Tragiczna śmierć dwóch braci - możliwe zatrucie czadem. Czego uczyć się z tej tragedii?
Dwaj bracia zostali znalezieni martwi w domu; ich ciała odkryła matka następnego dnia. Według wstępnych ustaleń policji i straży pożarnej przyczyną śmierci mogło być zatrucie tlenkiem węgla (czadem). Sprawa po raz kolejny przypomina, jak groźny i podstępny jest to gaz — oraz jak wiele zależy od podstawowych zasad bezpieczeństwa.
Nie żyje dwóch braci
W czwartek w domu jednorodzinnym w Radlinie (powiat kielecki) odnaleziono ciała dwóch mężczyzn. Mieli 34 i 35 lat. Według wstępnych ustaleń służb przyczyną śmierci mogło być zatrucie tlenkiem węgla. Strażacy, którzy przyjechali na miejsce, stwierdzili podwyższone stężenie tlenku węgla - około 90 ppm - w jednym z pomieszczeń, co wspiera hipotezę o zatruciu. Na miejscu pracowali policjanci pod nadzorem prokuratora.
Dom zamieszkiwała czteroosobowa rodzina - rodzice na parterze, a dwaj dorośli synowie na piętrze. Matka od poprzedniego dnia nie widziała synów, a drzwi do ich części domu były zamknięte od środka. Zaniepokojona poprosiła o pomoc sąsiada. Razem weszli do środka i znaleźli zwłoki mężczyzn.
Czad - niewidzialne zagrożenie w domu
Tlenek węgla (CO), potocznie nazywany czadem, to gaz bezbarwny i bezwonny. Powstaje przy niepełnym spalaniu paliw — drewna, węgla, gazu czy oleju opałowego — i może pojawić się w każdym pomieszczeniu, w którym działa niesprawny piec, kocioł, kominek lub urządzenie gazowe.
Czad wiąże się z hemoglobiną z około 200 razy większym powinowactwem niż tlen. Oznacza to, że tlen przestaje docierać do komórek organizmu, a w efekcie dochodzi do niedotlenienia mózgu, serca i innych narządów. Objawy zatrucia są niespecyficzne: ból i zawroty głowy, nudności, osłabienie, senność. W nocy ofiara może stracić przytomność, nie mając świadomości zagrożenia — dlatego czad nazywany jest „cichym zabójcą”.
Jak zapobiegać tragediom?
Najskuteczniejszą ochroną pozostają proste, ale konsekwentne działania:
1. Czujnik czadu
Niedrogie urządzenie, które dosłownie może uratować życie. Alarmuje przy podwyższonym stężeniu CO, zanim człowiek odczuje jakiekolwiek objawy.
2. Regularne przeglądy instalacji grzewczych
Piec, kocioł, kominek, podgrzewacz gazowy, przewody kominowe — wszystko to wymaga okresowej kontroli. Nieszczelności i zatkane przewody to jedne z najczęstszych przyczyn powstawania czadu.
3. Sprawna wentylacja
Nie można zaklejać kratek, uszczelniać okien na „zero”, ani blokować dopływu świeżego powietrza. Urządzenia spalające paliwa potrzebują tlenu — jego brak zwiększa ryzyko powstawania CO.
4. Reagowanie na objawy
Jeśli kilka osób w domu jednocześnie skarży się na ból głowy, nudności, osłabienie, senność — trzeba natychmiast otworzyć okna i opuścić pomieszczenie.
Co zrobić, jeśli podejrzewasz zatrucie? Pierwsza pomoc
W przypadku podejrzenia obecności czadu najważniejsze są szybkie, zdecydowane działania:
– przerwij narażenie i wyjdź z budynku;
– przewietrz pomieszczenia, otwierając okna;
– wezwij pogotowie ratunkowe i poinformuj o podejrzeniu zatrucia CO;
– nie wchodź ponownie do środka bez odpowiedniego zabezpieczenia;
– jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny, wynieś go na świeże powietrze i rozpocznij resuscytację, o ile to konieczne — czas jest kluczowy.
Dlaczego nadal dochodzi do zatruć?
Mimo że dostępne są tanie i skuteczne narzędzia zapobiegawcze, zatrucia czadem w Polsce wciąż występują. Przyczyny są często podobne: brak czujników, nieserwisowane urządzenia grzewcze, niewłaściwa wentylacja oraz bagatelizowanie wczesnych objawów. Szczególnie w sezonie grzewczym ryzyko rośnie, a wiele tragedii jest konsekwencją rutyny i braku czujności.
Dlatego obok indywidualnych działań równie ważna jest edukacja społeczna oraz kontrole techniczne instalacji grzewczych. Świadomość zagrożenia i konsekwentne stosowanie zasad bezpieczeństwa to najskuteczniejszy sposób, by uniknąć katastrofy.
