Menopauza a uderzenia gorąca. Stosuj tę dietę, może dać ulgę

Czym jest menopauza i jak się objawia

Menopauza to naturalny etap w życiu, w którym ustaje aktywność jajników, a miesiączkowanie definitywnie się kończy. W praktyce rozpoznaje się ją, gdy przez dwanaście kolejnych miesięcy nie występuje krwawienie miesięczne - menopauza jest rozpoznawana po 12 kolejnych miesiącach bez miesiączki.

Najczęściej pojawia się to w dojrzałym wieku, co dobrze oddają obserwacje populacyjne: Naturalna menopauza zwykle występuje między 45 a 55 rokiem życia. Zmiany w gospodarce hormonalnej mogą dawać różne, często współistniejące objawy, od tych naczynioruchowych po emocjonalne. Warto pamiętać, że dolegliwości mogą zacząć się wcześniej, w okresie przejściowym zwanym perimenopauzą.

Menopauza i perimenopauza mogą powodować uderzenia gorąca, lęk, wahania nastroju i nieregularne miesiączki. Najbardziej znanym objawem są uderzenia gorąca; to nie tylko chwilowe „zaciesnienie”, lecz konkretne doznanie. Specjaliści opisują je jako uderzenia gorąca to nagłe uczucie ciepła w górnej części ciała z zaczerwienieniem i obfitym poceniem. Ich nasilenie i częstotliwość bywają różne i mogą wpływać na sen, samopoczucie oraz aktywność w ciągu dnia. 

Objawy pojawiają się falami: dla części kobiet są okresowe i łagodne, dla innych uporczywe i przewlekłe. Zrozumienie mechanizmu i rozpoznanie wzorców nasilań pomaga planować codzienność. Dlatego rozmowa z lekarzem i monitorowanie zmian są dobrym początkiem, by dopasować działania do własnych potrzeb. To ważne, bo trafnie postawiona diagnoza i realistyczne oczekiwania co do przebiegu dolegliwości ułatwiają wybór kolejnych kroków. Przeczytaj: Dlaczego kobiety powinny pokochać trening siłowy? Walka z atrofią mięśniową po 40. roku życia

Dieta roślinna z soją a uderzenia gorąca

Coraz częściej w dyskusji o łagodzeniu uderzeń gorąca pojawia się wątek diety, zwłaszcza roślinnej z udziałem soi. W jednym z programów żywieniowych odnotowano wyraźne korzyści: 12-tygodniowa dieta wegańska z soją zredukowała ciężkie uderzenia gorąca nawet o 92%. Dodatkowo wskazywano, że znaczącą poprawę widać już wcześniej. Kilka tygodni diety roślinnej z soją może zmniejszyć objawy aż o 90%. 

W badaniu porównywano osoby stosujące interwencję dietetyczną z grupą kontrolną, co pozwoliło ocenić różnice między podejściami. Doniesienia były spójne: Grupa interwencyjna poprawiła objawy; kontrolna nie wykazała istotnych zmian. Uczestniczki podkreślały, że ważne było nie tylko to, co jadły, ale też regularność i konsekwencja w trzymaniu się planu. Przeczytaj: Od regulacji cyklu do menopauzy: Jak przywrócić hormonalną harmonię?

„Największą różnicę zauważyłam po kilku tygodniach, gdy gorące fale przestały wybijać mnie ze snu” - mówiła jedna z kobiet, opisując swoje doświadczenia z dietą.

Wyniki programu przedstawiono w środowisku specjalistów, co otworzyło szeroką dyskusję o miejscu diet w opiece nad kobietami w okresie menopauzy. Wyniki zaprezentowano na dorocznym spotkaniu The Menopause Society w tym miesiącu. Część uczestników zwracała uwagę na łatwość wdrożenia zmian żywieniowych, inni pytali o trwałość efektów po zakończeniu interwencji.

„Kluczowe jest, aby pacjentka wiedziała, czego się spodziewać i jak monitorować reakcję organizmu” - podkreślała dietetyczka zaangażowana w program.

Dyskusja pokazuje, że temat budzi nadzieje, ale też wymaga rozsądnego planu i konsultacji medycznej.

 

Co zalecają wytyczne: leczenie objawów i bezpieczeństwo

Choć dieta bywa pomocna dla części osób, to w oficjalnych rekomendacjach klinicznych główny nacisk kładzie się na metody o ugruntowanej skuteczności. Obowiązujące zalecenia wskazują konkretne terapie niefarmakologiczne i farmakologiczne: NAMS 2023 zaleca CBT, hipnozę, SSRI/SNRI, gabapentynę, fezolinetant oraz oksybutyninę na uderzenia gorąca.

Warto pamiętać, że podstawowym punktem odniesienia pozostaje terapia hormonalna, oceniana jako najbardziej efektywna w łagodzeniu uderzeń gorąca. NAMS stwierdza, że terapia hormonalna pozostaje najskuteczniejsza w leczeniu uderzeń gorąca. Nie dla każdej osoby będzie to jednak opcja pierwszego wyboru, dlatego rozważa się również leki nienależące do hormonoterapii. Przeczytaj: Uderzenia gorąca wybudzają w nocy. Organizm czuje się rano jak na kacu

W ostatnim czasie pojawiło się nowe narzędzie: FDA 12 maja 2023 zatwierdziła fezolinetant na umiarkowane do ciężkich uderzeń gorąca w menopauzie. Z lekiem wiążą się określone wymogi bezpieczeństwa, o których lekarz powinien informować na etapie kwalifikacji. Regulator wydał też dodatkowe ostrzeżenia dotyczące monitorowania terapii . FDA dodała ostrzeżenie dla fezolinetantu i zaleciła comiesięczne badania wątrobowe na początku terapii.

 

Jak jeszcze sobie ulżyć: praktyczne kroki i wsparcie

Nie wszystkie dolegliwości da się szybko wygasić, ale wiele kobiet zyskuje komfort dzięki prostym, uporządkowanym działaniom. Po pierwsze, pomocne jest prowadzenie dziennika objawów - kiedy się pojawiają, jak długo trwają, co je poprzedza - co ułatwia rozmowę z lekarzem i wybór terapii. Po drugie, znaczenie ma podejście do codzienności: planowanie przerw, dbanie o sen i regularny, dostosowany do możliwości ruch. Warto też zwrócić uwagę na masę ciała, bo Nadwaga i otyłość mogą nasilać dolegliwości menopauzalne. To nie musi oznaczać restrykcyjnych planów; często skuteczna jest spokojna, systematyczna praca nad nawykami, najlepiej z profesjonalnym wsparciem.

Źródłem ulgi bywa też uporządkowanie priorytetów: co jest niezbędne dziś, a co może poczekać, co pozwala odzyskać poczucie wpływu. Ostatecznie każda decyzja o leczeniu i strategiach towarzyszących powinna być wspólna: to połączenie doświadczenia pacjentki i kompetencji zespołu medycznego, z regularną oceną efektów i gotowością do korekt.

 

Źródło: Pacjenci.pl