Skolioza

Nieprawidłowa postawa jest problemem, który dotyczy prawie każdego dziecka w okresie szkolnym. Układ postawy szczególnie jest narażony w trakcie rozwoju i dojrzewania. Siedzący tryb życia w ławce szkolnej, przed komputerem, czy telewizorem o zbyt długim czasie może prowadzić do wielu nieprawidłowości i wad, które w przyszłości mogą mieć nieodwracalne skutki. Jakie nawyki są niebezpieczne dla zdrowia twojego dziecka? Na to pytanie odpowiada mgr Agnieszka Doboszyńska, fizjoterapeutka z z Kliniki Fizjoterapii mgr Zygmunta Bartosiewicza w Warszawie.

Fizjoterapeuci alarmują – coraz więcej dzieci ma wady postawy! Prawidłowa postawa ciała nie tylko sprawia, że dana osoba lepiej wygląda – brak jakichkolwiek wad postawy u dziecka to również gwarancja życia bez bólu jako osoba dorosła. Jakie więc są pierwsze przyczyny wad postawy u dziecka? Na co rodzić powinien zwrócić uwagę? O odpowiedź poprosiliśmy fizjoterapeutę. Artykuł powstał na podstawie rozmowy z fizjoterapeutą Agnieszką Doboszyńską, z Kliniki Fizjoterapii mgr Zygmunta Bartosiewicza w Warszawie

Wady postawy to jedne z najczęstszych problemów dzieci w wieku szkolnym. Są także przyczyną nieprawidłowego stylu życia wielu dorosłych. Co najczęściej powoduje wady postawy u dzieci i jak im zapobiegać? Artykuł powstał na podstawie rozmowy ze specjalistą Agnieszką Doboszyńską, fizjoterapeutą z Kliniki Fizjoterapii mgr. Zygmunta Bartosiewicza w Warszawie.  

Wady postawy u dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Na co zwrócić uwagę, gdy dziecko dużo czasu spędza w pozycji siedzącej? Fizjoterapeuta podpowiada, jak wybrać odpowiedni fotel dla dziecka. Jakie są wady postawy u dzieci? Z czego wynikają i co zrobić, gdy podejrzewamy, że dziecko ma skoliozę? Czy i jak można wspierać rozwój dziecka, aby zminimalizować lub zatrzymać wadę postawy? Na te i inne pytania odpowiada fizjoterapeuta, Agnieszka Doboszyńska z Kliniki Fizjoterapii mgr Zygmunta Bartosiewicza w Warszawie. Z jakimi wadami u dzieci spotykasz się najczęściej w swojej praktyce? Najczęściej przychodzą do mnie dzieci ze stwierdzoną skoliozą. Jest to trójpłaszczyznowa wada kręgosłupa, która stanowi bardziej złożony problem. Nie dotyczy bowiem samego kręgosłupa, a tak naprawdę całego ciała. W zależności od zaawansowania deformacji, wyróżniamy skoliozę i postawę skoliotyczną. Aby ocenić z czym mamy do czynienia, musimy wykonać badania rentgenowskie, które zaleca lekarz. Skolioza to wada wrodzona czy nabyta? Może to być wada wrodzona bądź nabyta. Mówi się, że 80% przypadków stanowią skoliozy o powstaniu idiopatycznym, czyli tak naprawdę nie znamy przyczyn ich powstania. Z jakimi jeszcze wadami często spotykasz się w gabinecie?Drugą grupą są wady z zaburzeniem fizjologicznych krzywizn kręgosłupa. Często dzieci przychodzą z diagnozą od lekarza, że mają plecy płaskie, wklęsłe lub okrągłe. Oznacza to, że gdzieś te krzywizny kręgosłupa zostały zaburzone, zmienione albo wypłaszczone lub nadmiernie pogłębione. Kolejną grupę stanowią zaburzenia osi kończyn dolnych, między innymi kolana koślawe, czyli takie, które schodzą do środka bądź też kolana szpotawe, czyli takie, które w momencie złączenia stóp nie stykają się ze sobą i jest między nimi duża przestrzeń. Należy jednak podkreślić, że jest to zależne od wieku i musi zostać skonsultowane z lekarzem. Kolana koślawe czy szpotawe nie zawsze świadczą o nieprawidłowościach. Czasami jest to po prostu fizjologia i trzeba wziąć to pod uwagę. Kolejną grupę pacjentów stanowią dzieci z płaskostopiem. Jakie są główne przyczyny wad postawy u dzieci? Przyczyny wad postaw u dzieci podzieliłabym na czynniki ogólne, które wpływają na to, że te wady mogą powstawać. Przede wszystkim jest to zbyt mała ilość ruchu, co stanowi bardzo duży problem w dzisiejszych czasach. Brak aktywności fizycznej powoduje, że dziecko ma gorszą stabilizację centralną, mniejsze czucie ciała i słabszą siłę mięśniową. Wszystkie te czynniki będą wpływać na to, że dziecko będzie mniej świadome swojego ciała i tym samym zacznie ustawiać się w pozycjach, nad którymi nie ma za bardzo kontroli. Kolejną rzeczą są złe nawyki, czyli między innymi to, że dziecko zbyt dużo czasu przebywa w pozycjach siedzących. Dzieci, które już mają wady postawy ustawiają się w pozycjach, które jeszcze bardziej te wady pogłębiają. Warto zapewnić dziecku odpowiednie warunku do nauki, aby były dostosowane do jego wieku, wzrostu i budowy ciała. Powinniśmy pomyśleć o tym jeszcze zanim nasza pociecha pójdzie do szkoły i zacznie bardziej siedzący tryb życia. Na pewno istotnym czynnikiem jest też nadmierne obciążenie ciała. Mam tutaj na uwadze dwie sytuacje: noszenie przez dzieci zbyt ciężkich plecaków oraz noszenie ich niesymetrycznie, na jedno ramię. Jeśli dziecko będzie codziennie nosiło plecak czy torbę na jednym ramieniu, doprowadzi to do zmian strukturalnych, które są ciężko odwracalne. Istotnym czynnikiem i myślę nawet, że najważniejszym jest nadmierne obciążenie przez nadwagę. Z nadwagą wiąże się kilka rzeczy. Po pierwsze dziecko z nadmierną masą ciała mniej chętnie podejmuje aktywności fizyczne. Jest mu ciężej i czuje, że nie nadąża za swoimi rówieśnikami. To wszystko bardzo demotywuje dziecko i sprawia, że aktywność fizyczna jest dla niego mniej atrakcyjna. Druga rzecz to trudności pod kątem diagnostycznym. U dziecka z nadwagą trudniej jest przeprowadzić diagnostykę i wyłapać wady postawy z powodu zbyt dużej ilości tkanki tłuszczowej. Nie widzimy struktur kostnych tak dokładnie jak u osoby szczupłej. Istotnym problemem jest też to, że przy nadwadze, jeśli nie mamy stabilizacji mięśniowej, występuje bardzo duże obciążenie na układ kostny i więzadła, a co za tym idzie wady postawy mogą się pojawiać i postępować szybciej. Jak diagnozować wady postawy u dzieci? Kto diagnozuje wady postawy? Diagnozę stawia lekarz bądź fizjoterapeuta na podstawie diagnostyki klinicznej oraz diagnostyki obrazowej. Jeśli mówimy o skoliozie, musi zostać potwierdzona przez badanie rentgenowskie. Czasami w badaniu klinicznym wydaje się, że skolioza jest mała, a ostatecznie po wykonaniu zdjęcia rentgenowskiego okazuje się, że jest większa niż zakładaliśmy. W szkole dzieci poddawane są okresowym bilansom, jednak nie zawsze są one wykonywane z pełną dokładnością. Warto wybrać się z dzieckiem na badania profilaktyczne wad postawy do placówki, która się w tym specjalizuje. Sama obserwacja rodzica jest także bardzo ważna. Warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę przy takiej obserwacji. Jak samemu sprawdzić wady postawy u dziecka? Na co zwrócić uwagę? Przede wszystkim musimy obejrzeć dziecko w dwóch pozycjach. Najpierw oglądamy je z tyłu. Na początku sprawdzamy, czy po którejś stronie jeden bark jest wyżej. Sprawdzamy ustawienie samych łopatek, czy jest różnica po jednej i po drugiej stronie pod kątem odstawania łopatek i pod kątem ich wysokości. Oceniamy też kąt w talii, czy jeden nie jest bardziej zaostrzony, a drugi bardziej spłaszczony. Sprawdzamy, czy nie widać czegoś takiego jak delikatne przesunięcie tułowia względem miednicy albo czy jedno biodro będzie przesunięte w którąś stronę. Możemy jeszcze zrobić test samego skłonu, tak zwany Test Adamsa, który jest wykonywany podczas badań profilaktycznych. Prosimy dziecko, żeby zrobiło skłon i obserwujemy jak zachowują się plecy. Jeśli zauważymy, że po jednej bądź po drugiej stronie plecy są lekko bardziej uniesione, zazwyczaj świadczy to o skoliozie. Stojąc bokiem, oceniamy fizjologiczne krzywizny kręgosłupa, sprawdzamy czy jest zachowana lordoza lędźwiowa. Obserwując odcinek lędźwiowy, często pozycja dzieci jest w dużym pochyleniu. Tutaj jest duże rozciągnięcie mięśni z przodu i mamy duże wygięcie. Czasami są też plecy zaokrąglone lub nadmierne przeprostowane.Jak leczyć wady postawy u dzieci? Kto leczy wady postawy u dzieci? Wady postawy u dzieci leczymy w zależności od rodzaju wady i od poziomu jej zaawansowania. Zajmuje się tym lekarz we współpracy z fizjoterapeutą, ortotykiem, psychologiem oraz rodzicem dziecka. Jest to bardzo kompleksowa, interdyscyplinarna praca, pozwalająca uzyskać jak najlepsze efekty. Posłużę się przykładem skoliozy. Lekarz określa, jakie postępowanie należy wdrożyć w zależności od jej zaawansowania. Zazwyczaj, jeżeli skolioza jest mniejsza, wystarczą ćwiczenia z fizjoterapeutą. Jeśli jednak stopień jej zaawansowania jest większy, potrzebujemy dodatkowo zaopatrzenia ortopedycznego w postaci gorsetu. Ważna jest więc współpraca z ortotykiem, który ten gorset wykona. W sytuacji, kiedy skolioza jest już na tyle duża, że ogranicza funkcjonowanie dziecka w sposób znaczący, wymagane jest leczenie operacyjne. Jeśli lekarz zaleci część pierwszą, czyli rehabilitację, to jej oprogramowanie należy do pracy fizjoterapeuty. Opracowujemy plan ćwiczeń, dostosowując je do danego przypadku. Tutaj bardzo ważna jest współpraca fizjoterapeuty z rodzicem dziecka, tak aby od samego początku był włączony w proces rehabilitacji. Aby zatrzymać skoliozę, potrzeba dużo pracy ze strony dziecka i rodzica. Zazwyczaj nie są to ciekawe ćwiczenia, dlatego powinniśmy wspierać i motywować nasze dziecko. Pamiętajmy też, że im wcześniej wady zostaną wykryte, tym szybsze i skuteczniejsze będzie leczenie. Im wcześniej zdiagnozujemy skoliozę i wdrożymy odpowiednie leczenie, tym większa szansa, że zatrzymamy jej progresję. Skoliozy raczej nie jesteśmy w stanie cofnąć i zazwyczaj jest to praca nad tym, aby nie postępowała. Kiedy dziecko idzie do pierwszej klasy, zaczyna nowy etap w swoim życiu. To pierwszy krok ku dorosłości i duża zmiana dla naszej pociechy. Coraz mniej czasu spędza na zabawie i aktywności fizycznej, poświęcając się nowym obowiązkom. Zajęcia w szkolnej ławce i odrabianie lekcji w domu sprawiają, że jego tryb życia zaczyna być bardziej siedzący. Jak zadbać o dziecko, aby zapobiegać wadom postawy w tym okresie życia?W tym czasie powinniśmy szczególnie zadbać o ruch u dziecka. Warto poszukać aktywności, która będzie sprawiać mu przyjemność. Większa aktywność fizyczna zapewni dziecku większą świadomość ciała. Dzięki temu będzie w stanie kontrolować swoją postawę. Należy także nauczyć dziecko prawidłowej pozycji siedzącej. Pamiętajmy, że nie jest jeszcze przyzwyczajone do spędzania kilku godzin w ławce szkolnej, więc warto je do tego przygotować. Możemy wprowadzić półgodzinny czas siedzenia przy biurku, w miejscu, gdzie dziecko będzie później odrabiało lekcje. Nie zapominajmy o odpowiednim fotelu i biurku, aby były dopasowane do potrzeb, wzrostu i budowy ciała dziecka. Czy fotele gamingowe marki Diablo Chairs są odpowiednie dla dzieci nie tylko do gry na komputerze, ale także do odrabiania lekcji i codziennego spędzania czasu przy biurku? Jak najbardziej. Fotele gamingowe mogą służyć do nauki. Mają dużo regulacji, dzięki czemu mamy możliwość dopasowania fotela do naszej pociechy. Istotne jest, aby stopy dziecka nie wisiały w powietrzu i miały podparcie. Dzięki regulacji wysokości fotela, możemy dostosować siedzenie do wzrostu dziecka. Mamy też regulowane podłokietniki, co jest ważne, aby dziecko nie przybierało wymuszonej, nienaturalnej pozycji. W momencie, kiedy gra i uczy się, może je sobie regulować i dostosować tak, aby wygodnie i odpowiednio ułożyć ręce. Fotel posiada także funkcję przechylenia go w jedną i w drugą stronę. Mamy także wsparcie na odcinek lędźwiowy, a także zagłówek, które możemy dostosować do wzrostu siedzącego. Dzięki temu kręgosłup jest wspierany na całej długości, co zabezpiecza dziecko przed powstawaniem czy pogłębianiem się wad postawy.Jak powinniśmy siedzieć przy biurku? Zdecydowanie najkrócej jak się da. Dziecko spędza jednak dużo czasu przy biurku, odrabiając lekcje czy grając na komputerze. Należy więc zadbać o to, aby robiło sobie przerwy w siedzeniu oraz żeby zmieniało swoją pozycję. Zmiana pozycji będzie również ważna pod kątem obserwacji dziecka, czy nie zmienia jej w sposób nieprawidłowy. Obserwujmy, czy dziecko przy siedzeniu nie podkłada sobie cały czas jednej nogi pod pośladek, albo czy podciąga tylko jedną nogę, wkładając ją na siedzisko. Utrzymywanie takich pozycji przez dłuższy okres czasu będzie negatywnie wpływało na ustawienie miednicy, powodując zmiany w kręgosłupie. Zwracajmy również uwagę na to, aby dziecko miało podparcie pod stopy. Jeśli krzesło jest za wysokie, a nie mamy możliwości zakupu innego, postawmy podnóżek. Dziecko powinno mieć kontakt stóp z podłożem, gdyż wtedy jego pozycja jest dużo bardziej stabilna i nie musi się tak bardzo wysilać się podczas siadu. Jakie są najlepsze ćwiczenia na poprawę postawy? Jakie są najlepsze ćwiczenia na nasz kręgosłup? Trudno wybrać najlepsze ćwiczenia, ponieważ jest to kwestia indywidualna. Jeśli mówimy o dzieciach bez wad postawy, generalnie ważne jest to, aby zadbać o ich aktywność fizyczną. Tutaj bardzo dużą rolę odgrywają rodzice, którzy powinni zachęcać dziecko do ruchu. Ważne, żeby był to rodzaj aktywności, sprawiający dziecku przyjemność. W momencie, kiedy będzie miało pozytywne skojarzenia i dobre relacje z aktywnością, będzie chętniej do niej wracało. Mówiąc o dziecku, u którego występuje wada postawy, musimy być bardziej ostrożni w doborze aktywności, ale także istotne jest to, żeby chciało tą aktywność uprawiać. Będą może jakieś ograniczenia podyktowane przez fizjoterapeutę czy lekarza, jednak postarajmy się wtedy być jeszcze bardziej otwarci i dajmy dziecku jak najwięcej możliwości. Ważne, aby ruch był dla dziecka dobrą zabawą! :) Podobają Ci się Fotele Diablo Chairs prezentowane w Programie? Zapraszamy na stronę producenta: http://bit.ly/3BLbO1T Klinika Fizjoterapii mgr Zygmunt Bartosiewicz: https://klinikafizjoterapii.com/