Bóle obręczy barkowej – przyczyny, diagnostyka i leczenie
Bóle obręczy barkowej – charakterystyka dolegliwości
Obręcz barkowa to struktura kostna połączona stawami stanowiąca rusztowanie dla mięśni kończyn górnych. W jej skład wchodzą cztery stawy:
mostkowo-obojczykowy,
barkowo-obojczykowy,
ramienny,
łopatkowo-żebrowy.
Stawy obręczy barkowej są najbardziej mobilnymi stawami w ciele człowieka. Duże możliwości ruchowe są przyczyną częstych problemów bólowych z barkiem i ramieniem. Dopiero kiedy pojawiają się tego typu dolegliwości, zdajemy sobie sprawę, jak ważne funkcje pełnią one w naszym organizmie.
Staw ramienny, barkowo-obojczykowy oraz mostkowo-obojczykowy to stawy kuliste wolne, czyli takie, w których jedna powierzchnia stawowa jest wycinkiem kuli, druga jest panewką. Charakteryzują się one bardzo dużą ruchomością, możliwe jest wykonywanie ruchów nimi we wszystkich płaszczyznach i wokół nieskończonej liczby osi. Bóle obręczy barkowej są więc związane z ograniczeniem ruchomości tych stawów, co znacznie utrudnia (a czasem nawet uniemożliwia) codzienne funkcjonowanie. Ból może się pojawiać tylko przy wykonywaniu określonych ruchów, np. podnoszeniu rąk do góry czy unoszeniu ich w tył, ale może także występować w spoczynku.
Bóle obręczy barkowej – przyczyny
Głównymi przyczynami bóli obręczy barkowej są:
uszkodzenie stożka (pierścienia) rotatorów – czyli ścięgien pokrywających staw ramienny, mających swój przyczep na łopatce. Dochodzi do niego najczęściej na skutek urazu, a także wykonywania powtarzalnych czynności powodujących mikrourazy i przeciążenia, co z kolei może prowadzić do powstawania zmian zwyrodnieniowych;
zespół zamrożonego barku – to zespół objawów, którym towarzyszy ból barku oraz znaczne ograniczenie ruchomości – niemożność poruszania ramieniem. Najczęściej występuje postać pierwotna zamrożonego barku, której etiologia nie została poznana. Bark zamrożony wtórny pojawia się natomiast najczęściej jako skutek zapalenia torebki stawowej, zapalenia ścięgna oraz w przebiegu chorób metabolicznych;
zespół ciasnoty podbarkowej – cieśń barkowa to zablokowanie miękkich struktur barku między tzw. wyrostkiem barkowym a głową kości ramiennej podczas wykonywania ruchów ramieniem. Pojawia się wówczas ból obręczy barkowej (ból barku) zwłaszcza podczas wykonywania ruchu odwodzenia oraz ograniczenie ruchomości. Najczęstszą przyczyną zespołu ciasnoty podbarkowej są stany przeciążeniowe;
zapalenie stawów – w przebiegu chorób zapalnych stawów, takich jak: reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów czy łuszczycowe zapalenie stawów może się pojawić ból obręczy barkowej oraz sztywność stawu barkowego. Występują wówczas także: gorączka lub stany podgorączkowe, zaczerwienie stawu, obrzęk, ocieplenie okolicy stawowej.
Jeśli bólowi obręczy barkowej towarzyszą inne symptomy, jak wspomniane wyżej objawy stanu zapalnego (np. podwyższona temperatura ciała, obrzęki) bądź objawy neurologiczne (np. mrowienie i drętwienie rąk, przejściowe niedowłady, zaburzenia czucia), a także nadmierne zmęczenie oraz nagłe zmniejszenie masy ciała, należy udać się do lekarza. Podobnie, jeśli ból barku jest na tyle dokuczliwy, że utrudnia wykonywanie podstawowych czynności, jak np. ubieranie się.
Bóle obręczy barkowej – diagnostyka i leczenie
Diagnostyka bólu obręczy barkowej opiera się na wywiadzie lekarskim, podczas którego zebrane zostają dokładne informacje o przebytych urazach, charakterze bólu (np. czy jest silniejszy podczas wykonywania ruchów ramieniem), o tym, czy dolegliwości promieniują, od kiedy się utrzymują. W celu potwierdzenia diagnozy konieczne może być wykonanie RTG lub tomografii komputerowej obręczy barkowej.
Leczenie to przede wszystkim stosowanie środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych w postaci maści oraz tabletek. W likwidowaniu bóli obręczy barkowej niezwykle pomocne jest stosowanie zabiegów rehabilitacyjnych: magnetoterapii, elektroterapii, krioterapii, kinezyterapii. Wśród domowych metod walki ze schorzeniem znajdują się ciepłe okłady, plastry z borowiną, masaże rozluźniające mięśnie barku.
