Coraz więcej przypadków tego raka i to wśród młodych ludzi. Objawy są nieoczywiste
Kamica żółciowa i otyłość to główne czynniki ryzyka, jeśli chodzi o tego raka. Choć wciąż zaliczany jest do nowotworów rzadkich, to liczba zdiagnozowanych przypadków ostatnio niepokojąco rośnie. W dodatku – zdiagnozowanych późno.
A czas w przypadku nowotworów jest niezwykle ważny. Niestety, wiele osób bagatelizuje, przede wszystkim kamicę żółciową, twierdząc, że kamienie nie są niczym groźnym. Tymczasem przewlekła kamica prowadzi do raka pęcherzyka żółciowego.
Rak pęcherzyka żółciowego – co to jest?
Rak pęcherzyka żółciowego to złośliwy nowotwór rozwijający się w obrębie pęcherzyka żółciowego, małego narządu zlokalizowanego pod wątrobą. To najczęstszy nowotwór złośliwy dróg żółciowych i piąty pod względem występowania rak przewodu pokarmowego (za: zwrtonikraka.pl). Często rozwija się na podłożu przewlekłych chorób pęcherzyka żółciowego, takich jak kamica żółciowa , oraz stanów zapalnych. Wczesne stadia choroby zwykle nie dają żadnych objawów, więc wykrywa się go albo przypadkowo, podczas badań wykonywanych z innego powodu, lub dopiero w zaawansowanej fazie.
„Niestety wśród Polaków panuje przekonanie, że kamica żółciowa to nic groźnego. Dlatego wielu chorych w ogóle się nie diagnozuje, bo uważa, że kamienie nie wiążą się z żadnym ryzykiem dla zdrowia. Tymczasem jest wręcz odwrotnie – przewlekła kamica oprócz ryzyka raka pęcherzyka żółciowego, zwiększa ryzyko ostrego zapalenia trzustki , które zagraża życiu” – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie onkolog kliniczny dr n. med. Tomasz Sarosiek.
Ten nowotwór częściej występuje u kobiet. W Polsce dotyczy 4-14 przypadków na 100 tyś, natomiast mężczyzn: 2-4 przypadki na 100 tyś. Zdecydowana większość przypadków tej choroby współistnieje z kamicą pęcherzykową, a na rozwój tego nowotworu mają wpływ zarówno czynniki środowiskowe, jak i genetyczne.
Rak pęcherzyka żółciowego – czynniki ryzyka
Najczęściej raka pęcherzyka żółciowego rozpoznaje się u osób starszych po 60. roku życia. Przybywa jednak pacjentów o wiele młodszych. „Leczymy już nawet chorych w wieku około 40 lat. Ma to niestety związek z epidemią otyłości , u coraz młodszych ludzi , która wpływa na zmiany metaboliczne w organizmie prowadzące do przewlekłego stanu zapalnego, a tym samym zwiększa ryzyko różnych nowotworów” – wyjaśnia dr Sarosiek.
Jednym z najważniejszych czynników ryzyka w rozwoju raka pęcherzyka żółciowego jest kamica żółciowa. Kamienie żółciowe podrażniają błonę śluzową pęcherzyka, prowadząc do przewlekłego stanu zapalnego, który z czasem może sprzyjać transformacji nowotworowej. Według badań, aż 70–90 proc. przypadków raka pęcherzyka żółciowego jest związanych z obecnością kamieni żółciowych.
Drugim istotnym czynnikiem ryzyka jest właśnie wspomniana otyłość, która zwiększa ryzyko wystąpienia wielu nowotworów, w tym raka pęcherzyka żółciowego. Otyłość wpływa na zaburzenia metaboliczne i produkcję hormonów, takich jak insulina czy estrogeny, które mogą sprzyjać rozwojowi komórek nowotworowych. Statystyki pokazują, że osoby z BMI powyżej 30 mają znacznie wyższe ryzyko zachorowania niż osoby z prawidłową masą ciała.
Poza tym, do tego nowotworu predysponują:
- starszy wiek,
- płeć (częściej chorują kobiety, j.w.),
- ekspozycja na niektóre toksyny, np. związki chemiczne obecne w przemyśle metalurgicznym,
- długotrwałe zakażenia bakteryjne, takie jak infekcja Helicobacter pylori.
Rak pęcherzyka żółciowego – objawy
Objawy, jakie daje rak pęcherzyka żółciowego, mogą być, zwłaszcza w początkowym stadium niezbyt specyficzne. Łatwo jest je przypisać zupełnie innym problemom zdrowotnym. Mogą to być:
-
ból w prawym podżebrzu
– najczęściej objawia się jako tępy, stały ból po prawej stronie brzucha, który może promieniować do pleców lub barku. Pacjenci często mylą go z objawami kamicy żółciowej, co opóźnia diagnozę,
-
nudności i wymioty
– te objawy są wynikiem zakłócenia funkcji przewodu pokarmowego przez guz. Mogą występować naprzemiennie z okresami bez objawów, co utrudnia ich wiązanie z rakiem,
-
utrata masy ciała i apetytu
– niezamierzony spadek wagi to częsty objaw w chorobach nowotworowych. Może być związany z ogólnym osłabieniem organizmu i zaburzeniami metabolizmu,
-
żółtaczka
– występuje już w zaawansowanych stadiach choroby, gdy guz uciska drogi żółciowe. Objawia się zażółceniem skóry i oczu oraz ciemnym moczem,
- gorączka i zmęczenie – Wskazują na rozwój stanu zapalnego i zaawansowanie choroby. Gorączka może mieć charakter przewlekły lub nawracający.
Rak pęcherzyka żółciowego – leczenie
Leczenie raka pęcherzyka żółciowego zależy od stadium choroby. W przypadku wczesnych stadiów podstawą jest cholecystektomia, czyli chirurgiczne usunięcie pęcherzyka żółciowego, często z marginesem wątroby. Przy bardziej zaawansowanych stadiach stosuje się chemioterapię i radioterapię, jednak ich skuteczność w poprawie rokowań jest ograniczona. Pięcioletnie przeżycie w zaawansowanym stadium wynosi zaledwie 5–15 proc., podczas gdy we wczesnych przypadkach może sięgać 80 proc. To dlatego wczesne rozpoznanie ma tak kluczowe znaczenie.
Źródła: pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5473118/, wjgnet.com/1007-9327/full/v24/i26/2844.htm, abczdrowie.pl, zwrotnikraka.pl
Zobacz także:
Raka przełyku łatwo pomylić z inną chorobą. Objawy występują dość późno
W ciągu roku na raka płuc zmarło prawie 2 mln ludzi. To proste badanie może uratować życie
Rak jądra. Niewiedza młodych mężczyzn a potrzeba edukacji zdrowotnej