Sprawdzone sposoby, jak odetkać zatkany nos?
Nawilżenie błon śluzowych nosa (irygacja, spraye, nebulizacja roztworem soli fizjologicznej)
Nawilżenie błon śluzowych nosa oraz usunięcie zalegającej wydzieliny przez jej rozwodnienie, jest podstawą działania irygacji, nebulizacji roztworem soli fizjologicznej i sprayów. Ponadto, roztwory wody morskiej przyczyniają się do przyspieszenia regeneracji błon śluzowych oraz poprawy działania aparatu śluzowo-rzęskowego. W aptekach dostępne są różne preparaty, dzięki którym można zaaplikować do nosa roztwory soli fizjologicznej czy wody morskiej.
Jedną z metod usuwania kataru jest irygacja. Poprzez zastosowanie irygatorów (naczyń służących do płukania nosa i zatok), roztwór soli fizjologicznej jest wlewany do jednego z otworów nosowych, by następnie wypłynął drugim. Innymi sposobami aplikowania roztworu wody morskiej czy soli fizjologicznej są spraye podawane bezpośrednio do obu dziurek. Należy jednak pamiętać o podaniu odpowiedniej ilości roztworu, aby skutecznie przepłukać nos.
Nebulizacja to kolejna zalecana metoda, która też wspomoże higienę nosa podczas kataru. Wspiera ona odkrztuszanie gęstej wydzieliny, a także nawilża błonę śluzową nosa.
Oprócz standardowo podawanych roztworów izotonicznych (np. 0,9% NaCl) podczas kataru stosuje się też roztwory 3% NaCl - hipertoniczne, które są w stanie „ściągnąć” wodę z dróg oddechowych, w wyniku czego działają przeciwobrzękowo, przywracając drożność nosa. Mogą one jednak działać drażniąco na jego delikatny nabłonek.
2. Metody mechaniczne
Nadmiar wydzieliny z nosa można usunąć z powodzeniem poprzez wydmuchiwanie lub za pomocą metod mechanicznych przy użyciu gruszki czy aspiratora. Zastosowanie tej drugiej metody może być pomocne szczególnie u dzieci zbyt małych, które nie potrafią samodzielnie opróżnić nosa. Z biegiem czasu należy nauczyć jednak dziecko, jak poprawnie go wydmuchiwać. Każda dziurka powinna być wydmuchiwana osobno i delikatnie, przy zakryciu sąsiedniego otworu. Warto zwrócić uwagę, że usuwanie wydzieliny można dodatkowo wspomóc poprzez podanie wody morskiej, czy soli fizjologicznej przed i po zabiegu, aby z jednej strony wspomóc usunięcie gęstej i zalegającej wydzieliny a z drugiej nawilżyć błonę śluzową nosa.
3. Wspomaganie usuwania kataru
By usprawnić usuwanie wydzieliny z nosa, można zastosować jeszcze kilka prostych metod, do których należą: nawilżanie powietrza, utrzymanie odpowiedniej podaży płynów (w tym ciepłych, płynnych posiłków np. zup). Metody te mają na celu upłynnienie kataru, by ten można było łatwo usunąć. Zalecane jest jednak, by unikać inhalacji gorącą parą ze względu na możliwe poparzenie.
4. Donosowe preparaty lecznicze
W celu łagodzenia stanów zapalnych śluzówki można zastosować preparaty lecznicze dostępne bez recepty zawierające ksylometazolinę i deksopantenol. Chlorowodorek ksylometazoliny obkurcza naczynia krwionośne nosa, zmniejsza obrzęk i przekrwienie błony śluzowej, a także ułatwia oddychanie. Deksopantenol przyspiesza regenerację i pobudza gojenie się błony śluzowej nosa. Obie substancje znajdziemy w aerozolu do nosa Nasic. Dzięki połączeniu dwóch substancji czynnych preparat szybko odblokowuje zatkany nos i regeneruje podrażnioną błonę śluzową nosa. Przynosi ulgę w ciągu dnia i pozwala spokojnie spać w nocy. Lek można stosować do 7 dni.
Artykuł powstał przy współpracy z MCM Klosterfrau Healthcare sp. z o.o.
Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi porady medycznej. Każdy przypadek wymaga konsultacji z lekarzem.
nasic®, (0,1 mg + 5,0 mg)/dawkę, aerozol do nosa, roztwór. Jedna dawka aerozolu do nosa (0,1 ml roztworu, co odpowiada 0,10 g) zawiera 0,1 mg ksylometazoliny chlorowodorku (Xylometazolini hydrochloridum) i 5,0 mg deksopantenolu (Dexpanthenolum). Wskazania: Produkt leczniczy nasic® jest wskazany w objawowym leczeniu niedrożności przewodów nosowych w przebiegu przeziębienia oraz po przebytej operacji nosa - dla pobudzenia gojenia się błony śluzowej i poprawy drożności nosa. Produkt leczniczy nasic® jest wskazany do stosowania u dorosłych i dzieci w wieku powyżej 6 lat. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancje czynne lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Suche zapalenie błony śluzowej nosa, po przezklinowym usunięciu przysadki mózgowej lub innych operacjach przebiegających z odsłonięciem opony twardej. U dzieci w wieku poniżej 6 lat. Produkt leczniczy nasic® zawiera chlorek benzalkoniowy dlatego nie powinien być stosowany przez osoby ze stwierdzoną nadwrażliwością na tę substancję konserwującą. Podmiot odpowiedzialny: M.C.M. Klosterfrau Healthcare sp. z o.o.
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
1. Fokkens W. J. i wsp. European Position Paper on Rhinosinusitis and Nasal Polyps 2020. Rhinology 2020; 58 (Suppl S29): 1-464.
2. Hryniewicz W. i wsp. Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków. Narodowy Instytut Leków. Warszawa 2016.
3. Santoro E. The role of saline nasal sprays or drops in nasal hygiene: a review of the evidence and clinical perspectives. Rhinology Online 2021; 4: 1 – 16.
4. Jadczak M. Miejsce preparatów umożliwiających płukanie jam nosa w praktyce laryngologicznej. Polski przegląd otorynolaryngologiczny 2013; 2: 226–229.
5. Skotnicka B. Czy stosowanie aspiratorów (np. „katarku” do odkurzacza) u niemowląt i małych dzieci z przewlekłym katarem i upośledzoną drożnością nosa jest skuteczne i bezpieczne? https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/283393,czy-stosowanie-aspiratorow-np-katarku-do-odkurzacza-u-niemowlat-i-malych-dzieci-z-przewleklym-katarem-i-uposledzona-droznoscia-nosa-jest-skuteczne-i-bezpieczne (2022.10.24).
6. Durajski Ł. Higiena nosa http://www.doktorekradzi.pl/higiena-nosa/.
7. Chmielewski R. Ocena skuteczności, bezpieczeństwa i satysfakcji rodziców z użycia aspiratorów nosowych u dzieci. Otorynolaryngologia 2018, 17(3): 112-117.
8. Saketkhoo K. i wsp. Effects of drinking hot water, cold water, and chicken soup on nasal mucus velocity and nasal airflow resistance. Chest. 1978; 74(4): 408-10.
9. World Health Organization. Cough and cold remedies for the treatment of acute respiratory infections in young children https://apps.who.int/iris/handle/10665/66856 (2022.10.24).
10. Brewster CT i wsp. Steam inhalation and paediatric burns during the COVID-19 pandemic. Lancet. 2020; 395 (10238): 1690.
11. Charakterystyka Produktu Leczniczego – Nasic.
12. Charakterystyka Produktu Leczniczego – Nasic kids.
