Pacjenci.pl Żywienie Jeśli masz wysoki cholesterol, tych produktów unikaj. Lekarze mówią, czego nie jeść
Fot. Freepic

Jeśli masz wysoki cholesterol, tych produktów unikaj. Lekarze mówią, czego nie jeść

29 października 2024
Autor tekstu: Sylwia Wamej

Cholesterol pełni ważne funkcje w organizmie, m.in. bierze udział w tworzeniu błon komórkowych, produkcji hormonów i witaminy D. Jednak jego nadmiar zwłaszcza tzw. złego cholesterolu LDL, może prowadzić do powstawania blaszki miażdżycowej, zwiększając ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego.

Utrzymanie poziomu cholesterolu w normie jest kluczowe dla zdrowia, a jednym z najważniejszych elementów prewencji i leczenia zaburzeń lipidowych jest dieta. Eksperci z Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej opracowali zdrowe wskazówki, by uniknąć złego cholesterolu. Z kolei doktor Tadeusz Oleszczuk zdradził, jakich produktów trzeba unikać w tym przypadku.

Czym są zaburzenia lipidowe?

Zaburzenia lipidowe są stanem, w którym poziomy lipidów (tłuszczów) i lipoprotein we krwi przekraczają wartości uznane za zdrowe, co zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Wśród najczęstszych zaburzeń lipidowych wyróżniamy:

Hipercholesterolemię – charakteryzuje się podwyższonym poziomem cholesterolu LDL („złego” cholesterolu) powyżej 115 mg/dl. Wysoki poziom LDL sprzyja odkładaniu się cholesterolu w ścianach naczyń krwionośnych, co prowadzi do powstawania blaszek miażdżycowych i zwiększa ryzyko chorób serca.

Dyslipidemię aterogenną – rozpoznawaną, gdy trójglicerydy przekraczają 150 mg/dl, cholesterol HDL (tzw. „dobry” cholesterol) jest niższy niż 40 mg/dl u kobiet i 45 mg/dl u mężczyzn, a dodatkowo w osoczu krwi występują małe, gęste cząsteczki LDL. Ten profil lipidowy jest szczególnie niekorzystny, ponieważ sprzyja rozwojowi miażdżycy.

Zespół chylomikronemii – to rzadsze zaburzenie, w którym w osoczu krwi stale obecne są chylomikrony, nawet po poście. Chylomikrony to największe lipoproteiny, które przenoszą tłuszcze (trójglicerydy, fosfolipidy i cholesterol) z jelita do innych tkanek, takich jak wątroba i mięśnie. W zespole chylomikronemii ich obecność może prowadzić do podwyższenia poziomu trójglicerydów, co z kolei wiąże się z ryzykiem ostrego zapalenia trzustki.

Zaburzenia lipidowe wymagają indywidualnego podejścia, obejmującego zarówno modyfikację diety, jak i – w niektórych przypadkach – leczenie farmakologiczne, zwłaszcza gdy istnieje wysokie ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych.

Zaburzenia lipidowe mogą być groźne

Zaburzenia lipidowe są niebezpieczne, gdyż często przebiegają bezobjawowo, a ich obecność można wykryć tylko poprzez rutynowe badania krwi, takie jak lipidogram. Objawy skórne, takie jak żółtaki, czyli małe, żółte guzki na skórze, pojawiają się rzadko i tylko u niektórych osób. Są one sygnałem zaawansowanych zaburzeń lipidowych i wskazują na konieczność wykonania szczegółowych badań.

Zaburzenia lipidowe potrafią być groźne, ponieważ przyczyniają się do rozwoju miażdżycy, co z kolei zwiększa ryzyko poważnych chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca czy udar mózgu. Dodatkowo często współistnieją z innymi schorzeniami, takimi jak nadwaga, otyłość i cukrzyca typu 2, co jeszcze bardziej obciąża układ sercowo-naczyniowy.

Wskazówki od Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej

Porady dotyczące podwyższonego cholesterolu od Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej przydatne są nie tylko dla osób, które zmagają się z podwyższonym cholesterolem czy też innymi zaburzeniami lipidowymi, ale również i dla tych, którzy chcą zapobiegać problemom zdrowotnym w przyszłości. Jakie mają zalecenia?

Chodzi o takie wskazówki, jak:

Pięć posiłków dziennie – Regularne jedzenie stabilizuje poziom cukru we krwi i pozwala kontrolować apetyt. Zachowanie odstępów 3-4 godzin między posiłkami pomaga w utrzymaniu energii przez cały dzień.

