Kleszczowe zapalenie mózgu - co warto o nim wiedzieć?
Czym właściwie jest kleszczowe zapalenie mózgu?
Choroba ta występuje w Europie, głownie środkowo-wschodniej oraz w południowej części Rosji. Jedne z pierwszych zachorowanie w Polsce odnotowano w na końcu lat 40 XX wieku. Zakażenie przenoszone jest podczas ukłucia przez kleszcze, jednak ze względu na ich odmianę wyróżnia się dwa rodzaje choroby: uznawany za łagodniejszy europejski oraz o dalekowschodni o cięższym przebiegu. Na początku zakażenia wirusy namnażają się w komórkach skórnych i w obrębie węzłach chłonnych, z powodu czego są one powiększone, tak jak w przypadku każdego stanu zapalnego toczącego się w organizmie. Następnie wirus dostaje się do naczyń krwionośnych, zakażając w ten sposób różnorodne komórki, co skutkuje pojawieniem się wystąpieniem pierwszych objawów. Na tym etapie, w niektórych przypadkach dochodzi do eliminacji zakażenia, niestety u pozostałych zakażenie obejmuje również komórki śródbłonkowe naczyń mózgowych, a następnie także nerwowe, co skutkuje objawami zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, a w sytuacji postępującego zakażenia i zaniechania leczenia do groźnego w skutkach zapalenia mózgu.
Jakie objawy prezentuje kleszczowe zapalenie mózgu?
Pierwsze objawy infekcji pojawiają się zazwyczaj po 8-14 dniach od ugryzienia przez kleszcza. W tym czasie osoba zakażona może doznawać takich objawów jak zawroty głowy, wymioty i nudności. Ze względu na indywidualny przebieg choroby u każdej osoby, ten etap może słabo manifestować się w niektórych przypadkach i być mylony z chwilowym pogorszeniem samopoczucia. Ten etap może być również mylony z grypą obejmującą drogi oddechowe, bóle stawów, głowy i. karku oraz niewielką gorączkę, ze względu na co, rozpoznanie kleszczowego zapalenia mózgu nie przychodzi na myśl pacjentom, jak i lekarzom. Ta część grypopodobnych objawów, zazwyczaj ustępuje po okresie tygodnia w sposób samoistny i u niektórych osób skutkuje wyzdrowieniem, a w przypadku pozostałej części dalszym, utajonym postępem choroby, skutkującym trudnością w jej rozpoznaniu. Ten etap choroby może powodować objawy zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, a więc ból głowy, sztywność karku lub innymi oraz zawroty głowy i gorączkę. Z tego względu, skłania on chorych do pierwszej wizyty u lekarza, co zwiększa szanse na rozpoczęcie diagnostyki pod kątem kleszczowego zapalenia mózgu. Niestety, u niektórych osób zakażenie przechodzi w cięższą postać choroby, ponieważ zaczynają występować objawy zapalenia mózgu, takie jak zaburzeniami świadomości, pamięci, orientacji przestrzennej i uwagi. W niektórych przypadkach może dojść również do oczopląsu, drżenia kończyn, porażenia nerwów czaszkowych, skutkujących ubogą mimiką twarzy, zaburzeniami mowy i przełykania. Charakterystycznym objawem w wielu przypadkach jest również narastająca senność, które może przejść nawet w śpiączkę, a także zaburzenia oddychania i krążenia, mogące przyczynić się do nagłej śmierci. Najrzadziej występującą formą jest zapalenie rdzenia kręgowego, którego objawia się postępującymi niedowładami kończyn oraz zaburzeniami czucia, ze względu na które chorzy wymagają bardzo długiej rehabilitacji, odbywającej się w warunkach szpitalnych.
undefined
Kleszczowe zapalenie mózgu a profilaktyka i leczenie
Ze względu na utrudnienie diagnostyczne kleszczowe zapalenia mózgu zazwyczaj jest rozpoznawane stosunkowo późno, gdyż zakażenie w początkowej fazie przypomina grypę. Rozpoznanie zapalenia mózgu lub opon mózgowo-rdzeniowych jest możliwe do wykonania na etapie wystąpienia objawów poprzez wykonanie odpowiednich badań laboratoryjnych z surowicy krwi. Równie istotnym badaniem, wykonane w każdym przypadku podejrzenia choroby, jest punkcja lędźwiowa umożliwiająca zbadanie płynu mózgowo-rdzeniowego. Ze względu na to, że nie istnieją leki aktywnie zwalczające wirusa, kleszczowe zapalenia mózgu, leczone jest głównie w sposób objawowy. W tej sytuacji, osoby chore otrzymują dożylne płyny wzmacniające gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu, leki przeciwbólowe, oraz leki zmniejszające obrzęk mózgu, aby zapobiegać powstawaniu groźnych powikłań.
