Nowe świadczenie stażowe i zmiany w liczeniu stażu pracy od 2026 roku
Od 1 stycznia 2026 roku wejdą w życie istotne zmiany w przepisach dotyczących stażu pracy. Nowe regulacje wpłyną na sposób naliczania okresów zatrudnienia, co bezpośrednio przełoży się na uprawnienia pracownicze oraz wysokość dodatków do wynagrodzenia. Poniżej przedstawiamy szczegółowe informacje na temat nadchodzących modyfikacji oraz procedur wymaganych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
- Czym jest nowe świadczenie "stażowe" i od kiedy będzie obowiązywać?
- Jakie okresy można zaliczyć do stażu pracy w ramach nowego świadczenia?
- Jaką procedurę należy przejść, aby uzyskać zaświadczenie USP z ZUS?
Czym jest nowe świadczenie "stażowe" i od kiedy będzie obowiązywać?
Od 1 stycznia 2026 roku wejdą w życie jedne z największych zmian w systemie zwolnień lekarskich i ubezpieczeń społecznych, w tym regulacje dotyczące świadczenia "stażowe". Nowe przepisy Kodeksu pracy zaczną obowiązywać od tego terminu dla szerokiego grona zatrudnionych, a świadczenie wypłacane przez ZUS obejmie większą grupę osób niż dotychczas. Kluczowym elementem tych zmian jest wniosek USP, który stanowi dokument umożliwiający uzyskanie dłuższego stażu pracy.
"Stażowe" jest rozumiane jako dodatek do wynagrodzenia za wysługę lat, będący świadczeniem pieniężnym doliczanym za wypracowane lata pracy. Jego wysokość jest ściśle zależna od długości stażu, co w praktyce oznacza, że im dłuższy staż pracy, tym wyższe będzie otrzymywane świadczenie.
Od długości stażu pracy zależy wiele uprawnień pracowniczych, a nowe przepisy mogą skutkować wprowadzeniem dodatkowego urlopu dla setek tysięcy zatrudnionych. Rozważana jest propozycja, w ramach której pracownicy otrzymywaliby od 30 dni urlopu po 10 latach pracy aż do 45 dni po 25 latach. Ponadto, od 1 stycznia 2026 r. w związku z nową ustawą mogą zostać wprowadzone 3-miesięczne okresy wypowiedzenia dla osób pracujących na zleceniu lub prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.
Jakie okresy można zaliczyć do stażu pracy w ramach nowego świadczenia?
W kontekście nowego świadczenia pojawia się pytanie o sposób zaliczania stażu, a Kodeks pracy przewiduje uwzględnienie określonych okresów pod warunkiem uzyskania zaświadczenia z ZUS. Do stażu pracy będzie można zaliczyć okresy opłacania składek przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność, a także czas, w którym korzystano z tzw. ulgi na start przy podejmowaniu działalności gospodarczej. Uwzględnione zostaną również okresy, za które sfinansowano składki z tytułu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w czasie zawieszenia działalności.
Z wprowadzeniem świadczenia od 1 stycznia 2026 r. wiąże się konieczność załatwienia formalności dotyczących innych form zatrudnienia. Nowe przepisy pozwolą zaliczyć do stażu pracy okresy podlegania ubezpieczeniom z tytułu wykonywania umowy zlecenia, umowy agencyjnej oraz innej umowy o świadczenie usług. Uznawane będą także okresy ubezpieczenia wynikające z członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej.
Jaką procedurę należy przejść, aby uzyskać zaświadczenie USP z ZUS?
Aby doliczyć okresy do stażu pracy, niezbędne jest złożenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosku o wydanie zaświadczenia o ubezpieczeniu (USP). Dokument ten, którego pełna nazwa to "wniosek o wydanie zaświadczenia o ubezpieczeniu dla celów doliczenia okresów do stażu pracy", będzie dostępny od 1 stycznia 2026 roku. Wniosek ten nabierze znaczenia prawnego od 1 stycznia 2026 r. dla części zatrudnionych, natomiast dla pozostałych grup od 1 maja 2026 r..
Wniosek o zaświadczenie USP należy składać wyłącznie w formie elektronicznej. Procedura ta wymaga skorzystania z konta w systemie teleinformatycznym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (eZUS).
ZUS przygotuje i doręczy zaświadczenie, decyzję oraz wszelkie inne pisma w tej sprawie wyłącznie w postaci elektronicznej na konto wnioskodawcy w systemie eZUS.
Kiedy nowe przepisy dotyczące świadczenia "stażowe" wejdą w życie?
Nowe przepisy dotyczące świadczenia "stażowe" oraz możliwość doliczania do stażu pracy okresów innych niż zatrudnienie na etacie zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. Od tej daty pracownicy uzyskają możliwość uwzględniania w stażu pracy okresów takich jak prowadzenie działalności gospodarczej czy wykonywanie umów zlecenia. Termin ten dotyczy wejścia w życie regulacji dla części zatrudnionych.
Dla pracodawców z sektora finansów publicznych nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku. W przypadku pozostałych pracodawców regulacje te zaczną obowiązywać w późniejszym terminie, czyli od 1 maja 2026 roku.
Wprowadzenie omawianych przepisów wpłynie bezpośrednio na wymiar urlopu, prawo do odpraw oraz dodatki stażowe.
