Mini-udar mózgu – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie

Co to jest mini-udar (TIA)?

Przemijający atak niedokrwienny , nazywany również mini-udarem lub TIA (z ang. transient ischemic attack) , to stan, w którym przepływ krwi do części mózgu zostaje tymczasowo zablokowany. Choć przepływ krwi szybko się przywraca, a objawy samoistnie zanikają, TIA może być zwiastunem pełnego udaru. W przeciwieństwie do udaru mózgu, który powoduje trwałe uszkodzenie komórek nerwowych, TIA trwa krócej niż 24 godziny, – zazwyczaj od kilku do kilkunastu minut, ale może też utrzymywać się przez kilka godzin.

Objawy mini-udaru

Gdy jedna z półkul mózgu zostaje uszkodzona, objawy zazwyczaj pojawiają się po przeciwnej stronie ciała. Na przykład, jeśli uszkodzona zostanie prawa półkula mózgu, osłabienie mięśni twarzy i kończyn będzie odczuwalne po lewej stronie ciała. W takim przypadku mogą również wystąpić objawy ze strony narządu wzroku, takie jak krótkotrwała utrata wzroku w jednym oku (tzw. amaurosis fugax).

Rzadziej objawy dotyczą obszarów mózgu zasilanych przez tylną część krążenia mózgowego (tzw. kręgowo-podstawną), co może powodować zawroty głowy, problemy z koordynacją ruchów (ataksję) oraz podwójne widzenie. Co istotne, TIA zazwyczaj nie objawia się osłabieniem jednej nogi i przeciwległej ręki jednocześnie (np. prawej ręki i lewej nogi), co odróżnia go od innych schorzeń.

Objawy mini-udaru pojawiają się nagle i obejmują:

• nagłe osłabienie lub drętwienie jednej strony ciała,
• trudności w mówieniu, niewyraźna mowa,
• nagłe zaburzenia widzenia,
• utrata wzroku w jednym lub obu oczach,
• nagłą dezorientację, zawroty głowy, a nawet utratę równowagi,
• silny, nagły ból głowy bez wyraźnej przyczyny.

Ważne! Udar mózgu może wystąpić u osób w każdym wieku. Jeśli zauważysz u siebie lub u kogoś innego objawy TIA lub udaru, natychmiast zadzwoń na numer alarmowy 112. Jeśli podejrzewasz, że mogłeś doświadczyć TIA w przeszłości i nie skonsultowałeś tego z lekarzem, niezwłocznie umów się na wizytę i porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem rodzinnym.

Przyczyny mini-udaru

TIA, podobnie jak udar mózgu, jest wynikiem chwilowej blokady przepływu krwi do mózgu. Najczęściej przyczyną jest zakrzep , który może samoistnie się rozpuścić lub przemieścić, co przywraca normalny przepływ krwi i prowadzi do ustąpienia objawów. Inną przyczyną mini-udaru może być miażdżyca , czyli zwężenie tętnic spowodowane nagromadzeniem się tłuszczu, lub choroby serca, takie jak choroba wieńcowa, a także cukrzyca.

Osoby ze zwiększonym ryzykiem mini-udaru to m.in.:

• osoby z nadciśnieniem tętniczym,
• osoby z wysokim poziomem cholesterolu,
• osoby chore na cukrzycę ,
• palacze tytoniu,
• osoby z otyłością brzuszną,
• osoby z chorobami serca,
• mężczyźni powyżej 55. roku życia,
• kobiety powyżej 65. roku życia,
• osoby z wcześniejszymi epizodami TIA lub udarów,
• osoby z chorobą niedokrwienną serca,
• osoby z chorobami nerek, zwłaszcza w przebiegu cukrzycy,
• osoby z miażdżycą tętnic kończyn dolnych.

Diagnostyka i leczenie mini-udarów

Diagnostyka mini-udarów może obejmować badania obrazowe mózgu, takie jak tomografia komputerowa (CT) lub rezonans magnetyczny (MRI), które pomagają wykluczyć inne możliwe przyczyny objawów. Dodatkowo, lekarz może zalecić badania takie jak elektrokardiogram (EKG), USG Doppler tętnic szyjnych, pomiar ciśnienia krwi oraz badania krwi w celu oceny liczby płytek krwi, poziomu glukozy i cholesterolu. Niezwykle istotne jest znalezienie pierwotnej przyczyny mini-udaru i rozpoczęcia leczenia. Pamiętajmy, że dzięki zmianie codziennych nawyków i odpowiedniemu leczeniu można zapobiec czterem na pięć udarów, które mogłyby nastąpić po TIA.

Zobacz też:

Miała 39 lat, świetną formę i udar. Opowiedziała swoją historię, by przestrzec innych

Tak pachnie nowotwór. Nigdy nie ignoruj tego zapachu

W Polsce pijemy tę herbatę litrami. Kilka krajów wprowadziło bezwzględny zakaz