Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Profilaktyka i leczenie > NFZ studzi emocje wokół rozliczania badań genetycznych metodą NGS
Ewa Basińska
Ewa Basińska 20.06.2025 17:35

NFZ studzi emocje wokół rozliczania badań genetycznych metodą NGS

None
fot. Pacjenci.pl

Zgłoszone podczas konsultacji uwagi zostaną poddane analizie i mogą zostać uwzględnione w końcowej wersji zarządzenia. Jak informuje Paweł Florek, dyrektor Biura Komunikacji Społecznej i Promocji NFZ, badania genetyczne będą finansowane niezależnie od tego, czy pacjent zostanie zakwalifikowany do programu lekowego, czy też nie.

Sprawa dotyczy usunięcia przepisu, który warunkuje rozliczenie z NFZ badań genetycznych z materiału świeżego (np. krwi) koniecznością hospitalizacji pacjenta – z wyjątkiem tzw. świadczeń odrębnie kontraktowanych. 16 czerwca na stronie internetowej NFZ opublikowano projekt zmiany zarządzenia w tej kwestii, a termin zgłaszania uwag wyznaczono do 20 czerwca, do godziny 12:00. Wielu ekspertów oraz organizacji pacjenckich zgłosiła liczne zastrzeżenia do projektu. Zapytaliśmy NFZ o sporne kwestie. Paweł Florek, dyrektor Biura Komunikacji Społecznej i Promocji NFZ zaznaczył, że projekt był wcześniej już konsultowany.

- Przedstawiony do konsultacji projekt zarządzenia został przygotowany w oparciu o propozycje ekspertów, które dotyczyły możliwości rozliczania badań mutacji w genach BRCA1, BRCA2 w nowotworach BRCA zależnych w trybie ambulatoryjnym, w ramach umowy szpitalnej. Przedstawione do konsultacji zarządzenie zakłada możliwość rozliczenia złożonych badań genetycznych metodą NGS. W ostatecznej treści zarządzenia zniesione zostanie ograniczenie górnej granicy amplikonów, co umożliwi rozliczenie badań w genach BRCA1, BRCA2 w ramach badań złożonych.

Dyrektor Biura Komunikacji Społecznej i Promocji NFZ dodał również, że projekt zarządzenia rozszerza możliwość wykonania i rozliczenia badań genetycznych w nowotworach BRCA zależnych, w opisany wyżej sposób, u pacjentów z nowotworem złośliwym dróg żółciowych.

NFZ zapewnia, że będzie finansowanie

Paweł Florek zapewnia, że projektowane zarządzenie przewiduje finansowanie ww. badań w sytuacji, gdy taka diagnostyka potrzebna jest do terapii pacjenta tj. kwalifikacji do odpowiedniego programu lekowego, zgodnie z propozycją ekspertów.

- Badania te będą finansowane zarówno w sytuacji zakwalifikowania pacjenta do takiego programu, ale także, gdy pacjent nie zakwalifikuje się do udziału w tym programie – odpowiada na nasze pytania Paweł Florek.

Ile kosztują badania w genach BRCA?

Umożliwienie rozliczania badań mutacji w genach BRCA1, BRCA2 w ramach podstawowych i złożonych badań genetycznych, wycenionych odpowiednio na ok. 1,1 i 2,3 tys. zł, jest podyktowane kosztem tych badań.

- Ceny komercyjne tych badań (analiza mutacji w genach BRCA1, BRCA2 metodą NGS z krwi) oscylują wokół 2 tys. zł. Trudno więc uzasadnić finansowanie tego badania w ramach badania zaawansowanego, które jest wyceniane na ponad 4,2 tys. zł – zwraca uwagę Paweł Florek. Dodaje, że aktualnie jest możliwość realizacji tych świadczeń w ramach umów na świadczenia odrębnie kontraktowane (w trybie ambulatoryjnym).

- Wykonanie wskazanych badań nie wymaga hospitalizacji, ponieważ można rozliczyć je w ramach świadczeń odrębnie kontraktowanych. Natomiast przedstawione w projekcie zarządzenia zmiany poszerzają dostępność do badań przez możliwość ich rozliczenia także w trybie ambulatoryjnym, ale z umowy szpitalnej – wyjaśnia przedstawiciel NFZ.

Dlaczego konsultacje w tak krótkim czasie?

Konsultacje publiczne zwykle trwają dłużej niż cztery dni, jak w przypadku procedowanego obecnie  projektu zarządzenia. Zarządzenie pojawiło się na stronach NFZ w poniedziałkowe późne popołudnie, do południa w piątek miały się zakończyć, po drodze był dzień wolny. Na to Paweł Florek odpowiada, że przedstawienie projektu zarządzenia było poprzedzone licznymi spotkaniami i konsultacjami z ekspertami.

- Środowisko onkologów było informowane o planowanej publikacji projektu zarządzenia. Ponadto NFZ i MZ zależy, aby znowelizowane zarządzenie obowiązywało od 1 lipca br. Potrzebujemy jednak czasu na analizę zgłoszonych w konsultacjach propozycji ewentualnych zmian w projekcie i przejście przez pełną ścieżkę legislacyjną. To powody, które wpłynęły na czas trwania konsultacji zewnętrznych – wyjaśnia dyrektor.

Jak leczy się nowotwory BRCA-zależne?

Jednym z czterech nowotworów BRCA-zależnych jest rak gruczołu krokowego. W programie lekowych B.56 aktualnie dostępne są trzy terapie celowane (2 ukierunkowane tylko na geny BRCA, jedna na panel genów HRR-w tym BRCA). W kwalifikacji do programu lekowego widnieje zapis o konieczności identyfikacji mutacji germinalnej (dziedzicznej) lub somatycznej. Jak informują eksperci, metodą wykonania tych badań jest badanie metodą NGS z wolnokrążącego DNA nowotworowego (z uwagi na niediagnostyczność tkanki). Badania te dla panelu BRCA kosztują minimum 2,5 tys. zł, dla panelu HRR minimum 3,3 tys. w prywatnych laboratoriach. Tym samym w raku prostaty nie można rozliczyć tych badań jako badanie złożone. Dlatego też należy umożliwić dodatkowe dofinansowanie badania zaawansowanego do nowego świadczenia.

Tagi: NFZ