Zwężonych tętnic nie widać, ale warto wiedzieć, że wysyłają one sygnały ostrzegawcze, które — choć subtelne — mogą pojawiać się wiele lat przed zawałem czy udarem. Problem w tym, że większość osób je bagatelizuje. A jeśli nauczysz się je rozpoznawać, możesz zatrzymać chorobę, zanim doprowadzi do tragedii.Zwężone tętnice dają wczesne, ale nieoczywiste symptomy, które łatwo przeoczyćRóżne objawy pojawiają się przy zwężeniu nóg, tętnic szyjnych i wieńcowychDo wczesnych sygnałów należą m.in. zaburzenia erekcji, ból łydek przy chodzeniu i pulsujący szum w uszachNajgroźniejsza forma to nieme niedokrwienie – brak bólu przy poważnych zmianach naczyniowych
Nowe, bardziej restrykcyjne normy dla poziomu cholesterolu (szczególnie LDL i trójglicerydów) obowiązują w całej Europie, w tym w Polsce. Są one dużo niższe niż do tej pory, co budzi w pewnych grupach duże obawy.
Za wysoki poziom cholesterolu nie boli, nie daje żadnych objawów, a jednak po cichu może uszkadzać naczynia krwionośne. Statystyki nie pozostawiają złudzeń – problem zaburzeń lipidowych dotyczy nawet połowy dorosłych Polaków. Najczęściej dowiadujemy się o nim dopiero podczas badań kontrolnych albo… po zawale.Walka z cholesterolem zaczyna się w kuchni. Co warto zmienić na talerzu? Odpowiada Joanna Nowacka, dietetyk kliniczny i psychodietetyk.⦁ Z raportu Instytut Kardiologii w Warszawie wynika, że ponad 18 mln Polaków ma zaburzenia lipidowe⦁ Nadmiar LDL („złego” cholesterolu) prowadzi do miażdżycy i zwiększa ryzyko zawału serca oraz udaru mózgu ⦁ Zmiana codziennej diety i aktywność fizyczna to podstawa – uważa dietetyk Joanna Nowakowska
W mediach społecznościowych coraz częściej pojawia się teza, że to homocysteina, a nie cholesterol, jest głównym czynnikiem ryzyka chorób serca. Zyskuje ona miano „czynnika spustowego” zawału. Prof. Maciej Banach w rozmowie z Ewą Basińską zdecydowanie prostuje ten pogląd: homocysteina nie jest elementem profilu lipidowego, a jej rola w chorobach sercowo-naczyniowych nie została potwierdzona w zaawansowanych badaniach klinicznych. Koncentracja na homocysteinie kosztem klasycznych zaburzeń lipidowych jest poważnym błędem – zwłaszcza w obliczu rosnącego problemu przedwczesnych zawałów sercaInterwencje obniżające homocysteinę (np. suplementacja kwasem foliowym) nie zmniejszyły ryzyka sercowo-naczyniowegoPrzedwczesny zawał dotyczy nawet co piątego–szóstego pacjenta (mężczyzn poniżej 55 lat i kobiet poniżej 60 lat)W największych analizach naukowych homocysteina nie jest uznawana za istotny, niezależny czynnik ryzyka zawału
Statyny to grupa leków owiana największą liczbą mitów i fałszywych informacji w przestrzeni publicznej. W efekcie wielu pacjentów obawia się ich stosowania. Tymczasem fakt, że statyny przyjmuje prezydent Stanów Zjednoczonych – osoba będąca pod stałą i ścisłą kontrolą medyczną – powinien raz na zawsze rozwiać wątpliwości co do ich bezpieczeństwa i skuteczności. Obok sartanów, statyny uchodzą za najbezpieczniejsze leki stosowane w kardiologii – bezpieczniejsze nawet niż aspiryna czy leki przeciwarytmiczne.Materiał powstał na podstawie rozmowy Ewy Basińskiej z prof. Maciejem Banachem – kardiologiem, lipidologiem i prezesem Polskiego Towarzystwa Lipidologicznego.Statyny, podobnie jak wszystkie leki, mają potencjalne działania niepożądane, ale te potwierdzone występują u niewielkiego odsetka pacjentów Ryzyko wystąpienia nowych przypadków cukrzycy, będące jednym z mitów otaczających statyny, jest pięć razy mniejsze niż korzyści wynikające z ich stosowania Brak świadomości zagrożeń związanych z wysokim cholesterolem oraz fakt konieczności przyjmowania leków przewlekle sprawiają, że pacjenci szukają w internecie uzasadnienia dla niestosowania się do zaleceń
Przez lata w medycynie i świadomości społecznej funkcjonował podział na „dobry” (HDL) i „zły” (LDL) cholesterol. Prof. Maciej Banach w rozmowie z Ewą Basińską podważa to uproszczenie, podkreślając, że „cholesterol jest zły zawsze”. To nowe podejście jest kluczowe dla prawidłowej oceny ryzyka sercowo-naczyniowego. Wysokie stężenie HDL – wbrew powszechnemu przekonaniu – nie niweluje zagrożenia wynikającego z podwyższonego poziomu LDL.HDL (High-Density Lipoprotein) ma złożoną budowę i odpowiada m.in. za zwrotny transport cholesterolu oraz przenoszenie antyoksydantówU dzieci, które nie mają jeszcze nagromadzonych czynników ryzyka, HDL rzeczywiście może pełnić korzystną rolęU dorosłych wysoki poziom HDL nie rekompensuje jednak podwyższonego LDL i nie obniża realnego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych
