Badania nerek – rodzaje, wskazania

Badania nerek – kiedy je wykonać?

Duża część chorób nerek nie daje wyraźnych sygnałów, dlatego warto badać się regularnie, nawet wtedy, gdy wydaje nam się, że nic niepokojącego się nie dzieje. Poza tym do wykonania badania nerek powinny nas skłonić takie objawy ze strony naszego organizmu jak: zmiana wyglądu i koloru moczu; zmiana częstotliwości oddawania moczu – nadmierne oddawanie moczu lub skąpomocz; metaliczny posmak w ustach; podwyższone ciśnienie krwi; obrzęki kończyn dolnych i górnych; obrzęki wokół oczu; narastająca apatia oraz senność; ból w okolicy lędźwiowej; ból w okolicy spojenia łonowego; ból cewki moczowej. Jeśli zauważymy, któryś z powyższych symptomów, warto udać się do lekarza, aby dał nam skierowanie na odpowiednie badania i dzięki nim potwierdził lub wykluczył ewentualną chorobę nerek.

Badania nerek – laboratoryjne

Do podstawowych badań laboratoryjnych nerek należą:

·         badanie moczu,

·         badania biochemiczne krwi,

·         badania krwi – profil nefrologiczny,

·         badania czynnościowe nerek.

Badanie moczu potrafi nam już powiedzieć bardzo wiele o stanie nerek. Na przykład bardzo duża ilość erytrocytów (czerwonych krwinek) w moczu świadczy o krwinkomoczu kłębuszkowym i jest wskazaniem do wykonania biopsji nerek. Z kolei zbyt duża ilość leukocytów (białych krwinek) jest sygnałem zakażenia dróg moczowych. Nieodpowiednia gęstość moczu może wskazywać na: moczówkę prostą podwzgórzową lub nerkową; śródmiąższowe zapalenie nerek; ostrą lub przewlekłą niewydolność nerek; uszkodzenie kanalików nerkowych.

Podstawowe badanie krwi także dostarczy lekarzowi informacji na temat stanu naszych nerek. Na przykład można się z nich dowiedzieć o istniejącym stanie zapalnym, na który wskazywać będą nieprawidłowe wyniki OB. czy CRP. Także jonogram, czyli oznaczenie elektrolitów we krwi takich jak sód, potas, magnez, wapń, chlorki pomogą specjaliście zdiagnozować zaburzoną pracę nerek.

Badania krwi – profil nefrologiczny

Profil nefrologiczny badania krwi obejmuje np. badanie mocznika, kreatyniny czy kwasu moczowego. Badanie poziomu kwasu moczowego jest bardzo przydatne przy diagnostyce uszkodzenia nerek. Z kolei kreatynina jest markerem stanu nerek, dzięki której można wyłapać niektóre zaburzenia związane z pracą tego narządu. Zwiększony poziom mocznika wskazywać może na ostrą lub przewlekłą niewydolność nerek.

Badania nerek – obrazowe

Ultrasonografia jest najczęstszą metodą obrazową nerek. Jest to badanie bardzo bezpieczne i bezinwazyjne, bo nie wymaga ani stosowania kontrastu ani specjalnego przygotowania (oprócz wypicia odpowiedniej ilości wody przed badaniem). USG umożliwia ocenę położenia nerek oraz ich wielkość. Wychwytuje zmiany ogniskowe i rozlane w nerkach, co umożliwia m.in. diagnostykę zwapnień, złogów, torbieli czy guzów.

Tomografia komputerowa pozwala na uzyskanie dodatkowych informacji w momencie, gdy istnieją jakieś wątpliwości po wykonaniu badania USG. Ze względu na umożliwienie bardzo dobrej oceny naczyń tętniczych nerkowych i żylnych oraz możliwość różnicowania zmian, wykorzystuje się ją przede wszystkim przy diagnostyce: ropni nerek; urazów nerek oraz jamy brzusznej; guzów nerek; zmian okołonerkowych; guzów nadnerczy; kamicy moczowej albo nerkowej w ostatnim napadzie kolki nerkowej. Poza tym stanowi metodę uzupełniającą przy stwierdzaniu istnienia torbieli nerek, ich torbielowatości; procesach zapalnych, patologii naczyniowych.

Rezonans magnetyczny jest kolejnym badaniem obrazowym, które wspomaga diagnozowanie chorób  nerek wtedy, gdy są jakieś niejasności po badaniu USG czy tomografii komputerowej. Wykorzystywany jest przede wszystkim przy zakrzepicy żył nerkowych oraz przy ocenie stopnia zaawansowania nowotworu nerki. W zależności od potrzeb, stosuje się jedną z jego odmian: hydrografię, urografię lub arteriografię.

Źródło:

Choroby nerek, pod red. M. Myśliwiec, Warszawa 2008, s. 91, 94, 98, 101-103.