Salmonellowe zatrucia pokarmowe – przyczyny, objawy, zapobieganie
Salmonellowe zatrucia pokarmowe – jak do nich dochodzi?
Salmonella może wywołać biegunkę i inne objawy jelitowe, jeśli odpowiednia ilość patogenów zostanie przyjęta doustnie. U zdrowych dorosłych liczba ta wynosi od 10 000 do 1 000 000 bakterii. U niemowląt, małych dzieci i osób starszych często wystarcza ich znacznie mniej. Salmonellowe zatrucia pokarmowe występują najczęściej u dzieci poniżej 10 roku życia. Najważniejszym źródłem zakażenia jest żywność wyprodukowana ze zwierząt gospodarskich (bydło, świnie i drób). Do salmonellowego zatrucia pokarmowego dochodzi najczęściej przez zjedzenie surowych jaj i produktów, które mogą je zawierać, takich jak majonez czy lody, a także poprzez zjedzenie niedogotowanego mięsa. Żywność, która pierwotnie nie zawierała salmonelli, może również stać się źródłem infekcji poprzez kontakt z taką żywnością lub zabrudzonymi nią powierzchniami. Szczególnie dużą liczbę zarazków można często znaleźć w wodzie z rozmrażanego mięsa - a zatem także na powierzchniach, które miały z nią kontakt. Zakażenie może również nastąpić poprzez głaskanie zwierzaka - na przykład gada w terrarium. Patogeny mogą znajdować się w jelitach zwierzęcia, ale następnie dostają się również do skóry lub sierści.
Salmonellowe zatrucia pokarmowe – objawy
Objawy salmonellowego zatrucia pokarmowego to:
nagłe wystąpienie biegunki
złe samopoczucie,
uczucie zimna,
dreszcze,
ból głowy,
ból brzucha,
wymioty,
czasem niewielka gorączka.
Objawy te pojawiają się zwykle od 12 do 36 godzin po pierwszym kontakcie z patogenem. Zwykle trwają od kilku godzin do kilku dni. Utrata płynów w wyniku biegunki i wymiotów może być bardzo niebezpieczna, zwłaszcza dla małych dzieci lub osób starszych i osłabionych. Dlatego czasami konieczne jest leczenie szpitalne. Poważne przebiegi chorobowe z wysoką gorączką i ciężkimi objawami (zakażenie krwi Salmonellą) są rzadkie.
Salmonellowe zatrucia pokarmowe – leczenie
W większości przypadków wystarczy dużo pić, aby nie dopuścić do odwodnienia, odpoczywać i dbać o siebie. W przypadku dzieci, osób starszych lub przewlekle chorych należy zasięgnąć porady lekarza, ponieważ wtedy brak płynów może szybko stać się bardzo groźny i może być konieczne założenie kroplówki. Nawet jeśli objawy nie są bardzo wyraźne, należy skonsultować się z lekarzem. Badanie próbki kału nie zawsze jest konieczne, wskazane jest natomiast, jeśli biegunka trwa dłużej niż trzy dni, jeśli stolec wygląda na krwawy lub jeśli u pacjenta wystąpi biegunka w szpitalu. Nawet jeśli dotkniętych jest kilka osób z jednego zakładu pracy, wymagany jest dowód obecności odpowiedzialnego patogenu. Jeśli Salmonella o tej samej nazwie występuje u różnych osób, oznacza to powszechne źródło infekcji. W większości przypadków leczenie antybiotykami nie jest konieczne. Wręcz przeciwnie, może nawet prowadzić do tego, że salmonella dłużej pozostaje w organizmie po chorobie. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku ciężkiego zatrucia salmonellowego z wysoką gorączką. Tutaj wymagane są antybiotyki. Nawet jeśli ryzyko powikłań jest duże, antybiotyki mogą być niezbędne - na przykład u dzieci poniżej pierwszego roku życia, osób z osłabionym układem odpornościowym czy w przypadku pewnych zmian w zastawkach serca. Jeśli choroba ma być leczona antybiotykami, specjaliści w laboratorium muszą sprawdzić, na który antybiotyk reagują dane patogeny, które wywołały infekcję.
Salmonellowe zatrucia pokarmowe – jak ich uniknąć?
Można uchronić się przed salmonellowymi zatruciami pokarmowymi, przestrzegając kilku zasad higieny. Jest ona szczególnie ważna podczas obchodzenia się z żywnością i po skorzystaniu z toalety. Kluczem do higieny jest mycie rąk.
Dokładne mycie rąk może często zmniejszyć liczbę bakterii do tego stopnia, że infekcja nie jest już możliwa. Ważne jest, aby myć ręce po każdej wizycie w toalecie, po każdym kontakcie z surowymi jajami lub mięsem i rybą oraz z zabrudzonymi nimi przedmiotami zawsze przed przygotowywaniem posiłków.
Oprócz tego żywność, która może zawierać salmonellę (surowe jaja, żywność zawierająca jajka, mięso i wędliny) należy przechowywać w lodówce. Należy upewnić się, że takie produkty w lodówce nie mają bezpośredniego kontaktu z innymi produktami - szczególnie tymi, które jemy na surowo.
Ogrzewanie powyżej 70 ° C przez co najmniej 10 minut zabija salmonellę. Czas schładzania gotowanej żywności powinien być krótki, a ciepłe jedzenie należy spożyć w ciągu dwóch godzin.
Żywność, która nie jest podgrzewana przed spożyciem, na przykład sałatki lub desery, powinna być przechowywana i przetwarzana oddzielnie od surowej żywności. Na przykład nie należy kroić ogórka na tej samej desce do krojenia, na której leżało wcześniej surowe mięso.
Plastikowe deski należy regularnie wymieniać lub dobrze szorować, aby zarazki nie gromadziły się w głębokich pęknięciach powstających podczas cięcia. W razie potrzeby deski drewniane można przeszlifować. W przypadku desek drewnianych nacieranie olejem jadalnym powinno również zapobiegać szybkiemu łamaniu się drewna. Deski do krojenia wykonane ze szkła i kamienia są łatwe w utrzymaniu czystości (jednak ich twarda powierzchnia powoduje, że ostrza szybciej się tępią).
Ściereczki i gąbki również mogą stać się siedliskami salmonelli. Dlatego należy je regularnie wymieniać lub wyparzać w zmywarce. Po użyciu należy dobrze je wykręć i przechowywać tak, aby jak najszybciej wyschły.
Należy dokładnie myć owoce i warzywa przed spożyciem.
Częsta zmiana ręczników kuchennych do gotowania może również zapobiec rozprzestrzenianiu się zarazków w kuchni.
