Przypomina zawał, ale to coś innego. Przyczyna tego zaburzenia dla wielu bywa zaskakująca

Nerwica serca, czyli nerwica lękowa

Nerwica serca, znana także jako zespół Da Costy lub serce neurotyczne, to szczególny rodzaj nerwicy lękowej . To zaburzenie somatyczne wynikające z lęku i napięcia emocjonalnego. Ten lęk wpływa na codzienne funkcjonowanie człowieka, sprawiając, że trudno mu racjonalnie myśleć, koncentrować się na pracy, czy pamiętać o podstawowych obowiązkach związanych z prowadzeniem domu. Osoby z nerwicą kiepsko śpią, mogą mieć zaburzenia łaknienia, wysypki skórne , a także wiele innych objawów, które, pozornie, mogłyby wskazywać na jakieś problemy ze zdrowiem fizycznym.

Jednym z przykładów nerwicy lękowej jest nerwica serca. Zestresowany i przemęczony organizm “wybiera” sobie akurat ten narząd i z niego daje objawy. Jest to tzw. nerwica wegetatywna, czyli, że nie jest ona wywołana żadnym schorzeniem, np. niewydolnością serca, ale przez zaburzenie psychiczne, może dawać objawy somatyczne, takie jak kołatanie serca, ”ból serca”.

Nerwica lękowa może być wynikiem wielu czynników, nawet predyspozycji genetycznych, ale głównie stresu związanego z problemami życiowymi, czy zaburzeń chemicznych w mózgu. Na szczęście są sposoby na walkę z nerwicą serca.

Objawy nerwicy serca

Objawia się poprzez dolegliwości przypominające choroby serca, choć nie mają one podłoża fizycznego. Typowe objawy nerwicy serca mogą obejmować:

• bóle w klatce piersiowej – często opisywane jako kłujące, ściskające lub piekące,
• kołatanie serca – szybkie lub nierówne bicie serca (tachykardia), uczucie „bicia serca w gardle”,
• duszność – trudności z oddychaniem, zwłaszcza w sytuacjach stresowych,
• zawroty głowy i oszołomienie – niekiedy towarzyszą im uczucia niestabilności lub bliskości omdlenia,
• zmęczenie – stałe uczucie wyczerpania fizycznego i psychicznego,
• wzmożona potliwość (szczególnie dłonie i pachy),
• mdłości, a niekiedy wymioty,
• lęk przed zawałem – intensywne obawy o własne zdrowie, często wynikające z przekonania, że objawy są związane z poważną chorobą serca.

Bywa tak, że w wyniku bardzo silnego stresu, pacjent może mieć wrażenie, że przechodzi zawał serca, ponieważ silna nerwica czasem przypomina ten epizod kardiologiczny. Pacjenci cierpiący na to schorzenie często kierują się do gabinetu lekarza rodzinnego lub kardiologa, a czasami również wzywają pogotowie ratunkowe, w obawie o własne życie. Jednak diagnostyka nie potwierdza ich obaw.

Jak odróżnić nerwicę serca od choroby serca?

Objawy są podobne, więc, aby uzyskać pewność co do tego, czy aby nie mamy do czynienia np. z zawałem serca, lekarz zleci pacjentowi odpowiednie badania. Konieczne będzie tu EKG, echo serca oraz badania biochemiczne (m.in. sprawdzenie poziomu elektrolitów i hormonów tarczycy ). Z pewnością będą one odbiegały od normy, jeśli choruje serce. Przy nerwicy serca – przeciwnie, mogą nie wykazać żadnych niepokojących zmian, mimo iż chory, jak najbardziej, cierpi na pewne dolegliwości.

Jak to więc się dzieje, że serce reaguje tak spektakularnie na "zwykły” stres? Otóż stres nigdy nie jest czymś błahym. Może poważnie obciążyć nasz organizm. A przemęczone ciało, a przede wszystkim nieprawidłowo pobudzany układ nerwowy nasila produkcję "hormonów stresu”, takich jak adrenalina, noradrenalina, oraz kortyzol. Ich długotrwałe działanie na mięsień sercowy powoduje, że z biegiem czasu serce staje się na nie wyjątkowo wrażliwe, a co za tym idzie również na bodźce, które je wywołują. Nerwica może być także skutkiem jednorazowego, ale bardzo silnego stresu, jak śmierć bliskiej osoby, czy udział w groźnym wypadku.

Nerwica serca – leczenie i zapobieganie

Leczenie nerwicy serca opiera się na łagodzeniu objawów lękowych i poprawie stanu psychicznego pacjenta, ponieważ objawy fizyczne wynikają głównie z napięcia emocjonalnego. Oto kilka najważniejszych metod leczenia:

• psychoterapia – najczęściej stosowana jest terapia poznawczo-behawioralna (CBT), która pomaga pacjentowi zrozumieć swoje lęki i nauczyć się radzić sobie z nimi. Terapeuta uczy technik zmiany myślenia i zachowań, bo często utarte schematy, które mamy w głowie powodują, że ciężko nam spojrzeć na rzeczywistość nieco inaczej,
  
• techniki relaksacyjne – ćwiczenia oddechowe, medytacja, joga , oraz progresywna relaksacja mięśni (Jacobsona) mogą w znacznym stopniu zmniejszyć napięcie i stres, co z kolei łagodzi objawy somatyczne,
  
• farmakoterapia – w niektórych przypadkach lekarz może zalecić stosowanie leków przeciwlękowych (np. benzodiazepiny), przeciwdepresyjnych (SSRI, SNRI) lub beta-blokerów (rzadko), które mogą pomóc w kontrolowaniu objawów fizycznych, takich jak przyspieszone bicie serca,
  
• zdrowy styl życia – to może brzmi jak banał, ale regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta oraz odpowiednia ilość snu mają niezwykle pozytywny wpływ na redukcję objawów nerwicowych. Ćwiczenia naprawdę pomagają obniżyć poziom stresu i napięcia,
  
• unikanie stresorów – to bardzo ważne, by zidentyfikować to, co tak bardzo nas stresuje. Można wtedy albo z tym walczyć, albo wyeliminować to ze swojego życia, to jest kwestia indywidualna. Pomaga w tym choćby wspomniana psychoterapia.

W przypadku leczenia nerwicy lękowej, nerwicy serca, trzeba się nastawić na długotrwałą terapię, często bardzo trudną. Jednak warto, bo tu chodzi o nasze zdrowie.

Zobacz także:

Wyczerpanie psychiczne może mieć wiele twarzy. Psycholog wskazuje 6 typowych objawów

10 objawów zaburzeń lękowych. Jeśli je masz, odwiedź lekarza

Epizod psychotyczny może mieć każdy. Psychiatra o tym, jak go rozpoznać