Guzy dziąseł - rodzaje i leczenie
Guzy dziąseł są często występującymi zmianami w jamie ustnej i w większości przypadków nie stanowią poważnego zagrożenia dla zdrowia. Pojawienie się guza często bywa dla pacjentów niepokojące i mimo, że z reguły guzy dziąseł to niegroźne zmiany, warto skonsultować się z lekarzem, w celu zidentyfikowania guzka i ustalenia, czy jego pojawianie się może być objawem jakiegoś poważniejszego schorzenia.
Guzy dziąseł – rodzaje
1. Torbiele
Torbiel to mały bąbelek wypełniony powietrzem, płynem lub innymi miękkimi tkankami. Większość torbieli w jamie ustnej tworzy się wokół korzeni martwych lub zatrzymanych zębów. Rosną powoli i rzadko powodują objawy, chyba że wda się zakażenie. Kiedy tak się stanie, pacjent może odczuwać ból i obrzęk wokół guza. Jeśli jest wystarczająco duża, cysta może wywierać nacisk na zęby i z czasem prowadzić do osłabienia szczęki. Większość torbieli można łatwo usunąć za pomocą prostego zabiegu chirurgicznego. Podczas zabiegu lekarz może również wyleczyć martwą tkankę korzenia, aby zapobiec nawrotowi torbieli.
2. Ropnie
Ropień na dziąsłach nazywany jest ropniem przyzębia. Infekcje bakteryjne powodują te małe skupiska ropy. Ropień może wyglądać jak miękki, ciepły guzek. Ropnie zębów są często bardzo bolesne. Objawy obejmują: pulsujący ból, który pojawia się nagle i nasila się po jednej stronie, rozprzestrzenia się na ucho, szczękę i szyję. Ból, nasila się, w pozycji leżącej, a także pojawia się zaczerwienienie i obrzęk dziąseł lub twarzy. W przypadku ropnia przyzębia należy jak najszybciej udać się do dentysty. W zależności od tego, jak ciężka jest infekcja, konieczne może być nawet usunięcie zęba.
3. Afty
Afty to małe owrzodzenia jamy ustnej, które mogą tworzyć się u podstawy dziąseł. Wywołane są przez zakażenie bakteryjne, czym różnią się od opryszczki, którą wywołuje wirus. Afty są nieszkodliwe, ale mogą być bolesne, zwłaszcza gdy znajdują się w ustach. Przypominają białe lub żółte plamki z czerwoną obwódką albo płaskie lub lekko wypukłe. Powodują tkliwość i ból podczas jedzenia i picia Większość owrzodzeń leczy się samoistnie w ciągu jednego do dwóch tygodni. W międzyczasie można zastosować dostępne bez recepty środki działające miejscowo.
4. Włókniaki
Włókniaki jamy ustnej to niezłośliwe grudki, które tworzą się na podrażnionej lub uszkodzonej tkance dziąseł. Kiedy pojawiają się na dziąsłach, zwykle jest to spowodowane podrażnieniem przez protezy lub aparaty ortodontyczne. Mogą również pojawić się wewnątrz policzków, po bokach języka czy na wewnętrznej stronie ust. Włókniaki są bezbolesne. Zwykle odczuwa się je jako twarde, gładkie grudki o kopułowatym kształcie. W większości przypadków włókniaki to guzy dziąseł, które nie wymagają leczenia, jeśli jednak są bardzo duży, lekarz może je usunąć chirurgicznie.
5. Nadziąślaki ziarninowe i włókniste
Są to kuliste guzy, które charakteryzują się zróżnicowaną konsystencją. Raz są miękkie i elastyczne, a w innym przypadku są twarde. Ich barwa tylko minimalnie różni się od koloru dziąsła, nie dają żadnych dolegliwości bólowych. Guzy dziąseł ziarninowe i włókniste lokalizują się tylko i wyłącznie na błonie śluzowej dziąsła, omijając głębiej położone tkanki (kości). Niekiedy guzy o dużych rozmiar uciskają kość i powodują jej zanik oraz powodują, że sąsiadujące zęby się przemieszczają.
6. Ziarniniaki ropotwórcze
Ziarniniak ropotwórczy jamy ustnej to czerwony guzek, który rozwija się w jamie ustnej, w tym na dziąsłach. Zwykle pojawia się jako opuchnięta, wypełniona krwią grudka, która łatwo krwawi. Lekarze nie są pewni, co je powoduje, ale wydaje się, że niewielkie urazy i podrażnienie odgrywają pewną rolę. Niektóre kobiety rozwijają je w czasie ciąży, co sugeruje, że czynnikiem mogą być również zmiany hormonalne. Ziarniniaki ropotwórcze to guzy dziąseł, które są zwykle miękkie bezbolesne, w kolorze głębokiej czerwieni lub fioletowe. Leczenie zazwyczaj obejmuje chirurgiczne usunięcie guza.
Niestety w bardzo rzadkich przypadkach guzy dziąseł mogą być objawem raka jamy ustnej.
Guz nowotworowy na dziąsłach może wyglądać jak niewielka narośl, guzek lub zgrubienie skóry. Do lekarza koniecznie należy się zgłosić, jeśli wystąpią następujące objawy:
silny ból w jamie ustnej, który nie ustępuje z czasem,
ból języka,
ból szczęki,
luźne zęby,
ból podczas żucia lub połykania,
kłopoty z przeżuwaniem lub połykaniem,
ból gardła,
zmiany w innych obszarach jamy ustnej.
Jeśli wystąpi obawa, że guz może być rakowy, najlepiej skonsultować się z lekarzem, aby uspokoić umysł i rozpocząć leczenie tak wcześnie, jak to możliwe, jeśli będzie to konieczne. Lekarz może wykonać biopsję dziąsła. Podczas tej procedury pobierze niewielką próbkę tkanki z guza i zbada ją pod kątem komórek rakowych. Jeśli badania wykażą złośliwy charakter zmiany wdrożone zostanie leczenie obejmujące chemioterapię, radioterapię i zabieg chirurgiczny.
Guzy dziąseł - przyczyny
Do najczęstszych przyczyn powstawania guzów dziąseł możemy zaliczyć:
nowotwory: mięsak Kaposiego, guzy gruczołów ślinowych,
ukąszenia przez owady,
urazy wskutek uciskającej protezy lub krwiaków,
infekcje,
zmiany powstałe na etapie rozwoju: naczyniaki chłonne, krwionośne lub wrodzona włókniakowatość dziąseł i zęby zatrzymane,
ciąża - często u kobiet w ciąży dochodzi do obrzmienia dziąseł lub tworzenia się nadziąślaków ciążowych,
przyjmowanie preparatów antykoncepcyjnych,
przyjmowanie pewnych leków prowadzących do obrzmienia dziąseł, np. blokerów kanałów wapniowych,
wirusy - brodawki zwykłe, brodawczaki, kłykciny,
choroba Pageta,
dysplazja włóknista kości.
Guzy dziąseł - leczenie
Leczenie guzów dziąseł obejmuje przede wszystkim ich chirurgicznym usunięciu razem z marginesem zdrowych tkanek. Operacja wykonywana jest zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym, a po zabiegu usunięte tkanki wysyłane są na badanie histopatologiczne. W przypadku guza olbrzymiokomórkowego usuwana jest kość znajdująca się w okolicy zmiany kości. Guzy u kobiet w ciąży ustępują zwykle samoistnie w III trymestrze ciąży, dlatego w tym przypadku nie zachodzi konieczność przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego