Zżółknięte paznokcie u stóp. Sygnał, którego nie warto ignorować. Biegnij do lekarza
Zżółknięte paznokcie u nóg potrafią zepsuć wygląd stóp, ale bywa, że zwiastują poważniejsze kłopoty zdrowotne niż nieudany pedicure. Sprawdź, co najczęściej stoi za zmianą koloru płytki i w których sytuacjach zwłoka z wizytą u lekarza może drogo kosztować.
Ten kolor paznokci powinien zaniepokoić
Naturalnie różowo-przezroczysta płytka paznokciowa żółknie, gdy gromadzą się w niej barwniki lub drobnoustroje albo gdy spowolniony zostaje jej wzrost. Najczęstsze przyczyny o charakterze „kosmetycznym” to ciemne lakiery stosowane bez bazy, noszenie ciasnego obuwia, palenie papierosów lub mikrourazy. Identyczny odcień mogą jednak wywoływać infekcje grzybicze (onychomikoza), łuszczyca, cukrzyca, a także choroby wątroby i tarczycy. Kolor jest więc jedynie wskazówką, a nie diagnozą.
Z tym lepiej zgłoś się do lekarza
Grzybica odpowiada za ok. 50 proc. wszystkich chorób paznokci, a częstość zakażenia w Europie i Ameryce Północnej szacuje się na 4,3–10 proc. dorosłych. Ryzyko rośnie wraz z wiekiem, przy cukrzycy i zaburzeniach krążenia.
Onychomikoza – jak przypomina Europejska Akademia Dermatologii i Wenerologii (EADV, wytyczne 2023) – wymaga potwierdzenia badaniem mykologicznym przed włączeniem leczenia ogólnego.
Yellow Nail Syndrome (YNS), czyli triada żółtych i pogrubiałych paznokci, obrzęków limfatycznych oraz nawracających wysięków opłucnowych, jest ekstremalnie rzadki. Opisano ok. 400 przypadków na świecie. Każdy dorosły z nagłym, niewyjaśnionym żółknięciem wszystkich paznokci wymaga jednak wykluczenia YNS.
W ocenie ekspertów nie należy zwlekać z konsultacją, jeśli żółtej płytce towarzyszą ból, kruszenie, pogrubienie, odrywanie się od łożyska lub nawracające zakażenia skóry wokół paznokcia. W przypadku cukrzycy, zaburzeń krążenia i obniżonej odporności wskazana jest szybsza kontrola, ponieważ powikłania w tych grupach rozwijają się szybciej.
Najczęstsze „winowajczynie” żółknięcia
Przewlekłe infekcje grzybicze paznokci (dermatofity, drożdżaki), długotrwałe stosowanie ciemnych lakierów lub takich z żywicą formaldehydową, urazy i mikrourazy płytki typowe u biegaczy, palenie tytoniu, częste używanie zmywaczy z acetonem oraz choroby ogólnoustrojowe, w tym cukrzyca, łuszczyca, choroby wątroby i tarczycy; rzadziej YNS.
Co z tym zrobić i kiedy do lekarza?
1. Oczyść ewentualne „kosmetyczne” tło
Usuń lakier, pozostaw płytce czas na regenerację i zmień obuwie na luźniejsze. Jeśli zażółcenie ustępuje w ciągu kilku tygodni, przyczyna była powierzchowna.
2. Szukaj pomocy, gdy…
Żółty kolor utrzymuje się dłużej niż 4–6 tygodni mimo właściwej higieny.
Paznokieć grubieje, boli, kruszy się lub odchodzi od łożyska.
Współwystępują cukrzyca, zaburzenia krążenia lub niedobory odporności.
Zażółcenie dotyczy kilku bądź wszystkich paznokci jednocześnie.
W takich przypadkach lekarz rodzinny lub dermatolog zleci badanie mykologiczne, a niekiedy USG albo RTG w celu oceny zmian kostnych czy obrzęku. Leczenie dobiera się do rozpoznania – może to być lakier przeciwgrzybiczy, terapia doustna, fototerapia w łuszczycy lub leczenie obrzęków w YNS.
3. Pielęgnuj i zapobiegaj
Noś przewiewne obuwie i regularnie dezynfekuj skarpety oraz wkładki.
Stosuj bazę pod ciemne lakiery i ograniczaj użycie zmywaczy z acetonem.
Dbaj o kontrolę masy ciała i poziomu cukru, co realnie zmniejsza ryzyko grzybicy.
W saunach, na basenach i siłowniach używaj klapek, a po treningu dokładnie osuszaj stopy.
Jeśli pojawia się silny ból, szybko narastający obrzęk palca lub krew pod paznokciem, zgłoś się do lekarza w trybie pilnym – może to świadczyć o ostrej infekcji albo urazie wymagającym interwencji chirurgicznej.
Źródło: pacjenci.pl
