Nabyty rumień dłoni i stóp – przyczyny, diagnostyka, leczenie
Nabyty rumień dłoni i stóp – charakterystyka
Nabyty rumień dłoni i stóp (rumień dłoniowo-podeszwowy) to rzadka choroba skóry, w przebiegu której dochodzi do pojawiania się na powierzchni wewnętrznej i zewnętrznej części dystalnych kończyn górnych i dolnych charakterystycznych zaczerwienień. Wyróżnia się pierwotny, a także dziedziczny rumień dłoniowo-podeszwowy, nazywany też rumienieniem palmowym (rzadko spotykany) oraz wtórny, nabyty (często spotykany), który jest objawem innych chorób. Rumień najczęściej świadczy o stanach zapalnych wątroby, choć może pojawiać się także w przebiegu nadciśnienia wrotnego, reumatoidalnego zapalenia stawów lub nadczynności tarczycy.
Stopień zaczerwienienia skóry może się różnić w zależności od temperatury otoczenia, ucisku oraz stanu emocjonalnego chorego. Może mu towarzyszyć delikatne mrowienie i pieczenie. Leczenie polega na terapii schorzenia podstawowego.
Nabyty rumień dłoni i stóp – przyczyny
Nabyty rumień dłoni i stóp pojawia się w przebiegu różnych schorzeń (najczęściej jest jednak związany z chorobami wątroby), przeważnie na zgięciach kciuków i małych palców oraz powierzchniach zgięciowych paliczków dystalnych; na stopach występuje bardzo rzadko. Rumień nie wywołuje dolegliwości bólowych, świądu ani nie prowadzi do rozwoju stanu zapalnego. Zaczerwienienie spowodowane jest miejscowym rozszerzeniem naczyń krwionośnych pod skórą.
Rumień dłoniowo-podeszwowy jest jednym z markerów przewlekłej niewydolności wątroby. Wśród chorób wątroby i dróg żółciowych, które mogą powodować wyżej opisane objawy skórne, znajdują się:
marskość wątroby (u około 23% cierpiących na marskość wątroby występuje rumień dłoniowy),
niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby,
ostre zapalenie wątroby,
przewlekłe zapalenie wątroby.
Występują wówczas również: żółtaczka, zwiększenie obwodu brzucha spowodowane przez powiększenie wątroby, obrzęki, palce pałeczkowate, wybroczyny skórne.
Inne schorzenia, w przebiegu których może występować nabyty rumień dłoni to:
choroby autoimmunologiczne, np.: reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), toczeń rumieniowaty układowy,
cukrzyca,
choroby tarczycy,
zakażenie wirusem HIV,
inne zakażenia wirusowe, np. wirusem Coxsackie, kiła,
choroby skóry, np. atopowe zapalenie skóry (AZS), łuszczyca,
przewlekła obturacyjna choroba płuc.
Nabyty rumień dłoni i stóp – rozpoznanie
Choć nabyty rumień dłoni i stóp widoczny jest gołym okiem, tego typu objaw wymaga szerokiej diagnostyki w celu określenia jego przyczyny. W tym celu wykonuje się następujące badania:
morfologię krwi,
oznaczenie poziomu glukozy we krwi,
profil wątrobowy,
oznaczenie poziomu hormonów tarczycy,
poziom kreatyniny,
poziom żelaza,
poziom azotu mocznikowego,
czynnik reumatoidalny.
Konieczne mogą okazać się również badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa jamy brzusznej, mózgu czy biopsja szpiku kostnego.
Nabyty rumień dłoni i stóp – leczenie
Leczenie nabytego rumienia dłoni i stóp polega na leczeniu pierwotnej przyczyny schorzenia. Ważne jest, aby po zaobserwowaniu jakichkolwiek zmian skórnych w obrębie kończyn skonsultować się z lekarzem, nawet jeśli nie występują dodatkowe objawy w postaci bólu czy swędzenia. Wówczas możliwe będzie rozpoczęcie terapii i uniknięcie ewentualnych powikłań.