Opracowano innowacyjną diagnostykę raka piersi. Medyczny przełom w Polsce

Medyczny przełom

Zespół medyków Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach pod kierunkiem prof. Gabrieli Kramer-Marek wykorzystał cząsteczkę affibody wyznakowaną Ga-68 (68Ga-AB-025), uzyskując jej wysoki wychwyt w kilku zmianach nowotworowych.

Lekarze wykryli zmiany nowotworowe u 41-letniej pacjentki, które zostały niewidoczne podczas standardowych badań z użyciem 18F-FDG. Zdaniem lekarzy, wyniki wstępnej fazy pilotażowego badania okazały się obiecujące.

Badania nad możliwością przewidywania reakcji na leczenie pacjentek chorych na raka

Zespół stworzył i poprowadził badania nad możliwością przewidywania reakcji na leczenie pacjentek chorych na raka piersi przy pomocy obrazowania immuno-PET. Lekarze skupili się przede wszystkim na białku zwanym receptorem ludzkiego naskórkowego czynnik wzrostu (HER2), które odgrywa bardzo ważną rolę w promowaniu wzrostu komórek nowotworowych.

To białko sprawia że nowotwór jest agresywny, ale też obciążony większym ryzykiem rozprzestrzeniania się.

"Lekarze zalecają badanie każdego inwazyjnego raka piersi pod kątem HER2, ponieważ może to w znacznym stopniu wpłynąć na decyzje dotyczące dalszego leczenia. Badanie HER2 jest zazwyczaj przeprowadzane w laboratorium szpitalnym przy użyciu próbki tkanki pobranej z raka piersi podczas biopsji lub operacji. Wyniki są zazwyczaj dostępne w ciągu 1-3 tygodni, jednak inwazyjne biopsje guza, powszechnie wykonywane w celu oceny statusu HER2, mogą dawać niepełny obraz z powodu heterogeniczności ekspresji receptora, która może występować w różnych obszarach nowotworu" - podkreślała prof. Gabriela Kramer-Marek.

Czym jest radioznacznik PET?

Wiadomo że istnieje kilka zatwierdzonych terapii celowanych na receptor HER2, takich jak herceptyna, lecz skuteczność tych leków zależy od statusu receptora w guzie. Klinicyści oraz naukowcy z Gliwic postanowili zastosować radioznacznik PET do zobrazowania HER2 w całym organizmie pacjentki.

"Daje nam to możliwość wizualizacji poziomu ekspresji receptorów w całym guzie i w całym ciele pacjenta. Ponadto te badania obrazowe można powtarzać w celu monitorowania zmian ekspresji receptorów w trakcie leczenia"  -podkreślała prof. Kramer-Marek.

Na czym opiera się radioznacznik?

Radioznacznik, który badany jest przez zespół z Gliwic opiera się na cząsteczce affibody. Jest to małe białko zaprojektowane w taki sposób, by z wysoką specyficznoscią i powinowactwem wiązało się z receptorem HER2. Stosując go receptor można wykryć już po godzinie od podania. To szybsza metoda w porównaniu do tradycyjnych sposobów, wymagających pobrania tkanki oraz kilku dni na analizę. Poza tym  nie zakłóca procesu wiązania leków ukierunkowanych na HER2, umożliwiając monitorowanie skuteczności leczenia w czasie rzeczywistym.

W przypadku pacjentki z rozsianym rakiem piersi radioznacznik wykrył więcej zmian nowotworowych, niż standardowy 18F-FDG, potwierdzając wysoki poziom HER2 w analizowanych miejscach. Z kolei dane zbierane regularnie ze skanów PET pozwoliłyby dostosować plan leczenia indywidualnie. Dzięki temu chorzy mogliby również uniknąć terapii, które w ich przypadku nie przynoszą efektów, lecz wiążą się z wysoką toksycznością.

"Dzięki tej wiedzy chcemy projektować skuteczniejsze strategie medycyny spersonalizowanej, poprawiając tym samym wyniki leczenia" – wyjaśniła prof. Kramer-Marek.

Czytaj też:

Rak piersi i przerzuty do kości. Najnowsze badania zespołu naukowców

1 na 8 kobiet zachoruje na ten nowotwór. Ważny apel ekspertów

To najczęstszy złośliwy nowotwór Polek. Co roku diagnozę słyszy 20 tys. kobiet