Dlaczego boli kręgosłup lędźwiowy?

Kręgosłup to nie tylko kości

Kręgosłup lędźwiowy to dolna część kręgosłupa, znajdująca się między odcinkiem piersiowym a kością krzyżową . Składa się z pięciu kręgów lędźwiowych (L1-L5), które są większe i mocniejsze niż kręgi w innych odcinkach kręgosłupa, co wynika z pełnionych przez nie funkcji. Kręgosłup lędźwiowy utrzymuje górną część ciała i równoważy ciężar głowy, klatki piersiowej oraz ramion, umożliwia zginanie, prostowanie oraz skręty tułowia .

Jak zauważa nasz rozmówca, nie możemy patrzeć na kręgosłup tylko jak na zestaw kości. Trzeba brać pod uwagę struktury otaczające kręgosłup, a więc również więzadła i mięśnie oraz rdzeń kręgowy , który kręgi chronią. Przeczytaj: L4 na ból pleców. To musisz wiedzieć, zanim weźmiesz zwolnienie lekarskie

– Kręgosłup lędźwiowy trzeba osadzić w konkretnym miejscu, w którym on się znajduje i patrzeć na wszystko, z czym on jest połączony (…). Odcinek lędźwiowy to nie tylko pięć kręgów – one chronią rdzeń kręgowy. Po bokach idą pnie współczulne, a wszystko to jest obudowane więzadłami i mięśniami.

– Kręgosłup lędźwiowy znajduje się w konkretnym pudełku, którym jest jama brzuszna . To pudełko jako dach ma przeponę, podłogą są mięśnie dna miednicy, z przodu są mięśnie brzucha, a z tyłu mięśnie grzbietu. Z tyłu jest osadzony kręgosłup lędźwiowy razem ze wszystkimi strukturami, które się do niego przyczepiają. W tym pudełku panuje określone ciśnienie. Kluczem do zrozumienia, dlaczego boli odcinek lędźwiowy, są zmiany ciśnienia w jamie brzusznej , do których dochodzi np. kiedy podnosimy coś ciężkiego – wyjaśnia ekspert.

Główne przyczyny bólu odcinka lędźwiowego

Przyczyn bólu kręgosłupa lędźwiowego jest wiele, a określenie podłoża problemu wymaga indywidualnego podejścia do każdego pacjenta . Można natomiast wyróżnić kilka podstawowych kategorii przyczyn występowania tego objawu.

Pierwsza kategoria obejmuje bóle przeciążeniowe . Pojawiają się one u osób, które np. dużo stoją, wykonują pracę fizyczną lub uprawiają intensywnie sport. W takich przypadkach może dochodzić do przeciążeń mięśniowo-powięziowych, czy do nadmiernego nacisku na więzadła i ich stanów zapalnych – czyli do przeciążenia mechanicznego układu ruchu .

Kolejną przyczyną bólu pleców w odcinku lędźwiowym mogą być choroby narządów wewnętrznych , takich jak nerki , jelita, pęcherz i macica. Biegnące wzdłuż kręgosłupa pnie współczulne w odcinku lędźwiowym zbierają informacje o bólu z tych narządów i przekazują je do mózgu . Mechanizm zaburzeń w przekazywaniu bodźców nerwowych w układzie współczulnym, które mogą prowadzić do przewlekłego bólu, dysfunkcji narządów wewnętrznych i napięcia mięśniowego fachowo nazywamy negatywną aferentacją przez pień współczulny. Przeczytaj: 5 oczywistych oraz 5 nietypowych objawów raka nerek. Poznaj wczesne sygnały choroby

Ból pleców w odcinku lędźwiowy może być wywołany również wzrostem ciśnienia w jamie brzusznej wywołanym nadmiarem płynów, gazów albo obecnością jakiegoś ciała stałego. Jak mówi ekspert:

– Większość bólu w odcinku lędźwiowym ma przyczynę w jamie brzusznej (…) Krew i limfa nie mogą przepłynąć z dołu do góry, mają problem, żeby przedostać się przez przeponę i gromadzą się w górnej części jamy brzusznej (…) Im bardziej zbierają się płyny, tym większy zastój , który powoduje ból .

Jak zauważa Tomasz Paprzycki, bóle wywołane zastojem mogą powodować również bóle naczyniowe promieniujące np. do nóg . Osoba zmagająca się z takim problemem może odczuwać ból o charakterze piekącym, kłującym, a nawet rozlanym.

Zupełnie inny ból wywołują uciski na nerwy . W takich sytuacjach mamy do czynienia z bólem punktowym, którego lokalizację pacjent zwykle jest w stanie dokładnie wskazać . W przypadku bólów tego typu występują dodatkowe objawy neurologiczne , takie jak zaburzenia czucia i osłabienie mięśni.

Rwa kulszowa - najczęściej nadużywana diagnoza

Zdaniem naszego eksperta rwa kulszowa jest schorzeniem diagnozowanym zdecydowanie zbyt często i zazwyczaj błędnie .

Rwa kulszowa to jest parę procent wszystkich bólów promieniujących – albo jeszcze mniej.

Rwa kulszowa to zespół objawów wynikających z podrażnienia lub ucisku nerwu kulszowego , który jest najdłuższym i najgrubszym nerwem w ludzkim ciele. Ból promieniuje od dolnej części pleców przez pośladek, tylną część uda, a czasem aż do stopy .

Wśród przyczyn rwy kulszowej wymienia się dyskopatię (przepuklinę dysku), zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, zespół mięśnia gruszkowatego, urazy kręgosłupa oraz stany zapalne . Do charakterystycznych objawów rwy kulszowej zalicza się drętwienie, mrowienie i osłabienie mięśni w nodze oraz nasilanie się bólu podczas ruchu, przy kichaniu i kaszlu.

Leczenie obejmuje fizjoterapię, ćwiczenia wzmacniające, leki przeciwbólowe, a w cięższych przypadkach – zabiegi operacyjne. Przeczytaj: Kiedy ból kręgosłupa powinien zaniepokoić? Lekarka wyjaśnia