Łojotokowe zapalenie skóry
Czym jest łojotokowe zapalenie skóry?
Łojotokowe zapalenie skóry jest przewlekłą nawracającą dermatozą, która dziś stała się jedną z najczęściej występujących chorób skóry. Szacuje się, że dotyka więcej niż 1 na 10 osób wśród dorosłych i aż 70% niemowląt do 3. miesiąca życia. Na jej występowanie bardziej narażeni są mężczyźni oraz osoby z chorobą Parkinsona, depresją, zakażone wirusem HIV oraz z obniżoną odpornością z innych przyczyn.
Objawy łojotokowego zapalenia skóry
Łojotokowe zapalenie skóry charakteryzuje się występowaniem rumieniowatych czerwonych plam i łuszczeniem się skóry. Powierzchnia skóry, na której występują zmiany, jest przetłuszczona, niekiedy opuchnięta oraz mogą na niej występować łuskowate tłuste płatki w kolorze żółtym lub białym, również może wystąpić świąd.
Zmiany chorobowe zachodzą najczęściej na owłosionej skórze głowy, na czole, nosie i policzkach, za uszami oraz w okolicy piersi i między łopatkami.
Przyczyny łojotokowego zapalenia skóry
Prawdopodobną przyczyną powstawania łojotokowego zapalenia skóry jest odpowiedź zapalna organizmu na występowanie grzybów z rodzaju Malassezia w rejonach skóry odpowiedzialnych za produkcję sebum, np. na owłosionej skórze głowy. Grzyby te wydają się być głównym czynnikiem wywołującym chorobę, lecz nie tylko one. Oprócz obecności grzybów Malassezia na skórze do wystąpienia łojotokowego zapalenia skóry przyczyniają się czynniki hormonalne, genetyczne i środowiskowe, co potwierdza zaostrzanie się choroby w okresie natężonego stresu, choroby lub podczas zmian pór roku. Przebieg choroby może zaostrzać niedobór witaminy B6 oraz nadmiar witaminy A u dzieci.
Nieleczone łojotokowe zapalenie owłosionej skóry głowy może prowadzić do przerzedzania się włosów.
Rozpoznanie i leczenie łojotokowego zapalenia skóry
Do rozpoznania łojotokowego zapalenia skóry wystarczy zazwyczaj badanie dermatologiczne. W większości przypadków badania dodatkowe nie są konieczne.
Wiele różnych rodzajów leków jest w stanie złagodzić objawy łojotokowego zapalenia skóry. Należą do nich między innymi niektóre leki przeciwgrzybicze, przeciwzapalne, takie jak kortykosteroidy i niesteroidowe leki przeciwzapalne, antyandrogeny i leki przeciwhistaminowe.
Leki przeciwgrzybicze, szczególnie te pod postacią szamponów mogą pomóc w ograniczeniu nawracających przypadków łojotokowego zapalenia skóry. Do takich leków należą ketokonazol (np. Nizoral) lub cyklopiroks, oba dostępne w Polsce bez recepty.
W krótkoterminowym leczeniu łojotokowego zapalenia skóry skuteczne okazują się miejscowo podawane kortykosteroidy. Nie można ich jednak stosować na skórę twarzy, gdyż przyczyniają się do jej ścieńczenia.
W przypadku występowania łojotokowego zapalenia skóry wraz z hiperandrosteronizmem (zbyt wysokim poziomem hormonów męskich, np. w przebiegu zespołu policystycznych jajników) stosowane są leki przeciwandrogenowe. Ogólna terapia antyandrogenowa stosowana jest tylko u kobiet, ponieważ u mężczyzn może spowodować tak zwaną feminizację, objawiającą się np. ginekomastią, czyli powiększeniem piersi.
W przypadkach ostrego świądu lekarz może przepisać leki przeciwhistaminowe. W niektórych przypadkach dermatolog zaleca stosowanie fototerapii, która powstrzymuje rozwój grzybów Malassezia.
