Pokrzywka – przyczyny, objawy, leczenie

Pokrzywka – przyczyny powstawania

Najczęstszą przyczyną powstawania pokrzywki jest alergia. Alergie, które wpływają na pojawienie się tej choroby skórnej to:

- alergia pokarmowa: najbardziej uczulające pokarmy to mleko, jaja, orzechy, ryby, owoce,

- alergia wywołana przez leki: niesteroidowe leki zapalne, kwas acetylosalicylowy, penicylina i jej pochodne,

- alergia na pyłki roślin,

- alergia na sierść i naskórek zwierząt oraz jady owadów,

- alergia na lateks, chemikalia lub niektóre barwniki i konserwanty.

Drugą częstą przyczyną powstawania pokrzywki są infekcje bakteryjne, grzybiczne lub pasożyty przewodu pokarmowego.

Pokrzywkę może także wywołać choroba tarczycy lub choroby autoimmunologiczne takie jak pokrzywka naczyniowa współistniejąca z toczniem układowym.

Nie tylko choroby mogą być przyczyną pokrzywki. Często zdarza się, że wywołać mogą ją również zwykłe czynniki fizyczne, jak ucisk, silne promieniowanie słoneczne, zbyt duże zimno lub gorąco, np. wysiłek, podczas którego wydalamy z siebie duże ilości potu.

Pokrzywka – objawy choroby

Pokrzywka skórna to reakcja naczyniowa. Bąble pojawiające się na skórze to przedostające się osocze z naczyń krwionośnych we fragment skóry. Reakcję alergiczną wywołują substancje chemiczne, zwłaszcza histamina, która uwalnia się z komórek krwi – to znaczy mastocytów.

Objawy pokrzywki to przede wszystkim wcześniej wspomniane bąble, które mogą pojawić się w dowolnym miejscu na ciele i skupić się w jednym miejscu lub regularnie pokrywać całe ciało. Co ciekawe, przyczyna powstania pokrzywki ma duży wpływ na objawy, jakie będą jej towarzyszyć: pokrzywka od potarcia lub zadrapania ma postać czerwonych linii, pokrzywka od zimna, to bąble w miejscu odmrożenia, a z kolei pokrzywka od ucisku objawia się obrzękami z wykwitem skórnym.

Inne charakterystyczne objawy pokrzywki to: bąble krótko utrzymują się w jednym miejscu – wędrują po ciele, bąble bledną pod naciskiem, mogą utrzymywać się nawet do 6 tygodni lub dłużej, co ma miejsce w przypadku pokrzywki przewlekłej.

Jak wygląda bąbel pokrzywkowy? Jest uniesieniem skóry z obrzękiem centralnym; ma lekkie przejaśnienie o zmiennym kształcie i rozmiarze, otoczone refleksem rumieniowym. Jest także znacznie odgraniczony od zdrowej skóry.

Objawami towarzyszącymi pokrzywce są gorączka, bóle stawów i mięśni, zaburzenia pokarmowe i ogólnie złe samopoczucie. Jednak objawy te przypisywane są najczęściej do ostrego charakteru tej choroby skórnej.

Pokrzywka – rodzaje

1.    Pokrzywka idiopatyczna: to rodzaj pokrzywki samoistnej. Pojawia się nagle, a przyczyna jest często nieznana lub zwiastuje inną chorobę.

2.    Pokrzywka cholinergiczna: pojawia się poprzez wzrost temperatury ciała, który spowodowany jest silnym wysiłkiem fizycznym lub nadmiernym dogrzaniem ciała. Ten rodzaj pokrzywki charakteryzuje się grudkami na skórze do dwudziestu minut od wzrostu ciepłoty ciała.

3.    Pokrzywka aspirynowa: to reakcja alergiczna organizmu na aspirynę, która znajduje się nie tylko w lekach, ale i w awokado, wiśniach, malinach, lipie, tymianku, winogronach, jagodach, porzeczkach, śliwkach oraz barwnikach. Pokrzywka aspirynowa występuje u aż 30% przypadków.

4.    Pokrzywka lekowa: może być alergiczna lub niealergiczna i występuje po spożyciu leków z penicyliną lub leków przeciwzapalnych, opioidów i leków zwiotczających mięśnie.

5.    Pokrzywka pokarmowa: występuje jako objaw reakcji alergicznej na poszczególne pokarmy uczuleniowe, np. jajka, mleko krowie, ryby, soję lub takie, które uwalniają z organizmu histaminę.

6.    Pokrzywka fizyczna/mechaniczna: to rodzaj pokrzywki, który występuje od alergii na wodę, słońce, z zimna, od ucisku lub nawet wibracji.

Pokrzywka – diagnostyka i leczenie

Diagnostyka w celu rozpoznania pokrzywki odbywa się poprzez ogląd zmian chorobowych widocznych na skórze oraz krótki wywiad z pacjentem, co do charakteru odczuwanych dolegliwości.

Co powinniśmy powiedzieć lekarzowi w celach diagnostycznych?

1.    Od kiedy występuje pokrzywka.

2.    Czy pojawienie się pokrzywki poprzedziła infekcja.

3.    Jakie były charakterystyczne okoliczności przed pojawieniem się pokrzywki, np. czy byliśmy na zimnie lub na słońcu.

4.    Jakie leki zostały przyjęte na kilka dni przed pojawieniem się pierwszych objawów.

W odpowiedniej diagnozie przydatne będą wyniki stężenia immunoglobin lgE oraz wykonanie testów skórnych. Uwaga! Warto pamiętać, że jeśli pokrzywka skórna pojawia się pod koniec miesiączki lub w ciąży, powinno zbadać się poziom hormonów płciowych. Natomiast jeśli istnieje podejrzenie, że pokrzywka pojawia się z powodu choroby tarczycy, należy wykonać stężenie przeciwciał przeciwtarczycowych oraz TSH (hormonów tarczycy) w celu rozstrzygnięcia.

Jeżeli pokrzywka wywołana jest przez alergię pokarmową bądź istnieje takie podejrzenie, bardzo dobrze sprawdzi się dieta eliminacyjna, która pozwoli zapobiec nieprzyjemnym skutkom nietolerancji pokarmowej. Dietę eliminacyjną można wykonać na dwa sposoby:

Przez około tydzień należy spożywać jedynie ryż, ziemniaki i pić wodę mineralną (dozwolona jest też słaba herbata), a następnie zacząć wprowadzać inne pokarmy, obserwując samopoczucie i reakcje skórne.

Drugi sposób to spożywanie dokładnie tego, co jemy na co dzień i co tygodniowe rezygnowanie z pokarmu, który znajduje się w  grupie największego ryzyka alergicznego, tj. nabiał, jajka, ryby, soja, warzywa (np. psiankowate – pomidor, papryka) i inne. W tym przypadku również należy bacznie obserwować zmiany w organizmie.

Ogólne leczenie pokrzywki polega na stosowaniu leków przeciwhistaminowych. Można je nabyć w aptekach bez recepty, dzięki czemu są łatwo dostępne, a także skuteczne. Ten pierwszy krok w przypadku leczenia pokrzywki można uznać za jeden z domowych sposób leczenie pokrzywki, ponieważ jest dostępny od ręki i nie wymaga wizyty u specjalisty. Jeśli choroba nie ustępuje, powinniśmy natychmiastowo zgłosić się do lekarza!