Pacjenci.pl Choroby Czerniak nie zawsze jest czarny. Te zdjęcia powinien zobaczyć każdy
Fot. Shutterstock / Rovsky

Czerniak nie zawsze jest czarny. Te zdjęcia powinien zobaczyć każdy

6 marca 2025
Autor tekstu: Daria Siemion

Czerniak to groźny nowotwór skóry. Jeśli nie zostanie wcześnie wykryty, może prowadzić do śmierci. Wbrew powszechnej opinii, nie zawsze jest czarny, co utrudnia diagnozę i zwiększa ryzyko niebezpiecznych przerzutów.

Czerniak, który nie jest czarny – Lentigo Maligna Melanoma

Nie wszystkie czerniaki mają charakterystyczny czarny kolor. Jedną z najbardziej podstępnych form tego nowotworu jest lentigo maligna melanoma (LMM ), czyli czerniak wywodzący się ze złośliwej plamy soczewicowatej .


LMM to plama o nieregularnych brzegach, najczęściej w odcieniach brązu, czasem niebiesko czarna. Powolny wzrost sprawia, że bagatelizuje ją wielu pacjentów. Zazwyczaj rozwija się u osób starszych, zwłaszcza w okolicy twarzy i szyi. Czytaj także: Słynny youtuber zachorował na czerniaka. Chirurg o leczeniu nowotworów skóry

LMM
LMM przybiera postać brązowej  lub niebiesko-czarnej plamy Fot. Wikipedia / Omar Bari
Czy można spać z psem w łóżku? Eksperci już wiedzą
Ostatnia szansa na darmowe badania NFZ. W pakiecie 12 badań wartych 300 złotych

Objawy lentigo maligna melanoma

Złośliwa plama soczewicowata , z której wywodzi się LMM, rozwija się w warstwie naskórka i stopniowo powiększa. W ciągu kilku lat może osiągnąć kilka centymentrów średnicy.

Objawy LMM ujmuje zasada ABCDE:

  • A (asymetria) – plama ma nieregularny kształt,
  • B (brzegi) – krawędzie są poszarpane i rozmyte,
  • C (kolor) – zmiana ma nierównomierne zabarwienie, często ciemne, z odcieniami czerwieni, brązu lub czerni,
  • D (duży rozmiar) – zmiana często przekracza 5 mm,
  • E (ewolucja) – powiększa się i może się uwypuklać.

W zaawansowanych przypadkach LMM może powodować pieczenie, świąd, a nawet krwawienie . Czytaj także: Masz ciemne plamy na łokciach? To może być objaw groźnej choroby

LMM
LMM w zaawansowanym stadium Fot. Texas Surgical Dermatology PA in Spring, TX

Diagnoza i leczenie czerniaka, w tym LMM

Wczesne wykrycie czerniaka, w tym LMM, jest kluczowe dla skutecznego leczenia. Diagnostyka obejmuje wywiad, dermatoskopię (badanie pozwalające na ocenę zmiany) oraz biopsję (wycięcie i zbadanie zmiany).

Podstawową metodą leczenia LMM , tak jak w przypadku innych czerniaków , jest chirurgiczne usunięcie zmiany wraz z marginesem zdrowej skóry. W przypadkach, gdy operacja nie jest możliwa, stosuje się radioterapię lub miejscową chemioterapię.

LMM leczenie
LMM leczy się przede wszystkim chirurgicznie Fot. Journal of Clinical Medicine

Profilaktyka kluczem do zdrowej skóry

Profilaktyka czerniaka polega przede wszystkim na ograniczeniu ekspozycji na słońce i unikaniu sztucznych źródeł promieniowania UV (np. w solariach czy lampach do utwardzania paznokci) oraz regularnym stosowaniu kremów z filtrem. Równie istotne są regularne wizyty u dermatologa (minimum raz na 2 lata).

– Tak naprawdę wszystkie zmiany znamion, jak choćby pojawiające się zgrubienia, zaczerwienienia wokół, swędzenie, krwawienie czy ewolucja barwy lub kształtu, powinny być przyczynkiem do uważniejszej obserwacji – mówi w rozmowie z naszym portalem dr n. med. Maciej Kowalewski, chirurg.

Nowoczesne terapie skojarzone. Nadzieja dla pacjentów z zaawansowanym rakiem prostaty
Skóra jako lustro zdrowia, czyli o pielęgnacji holistycznej
Obserwuj nas w
autor
Daria Siemion

Dziennikarka z 10-letnim stażem. Pisała dla tytułów takich jak Focus, Focus Medycyna, National Geographic, Krytyka Polityczna, na:Temat. Najchętniej porusza tematykę chorób i profilaktyki. Z wykształcenia lingwistka i zoopsycholog. W wolnych chwilach uprawia wspinaczkę i trenuje psy.

Chcesz się ze mną skontaktować? Napisz adresowaną do mnie wiadomość na mail: redakcja@pacjenci.pl
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko