W ciągu roku na raka płuc zmarło prawie 2 mln ludzi. To proste badanie może uratować życie

Co pokazały badania?

Analiza opublikowana w JAMA Network Open przez naukowców z National Cancer Institute (NCI) pokazuje wyraźne luki w świadomości zdrowotnej, szczególnie w zakresie profilaktyki raka płuc oraz innych schorzeń. Badanie koncentrowało się na zrozumieniu poziomu wiedzy pacjentów o dostępnych metodach profilaktycznych i o samych chorobach, a wyniki wskazują, że wiedza w tej dziedzinie jest wciąż niewystarczająca.

Niski poziom świadomości na temat profilaktyki, w tym badań przesiewowych na wczesne wykrywanie raka płuc, jest niepokojący, zwłaszcza że wczesna diagnoza może znacząco poprawić rokowania. Wyniki te podkreślają potrzebę prowadzenia bardziej intensywnych działań edukacyjnych i kampanii informacyjnych, aby zwiększyć wiedzę społeczeństwa na temat dostępnych metod wczesnego wykrywania nowotworów i poprawić profilaktykę w zakresie chorób cywilizacyjnych, takich jak rak płuc.

W ankiecie uczestnicy musieli wybrać tylko jedną odpowiedź

Dr Kalyani Sonawane, główna autorka analizy, wyjaśniła ważny aspekt metodologii badania: w ankiecie uczestnicy mogli wybrać tylko jedną odpowiedź. Jeśli ktoś wskazał, że nigdy nie słyszał o konkretnym badaniu przesiewowym, a inna osoba zaznaczyła, że nigdy nie rozmawiała o nim z lekarzem, istnieje duże prawdopodobieństwo, że obie grupy miały ograniczoną wiedzę o badaniach przesiewowych w kierunku raka płuc.

Taki sposób zbierania danych może sugerować, że prawdziwa świadomość na temat badań przesiewowych jest nawet niższa niż wynikałoby to z pojedynczych odpowiedzi. Wyniki te zwracają uwagę na potrzebę szerszego informowania społeczeństwa o profilaktyce nowotworowej, a także na konieczność większego zaangażowania lekarzy w rozmowy z pacjentami na temat dostępnych badań, które mogą uratować życie.

Badanie określiło ważny problem

Wyniki badania przeprowadzonego przez dr Kalyani Sonawane i jej zespół podkreśliły ważny problem, który związany jest z ograniczoną świadomością odnośnie raka płuc. Zgodnie z metodologią, gdzie uczestnicy mogli wybrać tylko jedną odpowiedź, wyniki mogą nie w pełni odzwierciedlać rzeczywistą wiedzę na ten temat. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że osoby, które zaznaczyły, iż nigdy nie słyszały o badaniach, oraz te, które nigdy nie rozmawiały o nich z lekarzem, miały po prostu ograniczoną świadomość o dostępnych opcjach profilaktycznych.

Taki sposób zbierania danych pokazuje, jak wielką lukę w edukacji zdrowotnej trzeba wypełnić. Zwiększenie świadomości na temat raka płuc i dostępnych badań przesiewowych jest kluczowe dla poprawy wczesnej diagnozy i zwiększenia szans na skuteczne leczenie. Konieczne jest intensyfikowanie działań edukacyjnych oraz zaangażowanie lekarzy w regularne omawianie profilaktyki z pacjentami, szczególnie tymi, którzy mogą być w grupie ryzyka.

Ogromnym problemem jest brak informacji na temat profilaktyki raka płuc

Warto dodać, że w przypadku osób, które wciąż palą 14% nie słyszało o badaniach przesiewowych, a 71% nigdy nie rozmawiało o tym z lekarzem. Jak podkreśla dr Sonawane, wcześniejsze badanie przeprowadzone przez American Lung Association ujawniło podobne wyniki, które również wskazują na niski poziom świadomości wśród społeczeństwa na temat raka płuc i dostępnych badań przesiewowych. W badaniu tym aż 73% uczestników nigdy nie rozmawiało z lekarzem o ryzyku raka płuc, a 62% nie wiedziało, jakie badania można wykonać w ramach profilaktyki.

Te dane pokazują, jak duży problem stanowi brak informacji na temat profilaktyki raka płuc, pomimo dostępnych badań, które mogą pomóc w wykryciu choroby we wczesnym stadium. Wyniki te podkreślają potrzebę prowadzenia szeroko zakrojonych kampanii informacyjnych oraz aktywniejszego zaangażowania lekarzy w edukowanie pacjentów o dostępnych opcjach profilaktycznych i diagnostycznych, co mogłoby przyczynić się do wczesnego wykrywania raka płuc i lepszych wyników leczenia.

Mamy badanie przesiewowe, które działa. Działa równie dobrze, jeśli nie lepiej, niż badania przesiewowe w kierunku raka piersi i jelita grubego pod względem redukcji śmiertelności. To jedna z najbardziej ratujących życie rzeczy, jakie mamy w przypadku raka, który zabija więcej osób niż te dwa razem wzięte - podkreślił dr Gerard Silvestri - pulmonolog zajmujący się rakiem płuc.

Jak wyjaśnił lekarz, choć dzięki nisko-dawkowej tomografii komputerowej jesteśmy w stanie uratować ogromną grupę ludzi, to jednak 80 proc. osób, które kwalifikują się do badania, nigdy o nim nie słyszało, ale też nie rozmawiało z lekarzem. Ta tendencja obserwowana jest bez względu na wykształcenie, rasę, stan zdrowia, pochodzenie etniczne czy też poziom dochodów.

Jak się okazuje, problem jest złożony i wynika z wielu czynników, w tym z ograniczonego czasu, jaki lekarze pierwszego kontaktu mają na przekazanie pacjentom informacji o dostępnych badaniach profilaktycznych. W jednej wizycie lekarz musi zmierzyć się z licznymi zadaniami, w tym diagnozowaniem i leczeniem aktualnych dolegliwości pacjenta, co często nie pozostawia czasu na szczegółowe omawianie wszystkich zaleceń profilaktycznych.

Lista zaleceń zdrowotnych, w tym badań przesiewowych i profilaktycznych, jest bardzo długa, a pacjenci często odwiedzają lekarza tylko wtedy, gdy występują konkretne problemy zdrowotne, takie jak grypa czy inne dolegliwości. W takich sytuacjach lekarz może nie mieć wystarczająco czasu, aby omówić wszystkie programy profilaktyczne, w tym te dotyczące raka płuc.

Dodajmy, że nisko-dawkowa tomografia komputerowa (NDK) w Polsce jest dostępna w ramach programu badań przesiewowych na raka płuc, finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Program skierowany jest do osób z grupy wysokiego ryzyka zachorowania na raka płuc, które mogą skorzystać z badań w celu wczesnego wykrycia zmian nowotworowych.

Czytaj też:

Takie palce mogą wskazywać na raka płuc. Lekarz opowiada o nietypowym objawie

To nietypowy objaw raka płuc. Pojawia się na twarzy

To znak, że rak zajął płuca. Może dotyczyć nawet 70 proc. chorych