Jak leczyć zespół jelita drażliwego (IBS)? Terapię należy dostosować indywidualnie do pacjenta
![IBS](https://images.iberion.media/images/1920/Projekt_bez_tytulu_2023_04_28_T005015_789_31bd25f6c4.png)
Zespół jelita drażliwego (IBS - irritable bowel syndrome) to przewlekłe schorzenie, powszechnie występujące wśród młodych dorosłych. Mimo iż nie stanowi poważniejszego zagrożenia zdrowotnego, w znaczący sposób pogarsza jakość życia pacjentów. Przyczyna tej choroby jest złożona i nie do końca poznana, a jej leczenie to duże wyzwanie dla specjalistów. Artykuł powstał na podstawie rozmowy z gastroenterologiem, lek. med. Jackiem Kowerzanow.
Jakie są przyczyny zespołu jelita drażliwego?
Mechanizmy powstawania choroby wciąż nie zostały dokładnie poznane. Przypuszcza się, że zespół jelita drażliwego jest efektem zaburzeń interakcji osi mózg–jelito–mikrobiota, a za główne przyczyny uważa się czynniki psychologiczne oraz zaburzenia flory bakteryjnej jelit po przebytych infekcjach.
„Przyczyny psychologiczne, przede wszystkim czynniki stresogenne mogą doprowadzić do zaburzeń motoryki jelita, bądź tak zwanej nadwrażliwości. W trakcie badań okazało się także, że w zespole jelita drażliwego dochodzi do zaburzeń, dysbiozy jelitowej w szczególności po infekcji, czyli kiedy pacjent przejdzie zakażenie przewodu pokarmowego (bakteryjne, pasożytnicze lub wirusowe).” - powiedział lek. med. Jacek Kowerzanow.
Jak leczyć zespół jelita drażliwego?
Zespół jelita drażliwego ze względu na swój przewlekły charakter jest wyzwaniem dla specjalistów. W zależności od postaci i objawów stosowane są leki różnego typu, m.in. leki spazmolityczne i rozkurczowe, przeczyszczające, zapierające czy antybiotyki.
„Na dolegliwości bólowe stosujemy leki spazmolityczne i rozkurczowe, czyli te, które działają na mięśniówkę gładką przewodu pokarmowego. W postaci z dominującym zaparciem podajemy leki przeczyszczające bądź też leki z tzw. grupy makrogoli, które zmieniają konsystencję i objętość stolca. W postaci z dominującą biegunką stosujemy leki zapierające, a także antybiotyk, którym leczymy zespół Sibo. Na wzdęcia podajemy simetikon.” - powiedział lek. med. Jacek Kowerzanow.
Z racji tego, że w większości przypadków zespół jelita drażliwego ma podłoże psychogenne, istotną rolę w leczeniu odgrywa psychoterapia behawioralna oraz terapia relaksacyjna. W ostatnich latach stosuje się także leki antydepresyjne, które działają na ośrodkowy układ nerwowy i wykazują wysoką skuteczność w łagodzeniu objawów choroby, przede wszystkim w zmniejszeniu dolegliwości bólowych.
„W każdej grupie powinniśmy rozważyć także leczenie z zakresu psychiatrii. Mówimy tu głównie o lekach z grupy trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych bądź inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny.” - powiedział lek. med. Jacek Kowerzanow.
Warto podkreślić, że bardzo ważnym elementem terapii zespołu jelita drażliwego jest nasz styl życia. Należy zadbać o zdrową dietę i aktywność fizyczną, a także w miarę możliwości starać się unikać stresu.
„Jest to choroba przewlekła, z okresami zaostrzenia i remisji, więc bardzo ważne jest to, aby lekarz przeanalizował styl życia swojego pacjenta, czy jest on narażony na czynniki stresogenne, czy dobrze się odżywia i czy regularnie ćwiczy. Okazało się, że wysiłek fizyczny obniża dolegliwości choroby.” - powiedział lek. med. Jacek Kowerzanow.
Dieta powinna być zbilansowana, a także dostosowana do postaci zespołu jelita drażliwego z jaką mamy do czynienia. W postaci z dominującymi zaparciami należy zwiększyć podaż płynów i błonnika rozpuszczalnego w wodzie. Błonnik rozpuszczalny pobudza perystaltykę jelit, zwiększa objętość stolca i ułatwia wypróżnianie. Warto podkreślić, że aby mógł spełniać swoje funkcje, potrzebuje odpowiedniej ilości wody. Znajdziemy go między innymi w produktach pełnoziarnistych, otrębach, płatkach owsianych, warzywach, owocach, orzechach czy pestkach. W postaci z dominującymi biegunkami należy stosować dietę niskotłuszczową i łatwostrawną z ograniczoną ilością błonnika. W tym przypadku błonnik nierozpuszczalny nie będzie tak pożądany, jak w przypadku postaci IBS z dominującymi zaparciami.
W leczeniu zespołu jelita drażliwego na szczególną uwagę zasługuje dieta low FODMAP, czyli uboga w oligo-di i monosacharydy i poliole, które mają właściwości wzdymające. U wielu pacjentów jest skutecznym sposobem zmniejszenia dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Jakie są objawy fizyczne i psychiczne zespołu jelita drażliwego?
Zaburzeniom w zespole jelita drażliwego bardzo często towarzyszą objawy psychiczne. Dolegliwości fizyczne nakręcają objawy psychiczne i na odwrót.