Kolacja na 2-3 godziny przed snem – Dzięki temu organizm ma czas na trawienie przed nocnym odpoczynkiem, co sprzyja lepszemu snu i zdrowiu metabolicznemu.

Kontrola masy ciała – W przypadku nadwagi, konsultacja z dietetykiem może pomóc w opracowaniu spersonalizowanego planu, który będzie odpowiedni i bezpieczny.

Ograniczenie tłuszczów nasyconych – Zmniejszenie spożycia tłustych mięs i produktów mlecznych pozwala na obniżenie poziomu złego cholesterolu (LDL).

Unikanie tłuszczów trans – Te szkodliwe tłuszcze, często obecne w przetworzonej żywności, mogą negatywnie wpływać na zdrowie serca. Warto unikać produktów wysoko przetworzonych i czytać etykiety.

Redukcja soli – Nadmiar soli może prowadzić do nadciśnienia, dlatego warto ograniczyć jej dodatek i wybierać przyprawy ziołowe, które wzbogacają smak potraw i wspierają zdrowie.

Produkty bogate w cholesterol – Tłuste mięsa, żółty ser, masło, jajka i podroby zawierają sporo cholesterolu, którego nadmiar może prowadzić do problemów z układem krążenia. Warto je spożywać w umiarkowanych ilościach lub zastępować zdrowszymi alternatywami.

Stosowanie tych zasad może przynieść znaczną poprawę zdrowia, pomóc w utrzymaniu odpowiedniego poziomu cholesterolu i chronić przed chorobami serca.

Zdrowych zasad oczywiście jest znacznie więcej. Eksperci zwracają też uwagę na m.in. ograniczenie cukru, wprowadzenie większej ilości błonnika oraz dbanie o kwasy tłuszczowe omega -3 i nienasycone. Znajdują się one w m.in. rybach, nasionach chia, awokado czy olejach roślinnych.

Czego nie jeść przy wysokim cholesterolu?

Ograniczenie produktów zbożowych o niskiej zawartości błonnika i wysokim stopniu przetworzenia to bardzo ważny krok w profilaktyce zaburzeń lipidowych. Produkty te mogą prowadzić do gwałtownych skoków glukozy i insuliny we krwi, co z kolei wpływa na wzrost poziomu "złego" cholesterolu (LDL) oraz trójglicerydów.

Doktor Tadeusz Oleszczuk, spec. ginekologii i położnictwa, lekarz holista wyjaśniał, że wysoki cholesterol warto obniżyć , nie jedząc tłuszczy nasyconych, produktów z czerwonego mięsa czy też tłustego nabiału. Zdaniem lekarza warto jeść błonnik z eko warzyw, omega -3 czy probiotyki. Mowa też o fitosterolach naturalnych - olejach roślinnych, orzechach czy też nasionach. Ważna jest też aktywność fizyczna, zaprzestanie palenia oraz ograniczenie alkoholu - gdyż podnosi ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i poziom trójglicerydów.

W przypadku wysokiego cholesterolu trzeba unikać też wód smakowych, słodkich napojów gazowanych i niegazowanych, energetyków, czekolady do picia, gdyż często bogata jest w cukry i tłuszcze nasycone, co negatywnie wpływa na poziom lipidów. Z kolei napoje alkoholowe w nadmiarze mogą prowadzić do przyrostu masy ciała, zwiększenia poziomu trójglicerydów oraz ogólnych problemów zdrowotnych.

Czytaj też:

Wyższe dawki witaminy D niezwykle korzystne dla zdrowia. Nowe badania zaskakują

Zabija po cichu i nie boli. Pierwsze objawy widać na stopach

Zapomnij o maśle na dobre. Te produkty to o wiele zdrowsze zamienniki

Pierwsze ofiary mody na jedzenie muchomorów. Troje młodych ludzi trafiło na OIOM
Listopadowe emerytury będą wcześniej. Ale tylko dla dwóch grup seniorów
Obserwuj nas w
autor
Sylwia Wamej

Redaktorka serwisu Pacjenci.pl. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na UMCS w Lublinie. Piszę m.in. o żywieniu, zdrowiu psychicznym i profilaktyce. Prywatnie miłośniczka podróży, muzyki na żywo i tańców swingowych.

Chcesz się ze mną skontaktować? Napisz adresowaną do mnie wiadomość na mail: redakcja@pacjenci.pl
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko