Stany przednowotworowe i nowotwory pochwy – przyczyny, objawy, leczenie
Stany przednowotworowe pochwy – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie
Stany przednowotworowe pochwy dotyczą stosunkowo niewielkiej grupy kobiet. Charakteryzują się występowaniem zmian w obrębie pochwy, utworzonych z nieprawidłowych komórek nabłonka wielowarstwowego płaskiego. Zmiany te dzielą się na śródnabłonkowe małego stopnia (LSIL) oraz śródnabłonkowe dużego stopnia (HSIL). Główną przyczyną ich występowania jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) lub promieniowanie jonizujące.Do zakażenia wirusem HPV dochodzi najczęściej podczas kontaktów seksualnych, szczególnie takich bez zabezpieczenia w postaci prezerwatywy. Głównym czynnikiem ryzyka jest częste uprawianie seksu z różnymi osobami. Może się również zdarzyć, że wirus zostanie przeniesiony na drogi rodne za pośrednictwem przedmiotów używanych do higieny intymnej, np. gąbki lub ręcznika.Promieniowanie jonizujące zaś występuje powszechnie w różnych gałęziach przemysłu, a także medycynie. U kobiet, które są narażone na ekspozycję na to promieniowanie w środowisku pracy (np. podczas wykonywania badań RTG, sterylizacji sprzętu medycznego czy używania specjalistycznych maszyn wykorzystywanych w przemyśle), ryzyko wystąpienia stanów przednowotworowych pochwy znacząco wzrasta.W celu zdiagnozowania nieprawidłowości w obrębie pochwy stosuje się wziernikowanie macicy, czyli tzw. kolposkopię. Pozwala ona ocenić stan dolnych partii układu rozrodczego kobiety i wykryć wszelkie niepokojące anomalie. Może być wykonywana u kobiet w każdym wieku (również u kobiet w ciąży) i jest badaniem nieinwazyjnym, krótkim oraz bezbolesnym.Sposób leczenia zmian przednowotworowych pochwy zależny jest od stopnia ich nasilenia. W przypadku zmian LSIL stosuje się leczenie zachowawcze, natomiast w przypadku zmian HSIL występuje konieczność chirurgicznego usunięcia dotkniętej chorobą tkanki.
Nowotwory pochwy – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie
Nowotwory pochwy to jedne z najrzadziej występujących nowotworów narządów płciowych żeńskich. Podczas gdy nowotwór szyjki macicy stanowi 43 % przypadków wszystkich takich nowotworów, nowotwór jajnika – 24 %, nowotwór trzonu macicy – 23 %, nowotwór sromu – 5 %, nowotwór pochwy obejmuje zaledwie 1 % z nich (w Polsce to około 80 przypadków rocznie).Może on występować indywidualnie (postać pierwotna) lub pojawić się jako efekt przerzutów nowotworu trzonu macicy, jajnika, sutka lub żołądka (postać wtórna). Przybiera postać raka płaskonabłonkowego, mięsaka, czerniaka lub gruczolaka.Do głównych czynników ryzyka należy wcześniejsze zachorowanie na nieinwazyjną postać raka szyjki macicy, zakażenie wirusem HPV, duża liczba partnerów seksualnych oraz palenie papierosów. Nowotwór atakuje najczęściej osoby między 45. a 65. rokiem życia, jednak małe dziewczynki i młode kobiety również są na niego narażone.Obserwuje się objawy takie jak krwawienia niezwiązane z miesiączką, zwiększona produkcja śluzu o zmienionej konsystencji lub zapachu, ból podczas stosunku, ból podczas oddawania moczu oraz przewlekły ból w okolicach miednicy.Nowotwór pochwy, podobnie jak stany przednowotworowe w jej obrębie, diagnozuje się za pomocą badania kolposkopowego i pobrania rozmazu do cytologii.Leczenie polega na zastosowaniu radioterapii, chemioterapii lub zabiegów chirurgicznych, do których należy tradycyjne bądź laserowe usunięcie zmiany, waginektomia (usunięcie pochwy, niekiedy wraz z pobliskimi węzłami chłonnymi) lub w skrajnych przypadkach radykalna histerektomia (usunięcie macicy, jajników, jajowodów oraz węzłów chłonnych).
Stany przednowotworowe i nowotwory pochwy – jak zapobiegać?
W celu zapobiegania rozwojowi stanów przednowotworowych i nowotworowych pochwy należy:
regularnie wykonywać badania ginekologiczne,
podczas stosunku stosować prezerwatywy,
ograniczyć liczbę kontaktów seksualnych z osobami, co do których stanu zdrowia nie mamy pewności,
unikać palenia papierosów,
używać wyłącznie własnych przedmiotów do higieny intymnej.
