Ostre zatrzymanie wydalania moczu – przyczyny, objawy, leczenie i zapobieganie.
Nieprawidłowe działanie układu moczowego jest bardzo częstą dolegliwością, zwłaszcza wśród kobiet (zdecydowana większość z nich doświadcza infekcji intymnej choć raz w życiu). Nieprawidłowe leczenie lub jego brak może doprowadzić do nawracania objawów i rozwijania się stanów zapalnych. Znacznie zwiększa się również ryzyko poważnych komplikacji takich jak ostre zatrzymanie wydalania moczu. Objawy są bardzo bolesne i uciążliwe, często utrudniają lub nawet uniemożliwiają normalne funkcjonowanie w okresie choroby. Oczywiście tego typu problemy wymagają konsultacji z lekarzem, jednak przed wizytą warto dowiedzieć się, jak rozpoznać u siebie charakterystyczne objawy i ich przyczyny oraz co zrobić, by nie nawracały w przyszłości.
Ostre zatrzymanie wydalania moczu – charakterystyka, przyczyny
Ostre zatrzymanie wydalania moczu jest związane z zablokowaniem ujścia cewki moczowej. Jedną z najczęstszych przyczyn jest kamica nerkowa. Polega ona na zatrzymywaniu się złogów minerałów filtrowanych przez nerki, a w efekcie – tworzenia się tzw. „kamieni”. Kamienie nerkowe zalegają w układzie moczowym i uniemożliwiają opróżnienie pęcherza.
Innymi przyczynami ostrego zatrzymania wydalania moczu mogą być:
· powikłania pooperacyjne, które doprowadziły do zwężenia cewki moczowej,
· mechaniczny uraz okolic intymnych,
· urazy kręgosłupa, miednicy i kończyn dolnych,
· choroby neurologiczne (np. udar mózgu),
· ostre zapalenie gruczołu krokowego,
· skutki uboczne przyjmowanych leków (np. leki przeciwbólowe, antydepresyjne i antyhistaminowe).
Problemy z wydalaniem moczu mogą pojawić się również jako objaw psychosomatyczny, np. silnego i długotrwałego stresu.
Uwaga!!! Należy wyraźnie oddzielić ostre zatrzymanie wydalania moczu od bezmoczu. W pierwszym przypadku pęcherz się napełnia, jednak chory ma trudności z opróżnieniem go do końca, czasem nawet oddawanie moczu staje się zupełnie niemożliwe. Natomiast bezmocz objawia się całkowitym wstrzymaniem produkcji moczu. Charakterystyka tego schorzenia jest zupełnie inna, wymaga zatem podjęciach innych środków leczenia czy zapobiegania.
Ostre zatrzymanie wydalania moczu – objawy
Ostre zatrzymanie wydalania moczu zazwyczaj przychodzi nagle i powoduje gwałtowne zablokowanie ujścia cewki moczowej (przykurczenie z powodu problemów neurologicznych, farmakologicznych lub psychosomatycznych). W związku z tym następuje szybkie napełnianie się pęcherza i ból wywołany nadmiernym uciskiem. Charakterystyczne objawy to:
· silny ból brzucha w jego dolnej części,
· ciągłe uczucie pełnego pęcherza, trudność w całkowitym opróżnieniu go,
· częste oddawanie moczu małymi partiami,
· nietrzymanie moczu,
· złe samopoczucie, osłabienie (czasem nawet omdlenia),
· zwiększona potliwość,
· gorączka (w szczególnie ostrych przypadkach).
Przypominamy, że w wypadku zauważenia u siebie takich objawów, należy jak najszybciej udać się lekarza, który wdroży odpowiednie leczenie. Nie należy bagatelizować tego problemu, ponieważ może się to przyczynić do poważnych komplikacji!
Ostre zatrzymanie wydalania moczu – diagnozowanie
Jak w przypadku zdecydowanej większości schorzeń, rozpoznanie opiera się początkowo o wywiad lekarski, podczas którego analizuje się dolegliwości doświadczane przez chorego.
Następnie lekarz wykonuje badanie – delikatnie uciska dolne okolice brzucha pacjenta. Wyraźnie wyczuwalny (powiększony) pęcherz, mocno bolesny przy dotyku, jest wyraźnym objawem ostrego zatrzymania wydalania moczu. W takim przypadku chory zostaje poddany palpacyjnemu badaniu odbytnicy i (w przypadku kobiet) pochwy.
Kolejnymi krokami przy stawianiu diagnozy są m. in.:
· USG brzucha,
· tomografia komputerowa pęcherza,
· cystoskopia (wprowadzenie specjalnego przyrządu optycznego do układu moczowego pacjenta, dzięki czemu lekarz ma możliwość dokładnej oceny stanu jego poszczególnych części).
Ostre zatrzymanie wydalania moczu – leczenie
W lżejszych przypadkach problemów z oddawaniem moczu zazwyczaj wystarczy terapia farmakologiczna. Pacjent dostaje receptę na leki rozkurczowe i takie, które zmniejszają objętość gruczołu krokowego.
Często przy wystąpieniu ostrego zatrzymania wydalania moczu przeprowadza się również zabieg odprowadzenia moczu za pomocą cewnika. Przyrząd jest wprowadzany do pęcherza poprzez cewkę moczową, dzięki czemu może on zostać opróżniony. W niektórych przypadkach może być konieczne nacięcie ścianki pęcherza, by ułatwić odpływ. Bardzo rzadko zdarza się, że pacjent musi na stałe używać cewnika.
W cięższych przypadkach stosuje się zabiegi urologiczne takie jak:
· poszerzenie ujścia cewki moczowej,
· operacja gruczołu krokowego,
· chirurgiczne usunięcie kamieni moczowych.