26 dni urlopu to przeszłość. Do wykorzystania będzie więcej
Nowy rok z perspektywy pracowników zapowiada się bardzo dobrze. Oprócz podwyżki minimalnego wynagrodzenia za pracę możemy cieszyć się długim urlopem. Maksymalnie do wykorzystania mamy już nie 26, ale aż 35 dni.
W 2025 roku będziemy mieć aż 115 dni wolnych od pracy – i to bez wykorzystywania urlopu. Same weekendy to 104 dni. Będziemy też mogli odpocząć w ustawowo wolne od pracy dni świąteczne. Poza tym dzięki aktualnym przepisom Kodeksu pracy do wykorzystania mamy sporo urlopu.
Nie tylko urlop wypoczynkowy
Ostatnia nowelizacja Kodeksu pracy z 2023 roku nie zmieniła wymiaru ani zasad przyznawania urlopu wypoczynkowego. W dalszym ciągu przysługuje on w wymiarze:
- 20 dni – pracownikom o stażu krótszym niż 10 lat,
- 26 dni – pracownikom ze stażem dłuższym niż 10 lat.
Skąd więc dodatkowe dni wolne? To m.in. wynik dostosowania polskiego prawa do unijnych dyrektyw dotyczących przejrzystych warunków pracy oraz work-life balance. Te przepisy wprowadziły urlop z powodu działania siły wyższej i 5 dni urlopu opiekuńczego. Rodzice mogą dodatkowo skorzystać z tzw. opieki nad dzieckiem, czyli w pełni płatnych 2 dni zwolnienia na czas z maluchami.
2 dni urlopu z powodu działania siły wyższej dla każdego
Zasady przyznawania zwolnienia są proste. Każdy pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze pracy ma prawo do 2 dni lub 16 godzin zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w roku kalendarzowym. O jakie dokładnie sytuacje chodzi? Przepisy mówią o „pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem”, nie istnieje jednak zapis wymagający przedłożenia pracodawcy dowodów na zdarzenie wymagające nieobecności w pracy.
Zgodnie z art. 1481 Kodeksu pracy:
- w okresie zwolnienia z powodu siły wyższej pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia,
- dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy zwolnienie ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika,
- pracodawca jest zobowiązany udzielić zwolnienia na wniosek zgłoszony przez pracownika najpóźniej w dniu korzystania z tego zwolnienia.
Planując wykorzystanie urlopu od działania siły wyższej, trzeba brać pod uwagę konieczność złożenia odpowiedniego wniosku oraz mniejsze wynagrodzenie za czas wolny od pracy.
5 dni urlopu opiekuńczego nie tylko na dzieci
Kolejnych 5 dni urlopu opiekuńczego przysługuje pracownikom bez względu na wymiar pracy. Te dni wolne możemy wykorzystać na opiekę nad chorym członkiem rodziny lub zamieszkującą w tym samym gospodarstwie. Za członka rodziny przepisy uznają rodziców, dzieci i małżonków. Co jeszcze warto wiedzieć o urlopie opiekuńczym?
- za czas na urlopie opiekuńczym nie przysługuje wynagrodzenie,
- urlop jest udzielany na wniosek złożony przez pracownika nie później niż 1 dzień przed rozpoczęciem urlopu,
- pracodawca nie może odmówić udzielenia tego urlopu ani żądać dokumentacji potwierdzającej chorobę osoby wymagającej opieki.
2 dni na opiekę nad dzieckiem
Zgodnie z art. 188. Kodeksu pracy pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. O czym trzeba pamiętać?
Przede wszystkim o tym, że limit dwóch dni płatnego zwolnienia na opiekę nad dzieckiem przysługuje rodzicom bez względu na to, ile mają dzieci. A także o tym, że te dni wolne nie przechodzą na kolejny rok kalendarzowy – niewykorzystane, przepadają.
Jak widać, osoby żyjące w rodzinach mogą bez trudu i w pełni legalnie skorzystać z ponad miesiąca dni wolnych od pracy. Ważne jest przy tym, by urlopy i zwolnienia wykorzystywać z głową. Warto też pamiętać o możliwie jak najwcześniejszym uprzedzeniu pracodawcy o chęci skorzystania z wolnego.
Czytaj także:
Zmiany w składce zdrowotnej. Właśnie weszły w życie
Nowe zasady wypłat na L4. Właśnie weszły ważne zmiany
Waloryzacja rent i emerytur 2025. Wiemy, kiedy będą podwyżki i ile wyniosą [TABELA]
