Sukces polskich kardiologów. Pierwsze zabiegi przezcewnikowej implantacji zastawki trójdzielnej metodą TTVI
Pod koniec marca br. w I Katedrze i Klinice Kardiologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego wykonano trzy zabiegi przezcewnikowej implantacji zastawki trójdzielnej metodą TTVI (Transcatheter Tricuspid Valve Implantation). Wszystkie zabiegi okazały się sukcesem.
Niedomykalność zastawki trójdzielnej
Niedomykalność zastawki trójdzielnej (TR) to stan, w którym zastawka trójdzielna – znajdująca się między prawym przedsionkiem a prawą komorą serca – nie zamyka się prawidłowo. W efekcie część krwi cofa się do przedsionka, co może prowadzić do przeciążenia prawej strony serca i rozwoju niewydolności krążenia.
TR jest stosunkowo częstą wadą serca, choć często pozostaje niezdiagnozowana. Szacuje się, że umiarkowana lub ciężka postać niedomykalności występuje u nawet 4% populacji dorosłych, a częstość jej występowania rośnie wraz z wiekiem. W Polsce jej ciężka postać dotyka około 100 000 osób, głównie po 75. roku życia.
Przeczytaj też: To sygnały, że serce jest niewydolne. Pojawiają się podczas wysiłku i rano
Objawy niedomykalności zastawki trójdzielnej
U wielu pacjentów niedomykalność zastawki trójdzielnej przez lata jest dobrze tolerowana i nie daje żadnych objawów. Jednak postępująca nieszczelność zastawki z czasem sprawia, że większa ilość krwi cofa się z serca do organizmu, a nadmierne obciążenie prawej komory prowadzi do jej niewydolności.
Narastające przekrwienie obejmuje narządy wewnętrzne, w tym wątrobę, nerki i jelita, prowadząc do wodobrzusza i obrzęków kończyn dolnych. W zaawansowanej wadzie pacjenci coraz częściej wymagają hospitalizacji, a obrzęknięty układ pokarmowy utrudnia wchłanianie leków.
Rozpoznanie ciężkiej niedomykalności trójdzielnej istotnie pogarsza rokowanie. Jeśli nie wdroży się odpowiedniego leczenia, połowa pacjentów umiera w ciągu pięciu lat od diagnozy.
Leczenie ciężkiej niedomykalności zastawki trójdzielnej
Bardzo długo brakowało skutecznej metody leczenia pacjentów z ciężką TR i wysokim ryzykiem operacji kardiochirurgicznej. Ze względu na liczbę pacjentów wymagających pomocy, w 2018 roku w I Katedrze i Klinice Kardiologii WUM rozpoczęto pierwszy w Polsce program przezcewnikowej terapii niedomykalności trójdzielnej.
Najczęściej stosowana była przezcewnikowa naprawa metodą brzeg-do-brzegu (TEER), polegająca na połączeniu płatków zastawki za pomocą specjalnych zapinek, poprawiających ich przyleganie i szczelność. TEER wykonuje się na bijącym sercu pod kontrolą echokardiografii w czasie rzeczywistym (echonawigacja). Niestety, w przypadku dużego poszerzenia wymiarów zastawki metoda ta bywa nieskuteczna i zachodzi konieczność jej wymiany.
Przeczytaj też: Sukces zabiegów przezskórnych i polskich specjalistów kardiochirurgii
Przezcewnikowa implantacja zastawki trójdzielnej
Od długiego czasu prowadzone były badania nad opracowaniem protez zastawkowych wszczepianych bez konieczności operacji kardiochirurgicznej.
Pierwsza tego typu zastawka została zarejestrowana w Europie pod koniec 2023 roku. Składa się z płatków wszytych w samorozprężalną ramkę, która jednocześnie mocuje zastawkę w sercu. Zabieg przezcewnikowej implantacji zastawki trójdzielnej TTVI przeprowadzany jest przez nakłucie żyły udowej pod kontrolą echokardiografii trójwymiarowej.
TTVI oferuje wiele korzyści w porównaniu do klasycznych operacji. Przede wszystkim umożliwia leczenie pacjentów, którzy nie kwalifikują się do operacji kardiochirurgicznej z powodu zbyt wysokiego ryzyka. Jest mniej inwazyjne, co oznacza krótszy czas rekonwalescencji i mniejsze ryzyko powikłań.
Udowodniono, że metoda ta, w porównaniu z leczeniem farmakologicznym, znacząco redukuje objawy i poprawia jakość życia pacjentów, dając nową nadzieję osobom z ciężką TR.
Sukces warszawskich kardiologów
W marcu 2025 roku zespół I Katedry i Kliniki Kardiologii WUM przeprowadził pierwsze w Polsce zabiegi przezcewnikowej implantacji zastawki trójdzielnej z dostępu przez żyłę udową. Zespół operatorów w składzie: dr Adam Rdzanek, prof. Janusz Kochman i prof. Zenon Huczek wszczepił u trzech pacjentów nowe zastawki, a echonawigację prowadził dr hab. Piotr Ścisło. W przygotowanie chorych zaangażowany był zespół lekarzy, pielęgniarek i techników z Kliniki pod kierownictwem prof. Marcina Grabowskiego.
Zabiegi przebiegły bez powikłań i u wszystkich pacjentów doprowadziły do eliminacji niedomykalności trójdzielnej.
Przeczytaj też: Lekarze alarmują: mamy epidemię udarów, zdarzają się nawet nastolatkom
Źródła:
Hahn RT. Tricuspid Regurgitation. N Engl J Med. 2023 May 18;388(20):1876-1891. doi: 10.1056/NEJMra2216709. PMID: 37195943.
Warszawski Uniwersytet Medyczny. (2.04.2025). Pierwsze w Polsce przezcewnikowe implantacje protez zastawkowych u pacjentów z ciężką niedomykalnością zastawki trójdzielnej. Pozyskano z https://www.wum.edu.pl/Pierwsze-w-Polsce-przezcewnikowe-implantacje-protez-zastawkowych-u-pacjentow-z-cie%C5%BCka-niedomykalnoscia-zastawki-trojdzielnej.
