Ból karku – przyczyny, diagnostyka, leczenie
Ból karku – przyczyny
Siedzący tryb życia, wiele godzin w ciągu doby spędzane w nieergonomicznej pozycji – przed monitorem komputera lub przed ekranem smartfonu, brak odpowiedniej dawki aktywności fizycznej, narażenie na przewlekły stres – to wszystko powoduje, że kręgosłup szyjny jest narażony na przeciążenia, a mięśnie karku są permanentnie napięte.
Zbagatelizowany delikatny, okresowy ból karku może się stopniowo nasilać, a brak zmiany stylu życia może prowadzić do powstania zmian zwyrodnieniowych odcinka szyjnego kręgosłupa lub dyskopatii szyjnej.
Wśród najczęstszych przyczyn bólu karku wymienia się:
Przykurcze mięśniowe – mięśnie szyi odpowiadają za stabilizację głowy, ale także np. za ruchy żuchwy. Są położone dookoła kręgosłupa i dzieli się je na trzy grupy: powierzchowne, środkowe, głębokie. Na skutek przewlekłego napięcia wynikającego ze stresu, niewygodnej pozycji podczas snu czy niedostosowanego do potrzeb stanowiska pracy dochodzi do nadmiernego napięcia mięśni, powstawania przykurczów i pojawiania się bólu karku. Naprężone mięśnie karku warto co jakiś czas rozluźniać, poruszając głową i wykonując proste ćwiczenia relaksacyjne. Jeśli na tego typu dolegliwości nie zareagujemy odpowiednio wcześnie, może dojść do powstania zmian degeneracyjnych.
Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego – to zmiany degeneracyjne chrząstki stawowej powstające w odcinku szyjnym. Powodują one silny ból karku, który może promieniować do kończyn górnych, klatki piersiowej, głowy.
Dyskopatia szyjna – to wysuwanie się krążka międzykręgowego spomiędzy kręgów lub nawet jego wypadnięcie (mówi się wówczas o przepuklinie krążka międzykręgowego). Uszkodzony krążek może uciskać na nerwy i powodować bardzo silne dolegliwości, utrudniające normalne funkcjonowanie: ból karku oraz sąsiednich struktur anatomicznych, drętwienie kończyn górnych, bóle barków, ramion, głowy, wzmożone napięcie mięśniowe, ograniczone ruchy głową.
Naciągnięcie mięśni karku na skutek zbyt intensywnego treningu lub wykonywania ćwiczeń fizycznych bez uprzedniej rozgrzewki.
Tzw. przewianie – może nastąpić np. podczas przebywania w przeciągu (chociażby podczas jazdy samochodem z otwartą szybą), przebywania w klimatyzowanym pomieszczeniu czy przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych. Pojawia się wówczas stan zapalny, oprócz bólu karku i szyi występują zazwyczaj typowe objawy infekcyjne: gorączka, katar, kaszel, dreszcze, ból głowy i zatok.
Urazy mechaniczne – najczęściej powstają na skutek wypadku komunikacyjnego, upadku z wysokości czy skoków do wody. Wyróżnia się: urazy o mechanizmie zgięciowym, wyprostnym, urazy kompresyjne oraz kontuzje o nieznanym mechanizmie. Osoba, u której dochodzi do urazu kręgosłupa szyjnego odczuwa silny ból karku, sztywność w jego okolicy, czasami pojawiają się także zaburzenia świadomości, nudności, wymioty, może dojść wówczas do utraty przytomności.
undefined
Ból karku – diagnostyka
Osoba, która odczuwa bóle karku powinna skierować się do lekarza pierwszego kontaktu bądź od razu do ortopedy (być może konieczna okaże się również wizyta u neurologa lub neurochirurga). Lekarz przeprowadzi z pacjentem wywiad, podczas którego będzie próbował ustalić:
jaki styl życia prowadzi chory,
jaki charakter ma jego praca,
od jak dawna pojawiają się bóle karku,
w jakich sytuacjach,
jaki mają charakter (przewlekły czy ostry),
czy towarzyszą mu inne dolegliwości, takie jak: bóle głowy, zawroty głowy, drętwienie kończyn,
czy w przeszłości doszło do urazu głowy, szyi, kręgosłupa.
W diagnostyce bólów karku istotne jest również badanie palpacyjne oraz testy kliniczne, na podstawie których lekarz może wysnuć pierwsze wnioski co do przyczyny i charakteru dolegliwości. Często w diagnostyce bólu szyi i karku zleca się wykonanie RTG kręgosłupa szyjnego (lub ew. tomografii komputerowej) oraz badań laboratoryjnych (m. in.: morfologia krwi, CRP, OB).
Ból karku – leczenie
Leczenie bólów karku może obejmować farmakoterapię i/lub fizjoterapię, leczenie operacyjne okazuje się niezbędne bardzo rzadko. Zanim pacjent zacznie przyjmować leki, zalecana jest wizyta u fizjoterapeuty lub osteopaty. Specjalista podpowie, jak zmodyfikować swój styl życia, aby był bardziej przyjazny dla kręgosłupa szyjnego, jak przygotować swoje stanowisko pracy oraz w jakiej pozycji układać się do snu, by maksymalnie zmniejszyć napięcie mięśni karku. Istotnym elementem redukowania bólu karku są ćwiczenia rozluźniające, terapeuta dobierze odpowiedni ich rodzaj do stanu pacjenta.
Jeżeli konieczne jest uzupełnienie fizjoterapii, stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ).
Ból karku – rehabilitacja
Rehabilitacja w bólu karku obejmuje:
kinezyterapię, czyli ćwiczenia lecznicze,
fizykoterapię, czyli zbiegi wykorzystujące działanie czynników fizycznych, np. elektrostymulacja, pole magnetyczne, ultradźwięki, hydroterapia (wodolecznictwo), krioterapia (zimnolecznictwo), laseroterapia.
Samodzielnie w domu można zastosować maści przeciwbólowe – rozgrzewające lub o właściwościach chłodzących, kompresy typu ciepło/zimno, gorące kąpiele z dodatkiem soli Epsom i olejków eterycznych. Warto również wykonywać masaż karku, np. piłeczką tenisową.
