na wszystkie palce, które zapobiegają przesuwaniu się palucha, mogą pomóc w utrzymaniu prawidłowego ustawienia stopy i zapobiegać dalszym deformacjom” – dodaje.
Zobacz także:
Jeśli masz 30 lat, to już powinien być twój nawyk. Codziennie łykaj tę witaminę
Stulatkowie kochają ten napój. Oto sekret do długowieczności z "niebieskich stref"
Po tym poznasz krwiaka mózgu. Objawy powinny natychmiast zaalarmować
