Skrzydlik – brzmi zabawnie, ale powoduje duży dyskomfort. Na czym polega ta choroba oka?

Skrzydlik – co to za choroba?

Skrzydlik (pterygium) to choroba degeneracyjna spojówki, która polega na tym, że tkanka włóknisto-naczyniowa wrasta w rogówkę. Przyjmuje to kształt trójkąta lub właśnie skrzydła, które wyrasta od strony kąta przyśrodkowego oka, czyli od strony nosa, i rozrasta się w kierunku rogówki. Może pojawić się w jednym oku lub w obu.

Ta zmiana narządu wzroku dotyka zwykle osób między 20. a 50. rokiem życia, zwłaszcza tych, które narażone są na długotrwałą ekspozycję na promieniowanie UV. Jest kilka rodzajów skrzydlika:

• prawdziwy – najczęstszy, spowodowany różnymi czynnikami,
• rzekomy – który występuje głównie na skutek urazów i zmian bliznowacenia rogówki. Nie powiększa się.

Bardziej szczegółowo skrzydliki dzieli się na:

• pierwotne – kiedy zmiana występuje po raz pierwszy;
• nawrotowe;
• stacjonarne – niepowiększające się;
• progresywne – powiększające się i narastające coraz dalej na rogówkę;

Skrzydlik – przyczyny powstawania

Powstaniu skrzydlika sprzyja wiele czynników:

• promieniowanie ultrafioletowe – a zatem nienoszenie odpowiednich okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV, ale także częste korzystanie z solarium,
  
• kurz i inne zanieczyszczenia – przebywanie w zakurzonych, zadymionych pomieszczeniach, a także praca z dużą ilością pyłów,
  
• dym papierosowy – w dłuższej perspektywie powoduje on także uszkodzenia naczyń krwionośnych, co również przyczynia się do wystąpienia skrzydlika. Warto podkreślić, że palenie bierne i palenie e-papierosów również ma znaczenie,
  
• wiatr – szczególnie długa ekspozycja na silne podmuchy,
  
• podrażnienia piaskiem,
  
• uszkodzenia rogówki – np. stany zapalne, owrzodzenia i oparzenia (skrzydlik rzekomy),
  
• czynniki wirusowe i immunologiczne,
  
• wiek.

Skrzydlik oka – objawy

Początkowo skrzydlik może nie dawać żadnych wyraźnych objawów. Można jedynie obserwować w lustrze zmianę jako niewielki, trójkątny twór na spojówce. Jednak wraz z postępem choroby pojawiają się:

• uczucie ciała obcego w oku – jakby coś ciągle drażniło powierzchnię oka,
• przewlekłe zaczerwienienie – spojówka staje się podrażniona i przekrwiona,
• suchość oka – skrzydlik może zaburzać produkcję łez, powodując uczucie suchości i pieczenia,
• światłowstręt – nadwrażliwość na światło, zwłaszcza słoneczne,
• łzawienie ,
• swędzenie i pieczenie – objawy mogą nasilać się zwłaszcza w wietrzne i suche dni,
• pogorszenie ostrości wzroku – w zaawansowanym stadium, gdy zmiana nachodzi na centralną część rogówki i zaczyna zaburzać widzenie.

Skrzydlik – leczenie

Leczenie skrzydlika dobierane jest indywidualnie do konkretnego pacjenta, ponieważ zależy od stopnia zaawansowania choroby i nasilenia objawów. Czasem może wystarczyć tylko leczenie zachowawcze, a więc:

• stosowanie kropli nawilżających (tzw. sztuczne łzy), które łagodzą suchość i podrażnienia,
• krople przeciwzapalne – np. na bazie sterydów lub niesteroidowych leków przeciwzapalnych,
• ochrona oczu przed promieniowaniem UV – noszenie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV.

Kiedy zmiana jest bardziej zaawansowana, lekarz okulista może zaproponować chirurgiczne (czasem laserowe) usunięcie skrzydlika. Operacja taka trwa od 30 do 60 minut i wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym. Po zabiegu przez kilka tygodni trwa rekonwalescencja, podczas której pacjent powinien nosić okulary przeciwsłoneczne, unikać narażenia na czynniki drażniące i stosować krople do oczu.

Ponieważ zwykłe wycięcie skrzydlika w 80 proc. przypadków i tak kończy się nawrotem, wskazane jest wykonanie przeszczepu spojówki, albo fragmentów rąbka rogówki. Skuteczność tej pierwszej operacji jest bardzo istotna, ponieważ nawracający skrzydlik ma zwykle bardziej agresywny przebieg.

Zobacz także:

Choroby siatkówki mogą zrujnować wzrok w zaledwie 2-3 miesiące. Wyzwanie przed lekarzami POZ

Okulista: Te objawy mogą wskazywać na zaćmę. Nigdy ich nie ignoruj

Ważna zmiana dla pacjentów. Przez ten przepis unikną kolejek do okulisty