Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dzieci i dorosłych
Czym jest atopowe zapalenie skóry?
AZS, czyli atopowe zapalenie skóry, jest chorobą skóry o podłożu alergicznym, charakteryzującą się okresami zaostrzeń i remisji. AZS towarzyszy świąd skóry i jej zliszajowacenie. Szacuje się, że atopowe zapalenie skóry może dotyczyć nawet 1/5 dzieci i dorosłych na całym świecie, chociaż u dzieci może ustępować wraz z wiekiem.
Przyczyną atopowego zapalenia skóry jest nieprawidłowa i nadmierna reakcja organizmu na małe dawki alergenów, np. pyłki lub sierść zwierząt. Atopia może mieć podłoże łączone – genetyczne i środowiskowe.
Objawy AZS
Objawy atopowego zapalenia skóry u dzieci i dorosłych są wyjątkowo nieprzyjemne i trudno je przeoczyć. U dzieci do 1. roku życia dotyczą głównie twarzy oraz szyi i tułowia, natomiast po 1. roku życia charakterystyczne jest występowanie zmian w zgięciach stawowych, np. w zgięciach łokci lub kolan.
Głównymi objawami AZS są: świąd skóry, wysypka, rumień i mocno przesuszona, pękająca skóra. Charakterystyczny jest przewlekły i nawrotowy przebieg choroby. Charakterystycznym objawem jest wytworzenie fałdu skóry poniżej linii dolnej powieki, czyli tzw. objaw Denniego-Morgana.
Atopowemu zapaleniu skóry mogą towarzyszyć: astma oskrzelowa, katar sienny i alergiczne zapalenie spojówek.
Diagnostyka AZS
Atopowe zapalenie skóry u dzieci i dorosłych jest rozpoznawane na podstawie wywiadu z pacjentem oraz występujących u niego objawów, możliwe jest też wykonanie badań laboratoryjnych. W diagnostyce AZS pomocne może być określenie poziomu IgE całkowitego i specyficznego oraz testy płatkowe.
Leczenie AZS
Leczenie atopowego zapalenia skóry rzadko pozwala na całkowite wyleczenie choroby. Terapia jest dobierana na podstawie przebiegu choroby i stopnia zaostrzenia objawów.
Leczenie miejscowe AZS pozwala zmniejszyć swędzenie skóry oraz poprawić regenerację skóry. Jako leki miejscowe używane są maści lub inne preparaty zawierające glikokortykosteroidy, antybiotyki, leki przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe oraz inhibitory kalcyneuryny. Dodatkowo zaleca się stosowanie specjalnych kremów i balsamów nawilżających z przeznaczeniem do skóry atopowej. Takie preparaty mają za zadanie odbudowanie struktury naskórka będącego barierą dla substancji drażniących i alergenów. Preparaty dla skóry atopowej zawierają zazwyczaj ceramidy i lipidy wbudowujące się w naskórek dzięki strukturze lamelarnej.
Gdy leczenie miejscowe okazuje się niewystarczające, możliwe jest zastosowanie leczenia ogólnego z wykorzystaniem glikokortykosteroidów i leków immunosupresyjnych. W ciężkich przypadkach możliwe jest prowadzenie fototerapii.