Młodzieńcza kifoza (choroba Scheuermanna) – przyczyny, objawy, leczenie

Młodzieńcza kifoza (choroba Scheuermanna) – na czym polega?

Młodzieńcza kifoza (choroba Scheuermanna) jest schorzeniem kręgosłupa zaliczanym do tzw. jałowych martwic kości. Oznacza to, że w jego przebiegu dochodzi do samoistnego (bez udziału drobnoustrojów chorobotwórczych) powstawania martwicy tkanki kostnej i chrzęstnej. Obumieranie trzonów kręgów i krążków międzykręgowych powoduje ich uwypuklenie i wytworzenie wyrośli nazywanych guzkami Schmorla. Na skutek tego dochodzi do nadmiernego, patologicznego wygięcie kręgosłupa piersiowego ku tyłowi, przeważnie w odcinku Th7–Th12 (jest to tzw. hiperkifoza). Czasami zdarza się, że tego typu zmiany pojawiają się w odcinku piersiowo-lędźwiowym bądź lędźwiowym.

Choroba Scheuermanna rozwija się u młodzieży w wieku 12-16 lat – w okresie intensywnego wzrostu. Początkowo kifoza młodzieńcza zazwyczaj nie daje żadnych objawów, a kiedy jest rozpoznawana, zmiany w budowie kręgosłupa zwykle są już zaawansowane. Cechą charakterystyczną schorzenia jest deformacja postawy ciała w postaci okrągłych pleców, a nawet garba.

Młodzieńcza kifoza (choroba Scheuermanna) – przyczyny

Przyczyny powstawania młodzieńczej kifozy (choroby Scheuermanna) nie zostały do końca poznane. Jednym z wymienianych czynników są geny – zauważono częstsze występowanie jałowej martwicy kręgosłupa w rodzinach obciążonych genetycznie. Niekiedy wskazuje się również na zatory i zakrzepy, przeciążenia, mikrourazy powstałe w dzieciństwie, zaburzenia hormonalne czy nieprawidłową pracą układu odpornościowego.

Młodzieńcza kifoza (choroba Scheuermanna) – objawy

Początkowo choroba rozwija się bezobjawowo, jedynie ok. 20% pacjentów odczuwa bóle kręgosłupa. Mogą pojawiać się symptomy niespecyficzne, które często bywają zlekceważone, są to m.in. ogólne zmęczenie, zaokrąglenie pleców, wysuwanie barków do przodu.

Młodzieńcza kifoza (choroba Scheuermanna) rozwija się powoli –  zazwyczaj do pojawienia się charakterystycznego objawu w postaci znacznego zniekształcenia kręgosłupa powodującego powstanie wady postawy mijają ok. 3 lata. Wówczas w badaniu rentgenowskim widoczne są sklinowacenia trzonów kręgów. Zazwyczaj wtedy chory odczuwa dokuczliwe bóle kręgosłupa oraz sztywność i ograniczenie ruchomości. Na skutek ciągłego pochylania tułowia ku przodowi dochodzi do powstania garba i uwypuklenia brzucha.

Młodzieńcza kifoza (choroba Scheuermanna) – leczenie

Leczenie młodzieńczej kifozy (choroby Scheuermanna) jest uzależnione od stopnia jej zaawansowania. Jeśli zmiany w budowie kręgosłupa są niewielkie, zaleca się leczenie zachowawcze w postaci regularnych ćwiczeń (pod okiem fizjoterapeuty) wzmacniających gorset mięśniowy . Ważne jest wypracowanie umiejętności przyjmowania poprawnej postawy ciała i regularna aktywność fizyczna, której celem jest poprawienie ogólnej sprawności –  spacery, pływanie na grzbiecie bądź wspinaczka. Dzięki temu zwiększa się ruchomość oraz elastyczności kręgosłupa, co znacznie ułatwia codzienne funkcjonowanie chorego. Wskazane są również zabiegi fizykoterapeutyczne, np. krioterapia, magnetoterapia, a także kinesiotaping.

W bardziej zaawansowanych fazach kifozy młodzieńczej może zajść konieczność włączenia leczenia farmakologicznego pod postacią środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Niekiedy stosuje się specjalny aparat ortopedyczny bądź gorset unieruchamiający i odciążający mięśnie przykręgosłupowe. W bardzo zaawansowanej postaci choroby, kiedy występują silne dolegliwości bólowe, a zniekształcenie kręgosłupa jest duże, przeprowadza się operację chirurgiczną.