10 objawów zaburzeń lękowych. Jeśli je masz, odwiedź lekarza
Z szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że na zaburzenie lękowe cierpi 15-20 proc. osób. Najczęściej dotykają one kobiety, ale występują również u mężczyzn i u dzieci. Jakie są objawy zaburzeń lękowych? Po czym je poznać?
Objawy zaburzeń lękowych zależą od ich rodzaju. Na przykład w przypadku uogólnionych zaburzeń lękowych najbardziej odczuwalne będzie stałe napięcie, a w przypadku lęku panicznego, będzie dochodzić do ataków paniki.
Zaburzenia lękowe mogą przybrać również postać różnego rodzaju fobii, w tym fobii społecznej, objawiającej się strachem przed kontaktem z ludźmi. Są jednak pewne symptomy, które są wspólne dla wszystkich rodzajów zaburzeń.
Oto 10 typowych objawów zaburzeń lękowych.
1. Trudności ze snem i zasypianiem
Myśli przed zaśnięciem nie dają spokoju, przez co zaśnięcie staje się niezwykle trudne. Noce często są przerywane, a sen płytki i niespokojny. U niektórych pojawiają się koszmary senne, a po wybudzeniu trudności z zaśnięciem. Rano przez to wszystko trudno czuć się wypoczętym, co dodatkowo może potęgować negatywne emocje.
2. Wewnętrzny niepokój i napięcie
Ciągłe uczucie napięcia i gotowości do reakcji, nawet gdy nie ma realnego zagrożenia. Napięcie mięśni, trudności z relaksem i poczucie, że coś złego może się wydarzyć – te dolegliwości mogą być stale obecne u osób cierpiących na zaburzenia lękowe. To wewnętrzny stres, który nie ustępuje.
3. Problemy z koncentracją
Skupienie się na zadaniach jest trudne, myśli łatwo odpływają w stronę lęków. Codzienne czynności wymagają więcej wysiłku i czasu. Trudno podejmować decyzje i logicznie myśleć, bo umysł stale analizuje potencjalne zagrożenia. To wszystko może skutkować pogorszeniem wyników w nauce lub pracy.
4. Nadmierna potliwość
Pocenie się rąk, twarzy czy pach w sytuacjach stresowych, nawet bez fizycznego wysiłku. Towarzyszy temu uczucie dyskomfortu, które potęguje stres i wstyd. To reakcja ciała na wzbudzający lęk bodziec, np. wystąpienie publiczne publiczne czy pierwszą randkę albo… zwykłą rozmowę.
5. Drażliwość i zdenerwowanie
Nawet drobne rzeczy mogą wywołać irytację lub frustrację. Reakcje emocjonalne są silniejsze niż zwykle, co może prowadzić do konfliktów i spięć w relacjach. Zmiany nastroju są nagłe i trudne do kontrolowania. Ten stan może dodatkowo potęgować alkohol lub inne używki, np. kawa czy “energetyki”.
6. Uczucie bezradności
Poczucie, że nie da się nic zrobić, by zmienić trudną sytuację, brak wiary we własne możliwości i nadziei na przyszłość… Wszystko to przeszkadza w spełnieniu marzeń, a nawet codziennych czynnościach. Osobie z zaburzeniami lękowymi trudno znaleźć motywację do nowych wyzwań, a problemy wydają się nie do pokonania.
7. Ból lub ucisk w klatce piersiowej
Uczucie ściskania lub kłucia w klatce piersiowej, trudność z oddychaniem lub wrażenie ciężaru – te dolegliwości bardzo często bywają mylone z chorobami serca, podczas gdy mogą świadczyć o zaburzeniach lękowych. Co więcej, osoba w trakcie ataku paniki może być przekonana, że ma zawał i wkrótce umrze. Po kilku miniutach wszystko mija.
8. Wyolbrzymianie negatywnych wydarzeń
Każda sytuacja wydaje się groźniejsza niż w rzeczywistości. Lęk koncentruje się na najgorszych możliwych scenariuszach. Nawet drobne trudności urastają do rangi ogromnych przeszkód. Towarzyszy temu brak poczucia własnej wartości i strach przed działaniem. Osoba z zaburzeniami lękowymi może unikać przez to wyzwań.
9. Tworzenie czarnych scenariuszy
Wyobrażenie najgorszych możliwych scenariuszy, nawet jeśli są czystą fikcją. Umysł bez przerwy tworzy pesymistyczne wizje przyszłości, co dodatkowo nasila lęk, którego i tak jest już za dużo. Trudno myśleć pozytywnie, bo negatywne myśli dominują. W dłuższej perspektywie może prowadzić to do depresji i innych zaburzeń.
10. Silne reakcje
Silne reakcje emocjonalne na sytuacje, które u innych nie wywołują aż tak dużego stresu. Nawet małe bodźce mogą wywołać panikę, gniew lub płacz. Reakcje są przesadzone w stosunku do realnego zagrożenia. Do ogromnego strachu może prowadzić np. nieodebrane połączenie z nieznanego numeru.
Jak wyjść z zaburzeń lękowych? Zazwyczaj nie jest to proste i wymaga ogromu pracy. Psychiatrzy bardzo często zalecają psychoterapię poznawczo-behawioralną, na której pacjent oswaja swoje lęki. W niektórych przypadkach zaleca się leczenie farmakologiczne. Obie terapie można łączyć.
Stany lękowe można dodatkowo próbować łagodzić na własną rękę poprzez medytację, jogę czy ćwiczenia oddechowe. Ponadto warto ograniczyć używki, szczególnie alkohol i kofeinę, które pobudzają, co może zwiększać lęki. Znaczenie ma również zdrowa dieta i ruch – ćwiczenia na siłowni lub świeżym powietrzu, ale nie tylko, również spacery.
Zobacz też:
6 oznak, że Twój partner nie ma do Ciebie za grosz szacunku. Lepiej go zostaw
Po czym poznać wypalenie zawodowe? Psycholog radzi, zwróć uwagę na ten aspekt
Epizod psychotyczny może mieć każdy. Psychiatra o tym, jak go rozpoznać