Rodzinna hipercholesterolemia (FH) to genetycznie uwarunkowana choroba, która sieje spustoszenie w organizmie. Osoby z FH żyją średnio o 15–20 lat krócej, a ryzyko chorób sercowo-naczyniowych już w wieku 20 lat jest u nich nawet 100 razy większe niż u osób zdrowych. Przesiewowe badanie cholesterolu u dzieci w wieku sześciu lat, o które zabiega Polskie Towarzystwo Lipidologiczne, to ogromna szansa na wczesne rozpoznanie i skuteczne leczenie tej choroby.W Polsce FH może dotyczyć nawet 150 tys. osób, a na świecie około 30 milionówU pacjentów z FH w wieku 40–50 lat ryzyko zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych jest 5–7 razy wyższePowszechny screening sześciolatków to klucz do wczesnego wykrycia i wdrożenia skutecznej terapii
Po latach względnej stabilizacji eksperci zdecydowali się zaostrzyć normy – od kwietnia 2024 r. obowiązują nowe progi dla lipidów we krwi. To nie kosmetyka, ale zmiana, która może przesunąć miliony Polaków z grupy „w normie” do „podwyższonego ryzyka”. Sprawdzamy, co konkretnie się zmieniło i jak przekuć cyfry z laboratorium w realne korzyści dla serca.Nowe wytyczne Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej i Polskiego Towarzystwa Lipidologicznego obniżyły górną granicę trójglicerydów na czczoDla cholesterolu lipoprotein o małej gęstości (LDL, tzw. złego) potwierdzono zasadę: im wyższe ryzyko sercowo-naczyniowe, tym niższy celEuropejska Karta Lipidowa 2025 r. dodaje nowe zalecenia dla osób z zakażeniem HIV i pacjentów onkologicznych
Z niejasnych powodów Twój cholesterol jest wciąż za wysoki, mimo że dobrze się odżywiasz i uważasz, że prowadzisz zdrowy styl życia? Pojęcia zdrowej diety lub zdrowego stylu życia są dosyć subiektywne, jeśli nie trzymamy się pewnych wytycznych. A te regulują nasze codzienne zachowania w celu profilaktyki zdrowotnej. Zwłaszcza jeśli chodzi o cholesterol. Dlaczego cholesterol jest tak istotny? Od jego stężenia może zależeć nasze zdrowie, ale też ryzyko zapadalności na różne choroby. To problem tzw. chorób cywilizacyjnych, który dotyczy większości osób na świecie. W Polsce ok. 60 proc. osób zmaga się z podwyższonym poziomem cholesterolu, tylko kilka, kilkanaście procent z nich jest tego świadoma. Między innymi z tego powodu monitorowanie jego poziomu wpisane jest w profilaktykę zdrowotną.
Według danych sporządzonych przez Główny Urząd Statystyczny oraz Ministerstwo Zdrowia wynika, iż najczęstsze przyczyny zgonów w Polsce obejmują choroby układu krążenia. Możemy do nich zaliczyć chociażby zawał serca. Z tego względu ważna jest profilaktyka oraz zadbanie o to, by nie znaleźć się w grupie podwyższonego ryzyka.
Miażdżyca to choroba, która daje nie tylko dolegliwości fizyczne, ale dotyka również psychicznie. Związane jest to z niedokrwieniem mózgu. Gdy choroba uszkadza tętnice mózgu, dochodzi wtedy do jego niedotlenienia, wskutek czego zaczynają pojawiać się psychiczne zaburzenia. O tym, jakie są objawy psychiczne miażdżycy, opowiedział dr n. med. Marcin Wełnicki, specjalista chorób wewnętrznych, farmakolog kliniczny, Adiunkt III Kliniki Chorów Wewnętrznych i Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Cholesterol może latami odkładać się w naczyniach krwionośnych. Umie doskonale się maskować, ponieważ często nie daje nawet żadnych objawów. Jednak można go niekiedy namierzyć – po wyglądzie włosach i stanie skóry! Wyjaśniamy, jak rozpoznać objawy tego rodzaju.
Niełatwo jest rozpoznać wysoki poziom cholesterolu, ponieważ nie daje on charakterystycznych oznak. Istnieją jednak pewne symptomy, które mogą wskazywać na ten problem. Jedne z objawów pojawiają się w obrębie oczu.
Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, jednak jego zbyt wysoki poziom we krwi zwiększa ryzyko rozwoju miażdżycy, która jest najczęstszą przyczyną zawału serca i udaru mózgu. Każda osoba powinna dbać o prawidłowy poziom cholesterolu, jednak pacjenci z grupy wysokiego ryzyka muszą dążyć do zdecydowanie niższego stężenia cholesterolu w porównaniu do osób zdrowych.