Objawy fizyczne zespołu jelita drażliwego:
- przewlekłe, nawracające bóle brzucha, które często zmniejszają się lub ustępują po wypróżnieniu
- zaburzenia rytmu wypróżnienia (przewlekłe zaparcia, przewlekłe biegunki lub naprzemiennie występujące zaparcia i biegunki)
- wzdęcia
- uczucie pełności po posiłku i pustego odbijania
- mdłości
- uczucie przelewania się w jamie brzusznej
Objawy psychiczne zespołu jelita drażliwego:
- nerwica lękowa
- przewlekły stres
- zaburzenia nastroju
- depresja
![Lekarz radzi, jak uniknąć anginy latem.](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_6a7b6f1554.png)
![Pragnienie i suchość w ustach mogą być objawami cukrzycy.](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_ccba3bd203.png)
![Demencja / lek. Mateusz Gajda](https://images.iberion.media/images/origin/Archiwum_prywatne_77aba06204.png)
![otyłość](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_tytulu_2023_02_23_T115047_336_fe95620fc1.png)
![Bruksizm, fizjoterapia, masaż](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_9_4127152d96.jpg)
![lekarz](https://images.iberion.media/images/origin/lekarz_4f583f9892.jpg)
![IBS - rozmowa z doktorem Jackiem Kowerzanow](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Projekt_bez_nazwy_9974aeffbb.png)
![SIBO](https://images.iberion.media/images/origin/1o_SM_Lx3_RLC_3_Oj3m_T6_Cj_Bn6_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_Kopia_WRZODY_ZOLADKA_7_1846447443.png)
![Chrapanie może być objawem niedoczynności tarczycy.](https://images.iberion.media/images/origin/11_cc6858dc63.jpg)
![Depresja, leki przeciwdepresyjne, antydepresanty, interakcje z lekami](https://images.iberion.media/images/origin/Antydepresanty_cd71137b25.png)
![Operacja borelioza, borelioza, kleszcze](https://images.iberion.media/images/origin/Na_czym_bedzie_polegac_Operacja_Borelioza_e699aee30a.jpg)
![superbakteria, szpital](https://images.iberion.media/images/origin/Pacjenci_z_poznanskiego_szpitala_zakazeni_98517f1e09.jpg)
![Opuchnięte stopy](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_2de6b7e592.png)
![Psychiatra, objawy skórne zaburzeń psychicznych](https://images.iberion.media/images/origin/Psychiatra_81c381ec7f.png)
![Użądlenia osy, osa, pszczoła](https://images.iberion.media/images/origin/Co_robic_przy_uzadleniach_osy_Jak_postepowac_a1a5d39c3a.jpg)
![Ginekolog, dr dr n.med. Agnieszka Nalewczyńska, tampon, TSS](https://images.iberion.media/images/origin/Ginekolog_a24e9b94bf.png)
![Demencja, refluks](https://images.iberion.media/images/origin/Ten_popularny_lek_moze_zwiekszac_ryzyko_demencji_6b20333e04.jpg)
![dieta](https://images.iberion.media/images/origin/dieta_0230450df6.png)
![Oko, zbliżenie na oko, niebieskie oko](https://images.iberion.media/images/origin/Oko_e49083cd93.jpg)
![Środki odstraszające komary, borelioza](https://images.iberion.media/images/origin/GIS_wystosowal_apel_odnosnie_stosowania_srodkow_na_komary_c6e572a310.jpg)
![dr n med. Ewa Uścińska, kardiolog, objawy zawału, zlewne poty](https://images.iberion.media/images/origin/dr_Ewa_Uscinska_kardiolog_65c94f64e1.png)
![Wędlina](https://images.iberion.media/images/origin/Canva_2d96316f5d.png)
![Kto nie powinien jeść borówek amerykańskich?](https://images.iberion.media/images/origin/1_d6b91f2d1b.jpg)
![Pieniądze, ZUS, świadczenie, renta](https://images.iberion.media/images/origin/pieniadze_zus_4a4fc88575.png)
![kardiolog, kardiologia, choroby serca, lotnisko, latanie samolotem – przeciwskazania, dr n. med. Joanna Bidiuk](https://images.iberion.media/images/origin/kardiolog_samolot_0c30430109.png)
![emerytura, pieniądze, seniorzy](https://images.iberion.media/images/origin/emerytura_5831ed7061.jpg)
![Celine Dion](https://images.iberion.media/images/origin/Kopia_WZORY_DLA_SG_2024_07_26_T233159_059_b0fccb9d4f.jpg)
![Występ Lady Gagi na Igrzyskach Olimpijskich](https://images.iberion.media/images/origin/Wystep_Lady_Gagi_na_Igrzyskach_Olimpijskich_c57c60b176.png)
![Rak szyjki macicy, rak](https://images.iberion.media/images/origin/Co_roku_z_powodu_tego_raka_umiera_1600_Polek_9631c7e88a.jpg)
![Bożena Dykiel, Mieczysław Hryniewicz](https://images.iberion.media/images/origin/Bozena_Dykiel_Mieczyslaw_Hryniewicz_f9de23f40d.jpg)
![Był sobie kot](https://images.iberion.media/images/origin/Byl_sobie_kot_d3edad37dc.jpg)
![Materiały promocyjne](https://images.iberion.media/images/origin/Kobieta_w_ogrodzie_a42c929a56.png)
![Sanatorium](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_2024_07_12_T074223_661_a233cf189e_01d2bb6c62.png)
![Kot i Pies](https://images.iberion.media/images/origin/Projekt_bez_nazwy_1_40e6b73458.png)
![Wulkan](https://images.iberion.media/images/origin/wulkan_turysci_pl_nowe_bd7df8b62a.jpg)
![Chrome](https://images.iberion.media/images/origin/chrome_ochrona_fot_pxhere_DALL_E_897cb3f8b6.png)
![Celine Dion](https://images.iberion.media/images/origin/Szablony_Lelum_1200x700_88_20cfa0db40.png)
![tarcie jabłek](https://images.iberion.media/images/origin/kolacja_na_cieplo_b4401f9f16.jpg)