Seniorzy powrócą do pracy. Już wkrótce umożliwią im to nowe przepisy

Pracodawcy będą mogli zyskać na zatrudnieniu seniora

Projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia, przyjęty przez Radę Ministrów 24 grudnia 2024 roku, ma na celu zastąpienie obowiązującej od 20 kwietnia 2004 roku ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Nowe przepisy są odpowiedzią na zmieniające się realia rynku pracy, które w ciągu ostatnich dwóch dekad uległy znaczącym przeobrażeniom.​

Do kluczowych założeń nowej ustawy należą m.in.:

• modernizacja Publicznych Służb Zatrudnienia (PSZ),
• nowe podejście do aktywizacji zawodowej,
• wyższy zasiłek dla bezrobotnych i liberalizacja zasad rejestracji w urzędach pracy,
• dofinansowania dla pracodawców zatrudniających osoby starsze (50+/60+),
• lepsze wykorzystanie danych i cyfryzacja usług,
• współpraca z sektorem prywatnym i organizacjami pozarządowymi,
• dostosowanie przepisów do realiów współczesnego rynku pracy.

W kontekście zatrudnienia osób starszych, Polska wciąż pozostaje poniżej średniej unijnej . Według danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego w 2022 roku wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 55-64 lata wyniósł w Polsce 57%, podczas gdy średnia dla krajów Unii Europejskiej osiągnęła 62%. By to zmienić, potrzebne są konkretne zmiany. Nowe przepisy przewidują wsparcie dla pracodawców w postaci dofinansowań na zatrudnianie osób po 50. i 60. roku życia. Takie działania mają na celu nie tylko zwiększenie aktywności zawodowej seniorów, ale także przeciwdziałanie niedoborom kadrowym na rynku pracy.

Przeczytaj też: 13. emerytura do zwrotu. Którzy seniorzy muszą oddać świadczenie?

Jakie korzyści dla pracodawców, którzy zatrudnią seniora?

Nowa ustawa o rynku pracy wprowadza atrakcyjne możliwości dla pracodawców, którzy zdecydują się zatrudniać osoby powyżej 50. roku życia. Zgodnie z przepisami, firmy mogą skorzystać z dofinansowania przez 12 miesięcy, jeśli zatrudnią bezrobotne kobiety w wieku 50-60 lat lub mężczyzn w wieku 50-65 lat. Dofinansowanie wynosi nawet 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę, co stanowi realną pomoc finansową dla pracodawców.

Korzyści dla pracodawców są jeszcze większe w przypadku zatrudniania osób w wieku emerytalnym . Kobiety powyżej 60. roku życia oraz mężczyźni powyżej 65. roku życia, poszukujący pracy, mogą również liczyć na wsparcie w postaci dofinansowania przez 12 miesięcy. W tym przypadku wypłata dofinansowania odbywa się co drugi miesiąc i wynosi również do 50% minimalnej pensji miesięcznej.

Jednak aby skorzystać z tej formy wsparcia, pracodawca musi zadeklarować, że będzie zatrudniał taką osobę przez kolejny rok po zakończeniu okresu dofinansowania. Taki zapis ma na celu zapewnienie długoterminowego zatrudnienia seniorów , co przyczynia się do ich integracji na rynku pracy.

Eksperci tak oceniają nadchodzące zmiany na rynku pracy

Obecnie projekt ustawy, o której mowa, oczekuje na podpis prezydenta Andrzeja Dudy. To dobry moment, by przeanalizować, jak wejście w życie nowych przepisów może wpłynąć na kształt polskiego rynku pracy . Eksperci podkreślają, że w obliczu starzejącego się społeczeństwa, aktywizacja zawodowa osób starszych staje się kluczowym elementem polityki zatrudnienia.​ Krzysztof Inglot, który jest założycielem firmy Personnel Service zajmującej się rekrutacją i doradztwem HR, pozytywnie ocenia nadchodzące zmiany w przepisach.

To krok w dobrą stronę w kontekście wyzwań rynku pracy. Natomiast już wcześniej zwracałem uwagę, że w przypadku osób starszych można zastosować te same mechanizmy, które obowiązują młodych. Osoby do 26. roku życia korzystają obecnie ze zwolnienia z PIT, co czyni ich bardziej atrakcyjnymi dla pracodawców. Ten sam mechanizm mógłby dotyczyć pracowników powyżej 50 roku życia. Ich wiedza i doświadczenie stanowią istotny kapitał, który może być efektywnie wykorzystywany na rynku pracy – mówił w rozmowie z portalem BiznesINFO.

Podobnego zdania jest Nadia Winiarska — ekspertka w departamencie pracy Konfederacji Lewiatan.

Coraz częściej brakuje w Polsce pracowników, więc trzeba podejmować działania, by wydłużyć aktywność zawodową wśród osób w wieku okołoemerytalnym. Dobrym rozwiązaniem byłoby finansowanie programów wspierających zatrudnienie osób starszych z Funduszu Pracy. Jeśli chodzi o dofinansowanie wynagrodzeń osób 50+ w ustawie o rynku pracy i służbach zatrudnienia, wskazywaliśmy na konieczność zwiększenia elastyczności tego instrumentu. Warunek utrzymania pracownika przez 6-12 miesięcy po zakończeniu finansowania może być trudny do spełnienia. Niektóre osoby mogą preferować krótszy okres zatrudnienia – tłumaczyła w wywiadzie z BiznesINFO.

Nadia Winiarska podkreśla, że zmiana podejścia do zatrudniania osób 50+ jest niezbędna w obliczu starzejącego się społeczeństwa.

Z uwagi na zmiany demograficzne i starzenie się społeczeństwa, zmiana podejścia do zatrudnienia osób 50+ staje się koniecznością. Warto też podkreślić, że stereotypy dotyczą nie tylko starszego pokolenia, ale również pokolenia Z. Pracodawcy doceniają lojalność starszych pracowników i ich doświadczenie. (…) To już nie wybór, ale konieczność. Hasło "młody, dynamiczny zespół" odchodzi do przeszłości. Struktura demograficzna zasobów pracy się zmienia, więc trzeba brać to pod uwagę – podkreśliła ekspertka.

Polecamy też: Zmiany w wieku emerytalnym. Senat przegłosował

Czy praca może pozytywnie wpływać na seniora?

W wywiadzie z BiznesINFO Nadia Winiarska zwróciła uwagę na jeszcze jedną zasadniczą kwestię, o której nie można zapomnieć, poruszając temat aktywności zawodowej seniorów . Należy przede wszystkim zastanowić się, z czego wynika problem ich bierności. Dopiero wtedy będzie można zmienić sytuację na rynku, dostosować odpowiednio warunki pracy, a także zachęcić starszych pracowników do szkoleń oraz zadbać o ich zdrowie.

Główną przyczyną bierności zawodowej są nie tylko decyzje o przechodzeniu na emeryturę, ale także niepełnosprawność i choroby, z którymi zmagają się osoby po 50. i 60. roku życia. Pracodawcy potrzebują wsparcia w dostosowaniu miejsc pracy do potrzeb osób starszych – zaznaczyła ekspertka.

Tymczasem bierność ​zawodowa wśród seniorów może negatywnie wpływać na ich zdrowie psychiczne , prowadząc do takich problemów jak depresja, lęki czy poczucie izolacji. Badania wskazują, że dłuższa aktywność zawodowa sprzyja lepszemu zdrowiu fizycznemu i psychicznemu seniorów. Praca może również pomóc w utrzymaniu zdrowych nawyków, takich jak regularny tryb życia i kontakt z innymi, co sprzyja lepszemu radzeniu sobie ze stresem. ​W związku z tym, zachowanie aktywności zawodowej w starszym wieku może przyczynić się do poprawy dobrostanu psychicznego i jakości życia seniorów.

Może Cię zainteresować: Seniorzy otrzymają dodatkowe pieniądze. Ta decyzja jest automatyczna

Źródła:

• biznesinfo.pl
• polityka-senioralna.pl
• Polski Instytut Ekonomiczny