Wyszukaj w serwisie
choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Choroby > Apatia a depresja – jak rozpoznać objawy przesilenia jesiennego i odróżnić je od depresji?
Daria  Siemion
Daria Siemion 02.11.2024 16:30

Apatia a depresja – jak rozpoznać objawy przesilenia jesiennego i odróżnić je od depresji?

Smutna kobieta siedzi na parapecie
Fot. Shutterstock / Gladskikh Tatiana

Jesień to czas, który wiele osób kojarzy z nostalgią, zmęczeniem i brakiem motywacji. Wraz z nadejściem krótszych dni, wielu z nas doświadcza pogorszenia nastroju i ogólnego spadku witalności. Czasami trudno jednak powiedzieć, czy to skutek pogody, czy może czegoś poważniejszego, np. depresje. Czym różni się chwilowy spadek nastroju od zaburzeń depresyjnych? Kiedy powinniśmy odwiedzić lekarza?

Czym jest przesilenie jesienne?

Przesilenie jesienne to zestaw objawów fizycznych i psychicznych, wynikających ze zmieniającej się pory roku. Chociaż nie jest to jednostka chorobowa ani zaburzenie, może znacząco pogorszyć samopoczucie. W okresie równonocy jesiennej, która przypada między 21 a 24 września, wiele osób odczuwa zmniejszenie energii, zwiększoną potrzebę snu oraz ogólny spadek nastroju. Objawy te mogą trwać krótko, ale dla niektórych rozciągają się aż do wiosny.

Dzieje się tak, ponieważ zmniejszona ilość światła słonecznego wyzwala w organizmie produkcję melatoniny, hormonu snu, przez co stajemy się bardziej senni. Jednocześnie malejąca produkcja serotoniny, hormonu odpowiedzialnego za dobry nastrój, sprawia, że częściej odczuwamy smutek i przygnębienie. To typowe reakcje organizmu na zmiany środowiskowe związane z jesienią, które mogą powodować chwilowe rozleniwienie i trudności w radzeniu sobie z wyzwaniami, jakie stawia przed nami codzienność.

Jak wesprzeć osobę z depresją? Psycholog zdradza 5 sposobów To jeszcze nie jest depresja! Psychoterapeutka wskazuje, jak odróżnić ją od chwilowego kryzysu

Objawy przesilenia jesiennego

Fizyczne objawy przesilenia jesiennego:

  • pogorszenie kondycji fizycznej,
  • spadek odporności,
  • częste infekcje, 
  • problemy skórne,
  • większy apetyt.

Psychiczne objawy przesilenia jesiennego:

  • ospałość,
  • trudności z porannym wstawaniem,
  • pogorszenie nastroju,
  • drażliwość,
  • spadek motywacji,
  • ograniczenie aktywności.

Te objawy są naturalną reakcją na zmniejszoną ilość światła dziennego i mogą ustąpić samoistnie, gdy organizm przystosuje się do zmiany pory roku. Czasami jednak mogą być symptomem depresji.

Jak odróżnić przesilenie jesienne od depresji?

Choć objawy przesilenia jesiennego i depresji są bardzo podobne, istnieje między nimi wiele różnic. Przesilenie jesienne to zazwyczaj krótkotrwały stan, który mija wraz z przystosowaniem się organizmu do nowych warunków środowiskowych. Objawy depresji są znacznie poważniejsze i trwają dłużej.

Różnice między depresją a przesileniem jesiennym:

  • czas trwania objawów – przesileniu jesiennym objawy zazwyczaj ustępują po kilku tygodniach, podczas gdy depresja może trwać miesiącami, a nawet latami;
  • stopień obniżenia nastroju – w depresji obniżenie nastroju jest bardziej intensywne i towarzyszą mu uczucia beznadziei, niskiej samooceny, a nawet myśli samobójcze, natomiast w przesileniu jesiennym aż takich odczuć nie ma;
  • anhedonia – pacjenci chorujący na depresję tracą zdolność cieszenia się z rzeczy, które wcześniej sprawiały im przyjemność, a jeśli chodzi o przesilenie jesienne może pojawić się chwilowy brak motywacji, ale raczej nie utrata zdolności do odczuwania przyjemności i radości z życia;
  • przyczyna – depresja to choroba, która może pojawić się bez wyraźnej przyczyny lub być związana z trudnymi przeżyciami, takimi jak trauma czy stres, podczas gdy przesilenie jesienne wynika bezpośrednio z pogody.

Ważne!
Zauważyłeś u siebie takie objawy i utrzymują się one dłużej niż kilka tygodni, wpływając na Twoje codzienne funkcjonowanie? Skonsultuj się z lekarzem! To może być depresja!

Jak sobie radzić z przesileniem jesiennym?

Jednym z najlepszych sposobów na przesilenie jesienne jest ruch, ponieważ aktywność fizyczna zwiększa wydzielanie poprawiających nastrój endorfin. Pomóc może również dieta bogata w sezonowe owoce i warzywa, np. w marchew i dynię, a także suplementacja witaminy D. Wczesną jesienią (i nie tylko!) należy unikać nadmiernego spożycia cukru i fast-foodów, które mogą potęgować zmęczenie.

Pamiętajmy jednak, że jeśli osłabienie trwa dłużej niż zwykle o tej porze roku lub towarzyszą temu inne niepokojące objawy, warto skonsultować się z lekarzem, by wykluczyć depresję, problemy hormonalne, niedobór żelaza albo inne przyczyny zmęczenia. Nie zapominajmy również o profilaktycznych badaniach, dzięki którym wiele chorób wykryjemy we wczesnym stadium, zwiększając skuteczność leczenia.

Zobacz też:

Niedokrwistość (anemia) – przyczyny, objawy, leczenie, profilaktyka

Nowe wytyczne dotyczące zapobiegania pierwszemu udarowi. Takie są konkretne zalecenia

Samoleczenie coraz popularniejsze wśród Polaków. Farmaceutka wyjaśnia, jakie zagrożenia ze sobą niesie